Wikipedia

Tadeusz Dziurzyński

polski oficer, ofiara zbrodni katyńskiej

Tadeusz Jan Dziurzyński (ur. 27 sierpnia 1912[1], zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podporucznik piechoty rezerwy magister Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Tadeusz Dziurzyński
podporucznik piechoty rezerwy podporucznik piechoty rezerwy
Data urodzenia

27 sierpnia 1912

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1938–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

pluton pieszy żandarmerii nr 24

Stanowiska

dowódca plutonu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Alojzego[2]. Był młodszym bratem Stanisława[3][4], który także został zamordowany w Charkowie[5]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 11. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[1]. Jesienią 1938, jako oficer rezerwy został powołany do służby czynnej. Od 15 września 1938 do 30 stycznia 1939 był słuchaczem IX Kursu aplikacyjnego oficerów młodszych w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu[6][3]. Po ukończeniu kursu skierowany został na praktykę w 10 Dywizjonie Żandarmerii w Przemyślu[7].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził plutonem pieszym żandarmerii nr 24[8]. Po agresji ZSRR na Polskę w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[9]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[10]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1041[2].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[11][12][13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[14][15][16].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 219.
  2. ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 105.
  3. ↑ a b Srebałowicz 1990 ↓, s. 49.
  4. ↑ Morelewski 1995 ↓, s. 68.
  5. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 104.
  6. ↑ Suliński 1996 ↓, s. 45.
  7. ↑ Suliński 1996 ↓, s. 47.
  8. ↑ Suliński 2003 ↓, s. 304-305.
  9. ↑ Roman 1996 ↓, s. 341.
  10. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  11. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 146 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  12. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  13. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  14. ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  15. ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  16. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].

Bibliografia

edytuj
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Jan F. Morelewski: Pokolenie akowskie. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział W Bydgoszczy, 1995. ISBN 83-903133-1-6.
  • Wanda Roman. Żandarmi polscy zamordowani na Wschodzie. Wrzesień 1939-maj 1940. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (157), 1996. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. ISSN 0043-7182. 
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
  • Leopold Srebałowicz: Kurs Aplikacyjny Żandarmerii 1938. W: Władysław Wierzbicki: Przyczynki do historii Żandarmerii odrodzonego Wojska Polskiego. Londyn: Koło Oddziałowe Stowarzyszenia Polskich Kombatantów nr 106 „Żandarm”, 1990.
  • Jan Suliński: Historia szkół Żandarmerii w latach 1918–1995. Rys historyczno-organizacyjny. Warszawa: 1996.
  • Jan Suliński: Żandarmeria organ bezpieczeństwa armii 1918-1945. Warszawa: Kompas II, 2003. ISBN 83-912638-5-1.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tadeusz_Dziurzyński&oldid=75017379”