Vir illustris (dosł. mąż znamienity) – tytuł używany w późnej starożytności na określenie osób piastujących wysokie stanowiska w Rzymie i Konstantynopolu. Wszyscy senatorowie nosili tytuł vir clarissimus (mąż sławny), ale od IV wieku określenia vir spectabilis (mąż wspaniały, niższy stopniem) i vir illustris były używane dla oznaczenia osób zajmujących wyższe stanowiska.

Insignia viri illustris praefecti praetorio per Illyricum, z Notitia Dignitatum

Stanowiska objęte tytułem vir illustris:

  • Praefectus praetorio („prefekt pretorianów”).
  • Praefectus urbi („prefekt miejski”).
  • Magister militum („mistrz żołnierzy”).
  • Praepositus sacri cubiculi („urzędnik świętej komnaty”).
  • Magister officiorum („mistrz urzędów”).
  • Quaestor sacri palatii („kwestor świętego pałacu”).
  • Comes sacrarum largitionum („komes świętej hojności”).
  • Comes rerum privatarum („komes [cesarskiej] własności prywatnej”).

Bibliografia edytuj

  • Jones, AHM, The Late Roman Empire 284-602, A Social, Economic, and Administrative Survey (Oxford: Blackwell, 1964, repr. Johns Hopkins UP, 1986).