Wadi al-Maudżib

Wadi al-Maudżib
	; Kanion rzeki Wadi al-Maudżib
Kontynent	Azja
Państwo	Jordania
	Rzeka
Długość	48 km
	Ujście
Recypient	Morze Martwe
Współrzędne	31°27′57″N 35°34′24″E/31,465833 35,573333
	Położenie na mapie Jordanii ujście
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wadi al-Maudżib, Wadi al-Mudżib, Arnon – strumień transjordański, którego źródło znajduje się w Pustyni Syryjskiej, zaś ujście w Morzu Martwym. W połowie jej długości została zbudowana zapora, przez którą przechodzi droga krajowa 35 tzw. droga królewska. Dolna część rzeki, jej ujście do Morza Martwego oraz okoliczne doliny zostały objęte ochroną. W 1987 roku został utworzony rezerwat al-Mudżib, który w 2011 roku został uznany przez UNESCO za rezerwat biosfery^[1]. Rzeka płynie na długości 48 km, różnica wysokości pomiędzy jej źródłem a ujściem wynosi ponad 1 km.

W starożytności wzdłuż rzeki Arnon według Księgi Liczb (Lb 21,13–26) ustanowiono granicę pomiędzy Moabem a królestwem Amorytów w rezultacie podbojów obszarów nad jej północnym brzegiem przez króla amoryckiego Sihona^[2]. W czasie swojej wędrówki z Egiptu do Ziemi Obiecanej Izraelici obozowali nad Arnonem przy granicy państw moabickiego i amoryckiego^[3].

Na przełomie XI i X wieku p.n.e., za panowania Saula, Arnon – według Księgi Powtórzonego Prawa (Pwt 3,8–16) – była granicą pomiędzy południowymi ziemiami należącymi do pokoleń Gada, Rubena i połowy plemienia Manassesa a północnymi obszarami będącymi własnością Moabu. W X wieku p.n.e., gdy Dawid podbił Moab, rzeka zgodnie z przekazem 2 Księgi Samuela (2Sm 24,5) określała zasięg ekspansji Izraelitów w kierunku południowym. W połowie IX wieku p.n.e. po śmierci Achaba północny brzeg Arnonu według Księgi Sędziów (Sdz 11,18) został podbity przez Moabitów. Król Moabu Mesza na swojej steli umieścił informację o zbudowaniu drogi, umożliwiającej przeprawę przez Arnon. Prawdopodobnie wzmianka w Księdze Izajasza (Iz 16,2) odnosi się do tegoż brodu^[2]. Pomiędzy główną odnogą Arnonu a jej północnym odpływem zlokalizowana była stolica moabicka Dibon^[3].

Wadi al-Maudżib

Przypisy

↑ Mujib. UNESCO Man and the Biosphere Program. [dostęp 2018-12-15]. (ang.).
↑ ^a ^b Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. A. Negev, s. 41.
↑ ^a ^b Encyklopedia biblijna, red. P. Achtemeier i in., s. 64.

Bibliografia

Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. A. Negev, Warszawa 2002. Na książce ISBN 82-7157-461-4; ISBN 83-7157-461-4.
Encyklopedia biblijna, red. P. Achtemeier i in., Warszawa 2004. ISBN 83-7146-213-1.

[UNESCO-1] Mujib. UNESCO Man and the Biosphere Program. [dostęp 2018-12-15]. (ang.).

[Negev-2] Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. A. Negev, s. 41.

[Achtemeier-3] Encyklopedia biblijna, red. P. Achtemeier i in., s. 64.

[1]

[2]

[3]