Węzławcowate
Węzławcowate (Paradoxosomatidae) – rodzina wijów z gromady dwuparców i rzędu węzławców. Jedyna z monotypowego podrzędu Strongylosomatidea[1]. Kosmopolityczne[2].
| Strongylosomidae | |||
| Daday, 1889 | |||
 Opisthodolichopus | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd |
Strongylosomatidea | ||
| Rodzina |
węzławcowate | ||
| Synonimy | |||
| |||
Opis edytuj
Dwuparce te mają tergity z rozszerzonymi bokami (paranota) i biegnącymi pomiędzy nimi poprzecznymi bruzdami. Paranota drugiego segmentu tułowia są położone niżej niż te na collum i segmencie trzecim. Samce mają panewki gonopodów przewężone pośrodku, przez co mają one kształt klepsydry lub hantli. U większości gatunków samce mają 1 lub 2 wyrostki na sternicie piątego segmentu tułowia[2][3]. Łączna liczba segmentów tułowia wynosi 19 lub 20, ozopory (ujścia gruczołów obronnych) leżą na bocznych krawędziach paranotów segmentów 5, 7, 9, 10, 12, 13, i od 15 do ostatniego[2].
-
Wyraźne podłużne bruzdy między paranotami występujące u większości węzławcowatych -
Przewężenie panewek gonopodów (między strzałkami), również charakterystyczne dla rodziny
Systematyka edytuj
Do węzławcowatych należy blisko 1000 opisanych gatunków, zgrupowanych w trzech podrodzinach: Alogolykinae, Australiosomatinae i Paradoxosomatinae oraz około 200 rodzajach[2], w tym[4]:
- Akamptogonus Attems, 1914
- Antichiropus Attems, 1911
- Archicladosoma Jeekel, 1984
- Asiomorpha Verhoeff, 1939
- Atropisoma Silvestri, 1897
- Aulacoporus Verhoeff, 1924
- Australiosoma Brolemann, 1913
- Australodesmus Chamberlin, 1920
- Boreohesperus Shear, 1992
- Boreviulisoma Brolemann, 1928
- Brochopeltis Verhoeff, 1924
- Chondromorpha Silvestri, 1897
- Cladethosoma Chamberlin, 1920
- Dicladosoma Brolemann, 1913
- Dicladosomella Jeekel, 1982
- Dicranogonus Jeekel, 1982
- Eroonsoma Manfredi, 1943
- Gigantowales Verhoeff, 1937
- Helicopodosoma Verhoeff, 1924
- Heterocladosoma Jeekel, 1968
- Hoplatessara Verhoeff, 1928
- Hoplatria Verhoeff, 1941
- Isocladosoma Jeekel, 1984
- Kronopolites Attems, 1914
- Lohmanderodesmus Schubart, 1934
- Mestosoma Silvestri, 1897
- Metonomastus Attems, 1937
- Mjoebergodesmus Verhoeff, 1924
- Myallosoma Verhoeff, 1928
- Notodesmus Chamberlin, 1920
- Oncocladosoma Jeekel, 1985
- Oranmorpha Verhoeff, 1941
- Orocladosoma Jeekel, 2000
- Orthomorpha Bollman, 1893
- Oxidus Cook, 1911
- Paraustraliosoma Verhoeff, 1924
- Parwalesoma Verhoeff, 1937
- Phyllocladosoma Jeekel, 1968
- Pogonosternum Jeekel, 1965
- Pseudostrongylosoma Verhoeff, 1924
- Solaenodolichopus Verhoeff, 1924
- Somethus Chamberlin, 1920
- Stosatea Gray, 1843
- Streptocladosoma Jeekel, 1980
- Strongylosoma Brandt, 1833
- Stygiochiropus Humphreys & Shear, 1993
- Tetrarthrosoma Verhoeff, 1898
- Tridactylogonus Jeekel, 1982
- Walesoma Verhoeff, 1928
Przypisy edytuj
- ↑ Class Diplopoda de Blainville in Gervais, 1844, [w:] William Shear, Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, 2011, s. 159–164 [dostęp 2017-02-24].
- ↑ a b c d A. D. Nguyen, P. Sierwald. A worldwide catalog of the family Paradoxosomatidae Daday, 1889 (Diplopoda: Polydesmida). „CheckList”. 9 (6), s. 1132–1353, 2013.
- ↑ John Gordon Blower: Millipedes: Keys and Notes for the Identification of the Especies. The Linnean Society of London & The Estuarine and Brackish-Water Association, E.J. Brill/Dr. W. Backhuys, 1985, s. 216, seria: Synopses of the British Fauna (New Series).
- ↑ Paradoxosomatidae Daday, 1889. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2017-02-24].