Tessera (planetologia)
Tessera – obszar silnie zdeformowanej skorupy planety, forma terenu występująca na powierzchni Wenus.
Charakterystyka
edytujTessery to obszary silnie odbijające fale radaru, wzniesione, które zostały całkowicie zdeformowane przez co najmniej dwa zespoły powiązanych kompresyjnych i ekstensyjnych struktur tektonicznych[1].
Występowanie
edytuj
Ten typ terenu znany jest wyłącznie z Wenus. Pokrywają one ok. 8% powierzchni planety, mają rozmiary liniowe od kilkuset do kilku tysięcy kilometrów i kształt regularny lub wydłużony. Największe z nich występują na wenusjańskich wyżynach, mniejsze na średnich wysokościach, a na nizinach można je znaleźć tylko sporadycznie. Koncentrują się w pobliżu równika i na wysokich północnych szerokościach planetograficznych; na południe od równoleżnika 30° S dominują nizinne równiny, gdzie niewiele jest takich terenów. Tessery są rzadkie i nieobecne na terenach, gdzie występują duże strefy ryftowe, korony i wulkany. Stratygrafia ukazuje, że masywy tesser są najstarszymi rozpoznawalnymi jednostkami geomorfologicznymi na Wenus[1].
Badania
edytujTessery były obserwowane z orbity, za pomocą radaru. Nazwa tej formy terenu pochodzi od płytek mozaikowych[2][3].
W latach 2028–2030 do Wenus ma zostać wysłana sonda DAVINCI+, która jest próbnikiem atmosferycznym, mającym dotrzeć do powierzchni w regionie Alpha Regio. Jego kamery mają zarejestrować pierwsze obrazy tessery z bliska[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b M.A. Ivanov, J.W. Head: Solar System. Venus. W: Encyclopedia of Geology. David Alderton, Scott A. Elias (red.). Wyd. 2. Elsevier, 2021, s. 136–137. ISBN 978-0-08-102909-1.
- ↑ Venus - Mountain belts, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-07-02] (ang.).
- ↑ 8. What’s in a Name?. W: The Magellan Venus Explorer’s Guide. Jet Propulsion Laboratory, 1990. JPL Publication 90-24.
- ↑ J. Garvin i inni, DAVINCI+: Deep Atmosphere of Venus Investigation of Noble Gases, Chemistry & Imaging, Plus [online], 51st Lunar and Planetary Science Conference, 2020 [dostęp 2021-07-01] (ang.).