Tianji (chiń. 恬吉[1][2])[b] – chińska kanonierka o napędzie bocznokołowym wodowana w 1868, pierwszy okręt o napędzie parowym zaprojektowany i zbudowany w Chinach[3].

Tianji
Historia
Wodowanie

sierpień 1868

Zamówiony dla  Cesarstwo chińskie
Wycofanie ze służby

ok. 1902

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

600 t

Długość

56 m

Szerokość

8,3 m

Napęd
maszyna parowa, 150 KM
Uzbrojenie
15[a] haubic 24-funtowych

„Tianji” nie był pierwszym chińskim parowcem, ale wcześniejsze konstrukcje były w całości lub częściowo zamawiane za granicą. W chińskich stoczniach zazwyczaj budowano tylko kadłub, a kocioł i maszynę parową importowano lub kupowano w fabrykach nie należących do Chińczyków. „Tianji” został w całości zaprojektowany w Chinach, ale już w czasie jego konstrukcji zrezygnowano z budowy nowej maszyny parowej i zakupiono używaną, którą wyremontowano przed jej instalacją na okręcie. Wybudowany w stoczni Jiangnan w Szanghaju, „Tianji” został wodowany pod koniec (pomiędzy 18 a 27) lipca 1868. Nazwa okrętu, znacząca w języku chińskim „spokojny i pomyślny”, została wybrana jako dobra wróżba zarówno dla okrętu, jak i dla macierzystej stoczni[4].

Okręt służył jako kanonierka na rzece Jangcy[3].

„Tianji” odegrał epizodyczną rolę po tzw. zamieszkach w Yangzhou (1868)[5]. W dniach 22-23 lipca w Yangzhou wybuchły zamieszki wywołane kontrowersyjną, i według niektórych, nielegalną obecnością angielskich misjonarzy. Misjonarze zostali zmuszeni do opuszczenia miasta, brytyjski konsul Walter Henry Medhurst rozkazał kilku brytyjskim okrętom udanie się do Nankinu, gdzie w typowym spektaklu tzw. „dyplomacji kanonierek” wymusił na gubernatorze prowincji Zeng Guofanie ustępstwa i przeprosiny. W czasie „negocjacji” z Zeng Guofanem brytyjskie okręty trzymały „Tianji” i jego załogę jako zakładników[6].

Najprawdopodobniej został wycofany ze służby ok. 1902, kiedy zongdu (gubernator generalny) prowincji Jiangsu, Jiangxi i Anhui Liu Kunyi rozpoczął modernizację floty i nakazał sprzedaż wszystkich przestarzałych jednostek[3].

Uwagi edytuj

  1. Źródła chińskie podają liczbę 8 lub 9 armat
  2. W literaturze spotykana również w starej transkrypcji jako „Tien-chi”

Przypisy edytuj

  1. 恬吉. beiyang.org. [dostęp 2010-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)]. (chiń.).
  2. 恬吉. Chinese Warships Museum. [dostęp 2010-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-02)]. (chiń.).
  3. a b c Richard N. J. Wright: The Chinese steam Navy 1862-194. London: Chatham, 2000, s. 33-34. ISBN 1-86176-144-9.
  4. Ssu-yü Teng, John King Fairbank: China's response to the West : a documentary survey, 1839-192. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1979, s. 64. ISBN 0-674-12025-6.
  5. Alvyn Austin: China's millions : the China Inland Mission and late Qing society, 1832-190. Grand Rapids, Mich.: William B. Eerdmans Pub., 2007, s. 129-130. ISBN 0-8028-2975-9.
  6. Laird Clowes: The Royal Navy: A History From the Earliest Times to the Death of Queen Victoria. Londyn: Sampson Low, Marston and Company, 1903, s. 221-222.