Torowanie
Torowanie, inaczej priming (z ang. to prime – poprzedzać, uprzedzać, przygotowywać) – zjawisko polegające na zwiększeniu prawdopodobieństwa wykorzystania określonej kategorii poznawczej w procesach percepcyjnych i myślowych wskutek wielokrotnej ekspozycji bodźca zaliczanego do tej kategorii, bądź bodźca semantycznie lub afektywnie powiązanego z tą kategorią[1]. Zjawisko może zachodzić również przy braku świadomości postrzegania bodźca torującego (percepcja podprogowa) – nazywa się je wówczas torowaniem (lub prymowaniem) podprogowym.
Priming, również podprogowy, jest stosowany jako popularna technika manipulacji w laboratoryjnych eksperymentach z zakresu psychologii poznawczej. Zjawisko primingu wyjaśniane jest w ramach teorii sieci neuronowych.
Priming może być też zjawiskiem wykorzystywanym do tworzenia pożądanego nastroju, który może wpływać na sposób zapamiętywania, myślenia, formułowania ocen i wniosków oraz na zachowania interpersonalne[2]. Wprowadzanie zatem publiczności przez mówcę w dobry nastrój poprzez tło może determinować w jaki sposób zostanie on odebrany. Pozytywny nastrój może implikować odbiorcy, że jest bezpieczny i może polegać na swojej wiedzy, zaś negatywny nastrój daje sygnał alarmowy i może być konieczne sprawdzanie podanych informacji oraz zaczerpnięcie z zewnętrznych źródeł[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kotarski 2017 ↓, s. 266.
- ↑ Joseph P. Forgas , Mood Effects on Cognition: Affective Influences on the Content and Process of Information Processing and Behavior, Elsevier, 2017, s. 89–122, DOI: 10.1016/b978-0-12-801851-4.00003-3, ISBN 978-0-12-801851-4 [dostęp 2023-07-31] (ang.).
- ↑ Bless, H., & Fiedler, K. (2006). Mood and the regulation of information processing and behavior. In J. P. Forgas (Ed.), Affect in social thinking and behavior (pp. 65–84). Psychology Press.
Bibliografia
edytuj- Radosław Kotarski: Włam się do mózgu. Altenberg, 2017. ISBN 83-948712-1-6. (pol.).