Ustanowienie świętego Alojzego Gonzagi patronem młodych

obraz olejny przypisywany Francisco Goi

Ustanowienie świętego Alojzego Gonzagi patronem młodych (hiszp. La consagración de San Luis Gonzaga como patrono de la Juventud) – obraz olejny przypisywany hiszpańskiemu malarzowi Franciscowi Goi (1746–1828). Obraz należy do urzędu miasta Jaraby i jest eksponowany w Museo de Zaragoza[1][2]. Około roku 1798 Goya ponownie przedstawił jezuitę na obrazie Święty Alojzy Gonzaga medytujący[3].

Ustanowienie świętego Alojzego Gonzagi patronem młodych
La consagración de San Luis Gonzaga como patrono de la Juventud
Ilustracja
Autor

Francisco Goya

Rodzaj

Malarstwo religijne

Data powstania

ok. 1763–1765

Medium

olej na płótnie

Wymiary

127 × 288 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Saragossa

Lokalizacja

Museo de Zaragoza

Okoliczności powstania edytuj

Obraz został zamówiony przez jezuitów do kościoła Santa María del Pilar w Calatayud, obecnie nazywanego San Juan el Real. Powstał prawdopodobnie w dwóch etapach. Malarz rozpoczął pracę około 1763, kiedy starał się o przyjęcie do Akademii w Madrycie, a dokończył w 1765, kiedy wrócił do Calatayud, aby malować Ojców Kościoła w pendentywach świątyni jezuitów[4].

Po wydaleniu jezuitów z Hiszpanii w 1767 obraz przeniesiono do eremu Nuestra Señora del Jaraba (Najświętsza Maria Panna z Jaraby), gdzie odnaleziono go w 1985[1].

Opis obrazu edytuj

Obraz o owalnym kształcie przedstawia ustanowienie włoskiego świętego Alojzego Gonzagi patronem młodych przez papieża Benedykta XIII[1]. Papież zwraca się do młodego jezuity i jego uczniów[4] i wskazuje na niebo, gdzie widać świętego w glorii unoszonego do nieba przez anioły. Alojzy jest przedstawiony w habicie jezuitów, a w ręce trzyma białe lilie symbolizujące czystość. Przesłanie papieża jest podkreślone przez tekst na filakterii wychodzącej z jego ust: INSPICE, ET FAC SECUNDUM EXEMPLAR. Papież prosi, aby młodzi chrześcijanie brali przykład ze świętego. W dolnej części kompozycji widoczna jest ramka, której wnętrze zamalowano białą farbą. Inskrypcja na niej głosi: S. ALOYSIUS GONZA. J. A. SS. P. BENEDICTO BONUS EL EXEMPLA. W tle obrazu rozgrywa się inna scena, widać świątynię i pogrzeb świętego[1] – przeniesienie szczątków do kościoła św. Ignacego w Rzymie[5].

Kompozycja wyraźnie podzielona na dwie płaszczyzny oraz zestawienie wymiarów – boskiego i ziemskiego to typowe zabiegi barokowe[1]. Wczesne malarstwo Goi jest sztywne, a linia ciężka, co jest widoczne zwłaszcza w postaciach świętego i papieża[4]. Pozy postaci są sztuczne i nieco górnolotne[5]. Większą zręcznością i jakością chromatyczną charakteryzuje się przedstawienie dzieci[4]. Widoczny jest wpływ pierwszego nauczyciela Goi José Luzána; neapolitańsko-rokokowy charakter zdradzają pastelowe barwy ubrań chłopców stojących z prawej strony.

Atrybucja wzbudza wątpliwości u niektórych znawców Goi, podczas gdy inni uznają obraz za dzieło z lat młodości i okresu nauki[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Fundación Goya en Aragón: La consagración de San Luis Gonzaga como Patrono de la Juventud. www.fundaciongoyaenaragon.es. [dostęp 2017-11-05]. (hiszp.).
  2. Consagración de San Luis Gonzaga como patrono de la Juventud. museodezaragoza.es. [dostęp 2017-11-05]. (hiszp.).
  3. Fundación Goya en Aragón: San Luis Gonzaga meditando en su estudio. www.fundaciongoyaenaragon.es. [dostęp 2017-11-30]. (hiszp.).
  4. a b c d Goya en Jaraba. www.jarabaturismo.com. [dostęp 2017-11-05]. (hiszp.).
  5. a b Miguel Beltrán Lloris, Juan Ángel Paz Peralta: Guía del Museo de Zaragoza. Zaragoza: Gobierno de Aragón, 2003, s. 332-333. ISBN 84-7753-960-X.