Węgierce (ludność służebna)

Węgierce – ludzie służebni, ministeriales w XII i XIII wiecznej Polsce, czeladź związana z urzędnikiem nazywanym Węgrem.

Karol Buczek twierdził, że mieszkańcy dawnych osad służebnych o nazwach Węgierce, Węgrzce, Wangercze, także Węgierskie[1], należeli do instytucji – urzędu Węgra[2], łac. ...pertinentium ad beneficium ungari dictum...[3]. Krakowski, zagadkowy urząd Węgra wymieniono w dyplomie Bolesława Wstydliwego, wydanego w 1254 dla klasztoru Staniątkach[4]. Współcześnie nie wiemy nic o obowiązkach takiego urzędnika i urzędu. Według Karola Buczka urząd Węgra funkcjonował także na Kujawach i w Wielkopolsce, o czym świadczą nazwy położonych tam miejscowości, identyczne z nazwami w dzielnicy krakowskiej[5]. Nie wiadomo także, na czym polegała służba węgierców, ponieważ wykonywali oni posługi związane z funkcjami nieznanego bliżej urzędu Węgra[6]. Tak jak inni służebnicy książęcy, węgierce byli zapewne chłopami dziedzicami oraz byli zobowiązani do świadczeń prawa książęcego[7].

Przypisy edytuj

  1. Poprzez analogię do „urzędowych” toponimów, Psarskie, Konarskie
  2. Buczek ↓, s. 164.
  3. Kodeks ↓, s. 28.
  4. Buczek ↓, s. 157, 164.
  5. Buczek ↓, s. 163–165.
  6. Buczek ↓, s. 230.
  7. Buczek ↓, s. 165.

Bibliografia edytuj

  • Karol Buczek: Podstolice, Pstrościce i Węgierce. Przyczynek do badań nad toponomastyką staropolską,(1958) w Studia z dziejów ustroju społeczno-gospodarczego Polski piastowskiej, t. I. Kraków: 2006.
  • Kodeks: Kodeks dyplomatyczny Polski t.III. Kraków: 1858.