Terminologia curlingu

Indeks

A

• Anty-slajd (gripper) – gumowa nakładka na but zapobiegająca ślizganiu się

B

• Belka (ang. hack) – drewniana belka z gumowymi stopkami do wykonywania zagrania
• Biter – kamień ledwie dotykający domu
• Bramka (ang. port) – przestrzeń pomiędzy dwoma kamieniami przez które jest możliwe zagranie kamienia
• Brier – mistrzostwa mężczyzn Kanady, zapoczątkowane w 1927

C

• Cel (ang. tee) – patrz: guzik
• Curler – osoba grająca w curling
• Czyszczenie (ang. peel) – wybicie kamienia z jednoczesnym niepozostawieniem kamienia wybijającego w grze

D

• Dobicie (ang. raise) – uderzenie w kamień by przesunął się do przodu (zazwyczaj do domu)
• Dogrywka (ang. extra end) – dodatkowy end, rozgrywany w przypadku remisu w regulaminowej liczbie partii
• Dom (ang. house) – pole punktowe, składa się z trzech okręgów
• Draw – precyzyjne zagranie w wyznaczone miejsce
• Drugi (ang. second) – zawodnik wypuszczający 3. i 4. kamień
• Dwójki mixtowe – zobacz pary mieszane

E

• Eight-ender – end w którym jeden z zespołów zdobywa maksymalną liczbę (8) kamieni
• End (pol. partia) – część meczu w której po 4 zawodników z dwóch drużyn wypuszcza w jednym kierunku 16 kamieni.

G

• Griper – patrz: anty-slajd
• Guzik (ang. button) – punkt środkowy domu od którego liczone są punkty, krzyżuje się na nim linia środkowa z linią celu

H

• Hammer (pol. młotek) – przywilej ostatniego kamienia w pierwszym endzie
• Hearts – patrz: Tournament of Hearts
• Hit and roll (pol. uderz i odtocz) – zagranie wybicia/odsunięcia kamienia przy jednoczesnym skierowaniu kamienia zagrywanego w wyznaczone miejsce
• Hit and stay (pol. uderz i zostań, zagranie w nos) – wybicie kamienia pod kątem 90º tak by kamień wybijający został w miejscu zderzenia

I

• Ice maker – osoba odpowiedzialna za stan lodu na ważniejszych zawodach curlingowych

K

• Kamień (ang. stone, rock) – 19,5 kilogramowy kawałek granitu z rączką
• Kamienie stacjonarne – dwa kamienie ustawiane ręcznie przed rozpoczęciem endu w grze par mieszanych, zobacz więcej w artykule curling mikstów
• Kołyszący się lód (ang. swingy ice) – lód na którym kamienie osiągają większą rotację niż zazwyczaj
• Kropelki (ang. pebble) – zamarznięte kropelki wody nanoszone na płaską taflę lodu w celu zmniejszenia tarcia

L

• Lead – patrz: otwierający
• Linia (ang. line) – linia, łuk po którym porusza się kamień
• Linia celu (ang. tee line) – linia poprzeczna ze środkową, krzyżują się na guziku, dzieli dom na przód i tył
• Linia końcowa – styczna do domu, po jej przekroczeniu kamień nie bierze udziału w grze
• Linia spalonego
  • Linia, przed którą trzeba wypuścić kamień z ręki
  • Linia, którą musi przekroczyć kamień by uczestniczył w grze
• Linia środkowa (ang. center line) – linia przechodząca przez cały tor, pomocna przy celowaniu
• LSFE – ostatni kamień w pierwszym endzie, patrz: hammer

M

• Mecz – spotkanie curlingowe składające się z określonej liczby endów. W rywalizacji międzynarodowej zazwyczaj mecz składa się z 10 endów, w przypadku rywalizacji o mniejszym znaczeniu 8.
• Miks – odmiana curlingu, w której drużyna składa się z dwóch kobiet i dwóch mężczyzn

O

• Otwierający (ang. lead) – osoba zagrywająca dwa pierwsze kamienie, obowiązuje go zasada ustawiania strażników

P

• Pary mieszane (ang. mixed doubles ) – odmiana curlingu, drużyna składa się z dwóch osób (obojga płci), zobacz więcej w artykule curling mikstów
• Plaster – zobacz zamrożenie
• Prosty lód (ang. straight ice) – lód słabo kręcący kamienie
• Przejęcie (ang. steal) – zdobycie punktów przez drużynę, która nie ma przywileju ostatniego kamienia

R

• Raise take-out – zagranie polegające na uderzeniu w kamień i skierowaniu go na następny z jednoczesnym wybiciem
• Remis (ang. blank end) – sytuacja podczas której w domu nie ma kamieni lub nawet po mierzeniu cyrklem nie da się ustalić, który kamień jest bliżej środka
• Rotacja wewnętrzna (ang. in-turn) – rotacja kamienia przy której łokieć kieruje się w stronę ciała. U osób praworęcznych kamień kręci się zgodnie z ruchem wskazówek zegara, u osób leworęcznych przeciwnie z ruchem wskazówek.
• Rotacja zewnętrzna (ang. out-turn) – rotacja kamienia, gdzie łokieć zagrywającego oddala się od ciała. U osób praworęcznych kamień kręci się przeciwnie z ruchem wskazówek zegara, u osób leworęcznych na odwrót.

S

• Shot rock – kamień zagrany w pobliże guzika
• Silver Broom – mistrzostwa świata w curlingu w latach 1968–1985
• Skins Game
• Spalony (ang. hog) – kamień od którego za późno zostanie oderwana ręka lub który nie przekroczy linii spalonego (takie kamienie usuwane są z gry)
• Stopka (ang. hack) – drewniana belka pokryta gumą do odbicia się przy zagrywaniu kamienia
• Strażnik (ang. guard) – kamień który chroni inny znajdujący się w domu, każdy znajdujący się w strefie ustawiania strażników
• Strażnik narożny (ang. corner guard) – strażnik stojący bliżej linii bocznej
• Strefa – podział pola gry od linii spalonego na części o długości szczotki
• Strefa ustawiania strażników (ang. free guard zone) – część toru od linii spalonego do linii celu z wyłączeniem przedniej części domu, kamienie tu stojące nazywamy strażnikami
• Styl kanadyjski – cofniecie ciała do tyłu z podniesieniem kamienia na haku przed wykonaniem zagrania
• Szczotka (ang. broom) – przyrząd pomocniczy do rozgrzewania lodu
• Szczotkowanie (ang. sweep) – ruch szczotki, przed kamieniem przechodzący przez prowizoryczny środek kamienia. Szczotkowanie wydłuża tor i łuk poruszania się kamieni.

Ś

• Ślizg – teflonowa nakładka na but (lub podeszwa butów wyłącznie do curlingu) umożliwiająca ślizganie się na lodzie
• Środkowy strażnik (ang. center guard) – strażnik znajdujący się na linii środkowej

T

• Tap back – zagranie na tył domu i ustawienie kamienia w pobliżu już tam stojącego by był bliżej guzika
• Tor (ang. sheet) – fragment lodu o wymiarach 47,2 × 5 m na którym toczy się gra
• Tournament of Hearts – mistrzostwa kobiet Kanady, rozgrywane od 1982
• Trzeci (ang. Third) – osoba zagrywająca 5. i 6. kamień, zazwyczaj na tej pozycji gra Wiceskip
• Turniej zawodowy (ang. cashspiel) – turniej, którego nagrodą są pieniądze. Takie turnieje nie są w curlingu najważniejsze, rozgrywa się je głównie w Kanadzie.
• Tylny okrąg (ang. back ring) – część największego (12-stopowego) okręgu za linią celu
• Tył domu (ang. back of the house) – część domu za linią celu

U

• Up! – polecenie zaprzestania szczotkowania

W

• Waga (ang. weight) – siła wypuszczenia kamienia
• Wiceskip – zawodnik ustalający wraz ze skipem taktykę, pokazuje cel gdy on zagrywa. Zazwyczaj występuje na pozycji trzeciego.
• Wick – zagranie, gdzie wypuszczany kamień zahacza o stojący i w wyniku tego zmienia swój kierunek
• Wybicie (ang. take-out) – mocniejsze zagranie usunięcia kamienia z gry

Z

• Zamrożenie (ang. freeze) – zagranie draw mające na celu przystawienie kamienia do drugiego w celu uniemożliwienia wybicia
• Zapięcie guzika – potoczna nazwa zagrania draw z idealnym ustawieniem kamienia na guziku
• Zasada strefy ustawiania strażników (ang. free guard zone rule) – zasada mówiąca o zakazie wybijania strażników podczas zagrań otwierających