Thomas Brothers D-2
Thomas Brothers D-2 – amerykański samolot dwupłatowy zaprojektowany i zbudowany w zakładach Thomas Brothers Aeroplane Company w 1915. D-2 ustanowił nieoficjalny rekord prędkości dla amerykańskiego samolotu, w późniejszym czasie na jego podstawie powstały dwie podobne konstrukcje; HS dla United States Navy i D-5 dla Aviation Section, U.S. Signal Corps (sekcji lotniczej Armii Amerykańskiej).
 Thomas Brothers HS w Naval Air Station Pensacola w 1916 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Thomas Brothers |
| Konstruktor |
Benjamin Douglas Thomas |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu |
1915 |
| Liczba egz. |
2 (6 we wszystkich wersjach) |
| Dane techniczne | |
| Moc |
135 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
14,7 m |
| Długość |
9,1 m |
| Szerokość kadłuba |
3,1 m |
| Powierzchnia nośna |
41 m² |
| Masa | |
| Własna |
1180 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
132 km/h |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| United States Army, United States Navy | |
Tło historyczne edytuj
Założona w 1910 przez braci Williama i Olivera Thomasów firma Thomas Brothers Company wyprodukowała w latach 1910-14 kilka udanych typów samolotów sportowych[1]. W 1914 do firmy przyłączył projektant Benjamin Douglas Thomas (zbieżność nazwisk jest przypadkowa, nie był on spowinowacony z braćmi Thomas)[1][2], który wcześniej pracował dla Curtissa, gdzie zaprojektował Curtiss Model J[2][3].
Pierwszym samolotem zaprojektowanym przez Benjamina Thomasa był bardzo udany T-2[2]. Admiralicja brytyjska zamówiła 24 egzemplarze tego samolotu, ale niestety dla Thomas Brothers nie byli oni w stanie przyjąć innych zamówień z powodu problemów z dostępnością napędzającego T-2 silnika Curtiss OX-5[2]. W odpowiedzi na ten problem bracia Thomas założyli 5 sierpnia 1915 firmę Thomas Aeromotor Company zajmującą się produkcją silników lotniczych[2]. Pierwszym silnikiem zbudowanym przez Thomas Aeromotor Company był 8-cylindrowy chłodzony wodą silnik Thomas 8, który powstał na podstawie 135-konnego silnika Sturtevant[2]. Silnik Sturtevant napędzał powstały w 1915 samolot D-2, jego bliska kopia Thomas 8 napędzał niektóre z późniejszych samolotów, które powstały w tej serii[2].
Opis konstrukcji edytuj
Thomas Brothers D-2 był jednosilnikowym, dwumiejscowym dwupłatem z dwoma rzędami wsporników łączących płaty samolotu (tzw. two-bay wing)[3][4]. Konstrukcja samolotu była klasyczna, drewniana, kryta płótnem[3].
W wersjach D-2 płaty samolotu miały równą długość, w wersjach HS i D-5 górne skrzydło było znacznie dłuższe od dolnego[5].
Samolot miał podwozie klasyczne, niechowane z płozą ogonową[3][4][5]. Samolot był napędzany 8-cylindrowym, chłodzonym powietrzem, 135-konnym silnikiem Sturtevant lub Thomas 8[3][5].
Historia edytuj
Prototyp D-2 został oblatany wiosną 1915, w czasie lotów próbnych samolot osiągnął prędkość 97,4 mil na godzinę (156,7 km/h), co było nieoficjalnym rekordem prędkości w Stanach Zjednoczonych[3]; według ówczesnych doniesień prasowych samolot przekroczył próg 100 mil na godzinę osiągając 102 mil na godzinę (164,1 km/h)[4]. Samolot miał także bardzo dobrą prędkość wznoszenia, osiągał wysokość 4500 stóp (1371 m) w czasie dziesięciu minut[3]. Zbudowano dwa egzemplarze samolotu w wersji D-2[6].
Nowym samolotem zainteresowała się United States Navy i lipcu 1915 zamówiono dwa samoloty w wersji HS[3], otrzymały one numery seryjne AH-20/21 w późniejszym czasie zmienione na A-57/58[3]. W wersji dla USN samoloty zostały wyposażone w dwa duże pływaki pod skrzydłami i mały pływak stabilizujący pod ogonem samolotu na miejscu płozy[3]. Prototyp wersji HS odbył pierwszy lot pod koniec lata w 1915 z Cayuga Lake w Renwick Park[7]. W czasie oblatywania okazało się, że dodatkowy opór powietrza stawiany przez pływaki samolotu wymagał użycia większej mocy silnika, na co z kolei nie pozwalała niewystarczająca chłodnica[5]. Na początku zimy 1915 prototyp samolotu został rozbity w czasie lądowania na jeziorze[5]. Po wypadku samolot został odbudowany w nieco zmienionej postaci, w takiej samej postaci powstał drugi samolot zamówiony przez USN[5]. Górne skrzydło zostało przedłużone o 350 cm, powiększone lotki zostały umieszczone tylko na górnym płacie, zmieniono także konstrukcję pływaka ogonowego[5]. Pierwszy HS (AH-20) napędzany silnikiem Sturtevant został przekazany USN w styczniu 1916, drugi egzemplarz (AH-21) już z silnikiem Thomas 8 został dostarczony 18 czerwca 1916. Obydwa samoloty były używane początkowo do celów szkoleniowych, w późniejszym czasie używane były także do eksperymentów z radiotelegrafią[5].
W 1915 Armia zamówiła dwa samoloty w wersji D-5 (numery seryjne 114/115), obydwa napędzane były silnikami Thomas 8[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 11.
- ↑ a b c d e f g J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 12.
- ↑ a b c d e f g h i j J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 18.
- ↑ a b c Eddies. „Flight”, 1916-02-24.
- ↑ a b c d e f g h i J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 19.
- ↑ J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 14.
- ↑ J. Wegg: General Dynamics Aircraft. s. 18-19.
Bibliografia edytuj
- John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessors. Annopolis: Naval Institute Press, 1990. ISBN 0-87021-233-8.
- Eddies. „Flight”, 1916-02-24.