Walram z Jülich

arcybiskup Kolonii i książę-elektor Rzeszy, XIV wiek

Walram z Jülich (ur. 1304, zm. 14[1] lub 15[2] sierpnia 1349 w Paryżu) – arcybiskup Kolonii i książę-elektor Rzeszy od 1332.

Walram z Jülich
Ilustracja
Nagrobek Walrama w katedrze w Kolonii
Data urodzenia

1304

Data i miejsce śmierci

14 lub 15 sierpnia 1349
Paryż

Miejsce pochówku

Katedra w Kolonii

Arcybiskup Kolonii
Okres sprawowania

1332–1349

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Życiorys edytuj

Walram był jednym z młodszych synów hrabiego Jülich Gerarda V oraz Elżbiety, córki hrabiego Brabancji-Aschot Gotfryda[1][3]. Był przeznaczony do stanu duchownego i poprzez uzyskanie dlań znaczącego beneficjum jego ojciec chciał podnieść znaczenie polityczne swego rodu[2]. Walram studiował w Orleanie i Paryżu. W latach 20. XIV w. pojawia się w źródłach jako kanonik i skarbnik w Kolonii oraz prepozyt w Liège[2][3]. Dzięki staraniom ojca oraz brata Wilhelma (którzy w tym momencie przeszli z obozu Ludwika IV Bawarskiego na stronę papieską) i poparciu króla Francji Karola IV w 1332 papież Jan XXII mianował Walrama arcybiskupem Kolonii, mimo braku jego wyboru przez kapitułę katedralną i nieosiągnięcia przezeń wymaganego prawem kanonicznym wieku[a][1][2].

Wybór Walrama na arcybiskupa zmienił układ sił w Nadrenii. Dotychczasowe konflikty między arcybiskupami i hrabiami Jülich zostały zastąpione bliskim sojuszem[2][3]. Walram pozostawał wierny stronnictwu papieskiemu i sprzyjał królowi Francji oraz nie uznawał władzy Ludwika IV Bawarskiego, ale w spory nie angażował się zbyt aktywnie, podejmował też działania mediacyjne[1][2][3]. W 1346 poparł wybór na króla Niemiec Karola IV Luksemburskiego w zamian za obiecane koncesje polityczne i wynagrodzenie finansowe[1][2][3]. Wśród obietnic Karola znalazło się zapewnienie nieczynienia nic przeciwko bratu Walrama, margrabiemu Jülich Wilhelmowi, który pozostawał w obozie bawarskim[2]. Walram dwukrotnie koronował Karola na króla Niemiec: w 1346 w Bonn (ponieważ Akwizgran, tradycyjne miejsce koronacji królów niemieckich, opowiedziało się po stronie Ludwika) i ponownie po śmierci Ludwika w 1347 w Akwizgranie[1].

Walram był bardzo aktywny w sprawach kościelnych[2], jednak jego polityka charakteryzowała się brakiem zdecydowania, zmiennością poglądów i podatnością na wpływy z zewnątrz (przede wszystkim brata Wilhelma, pod którego wpływem działał w interesie hrabiów Jülich)[1]. Z powodzeniem zreorganizował system zarządzania księstwem arcybiskupim[2][3] i starał się utrzymywać pokojowe stosunki z sąsiadami (m.in., co szczególnie cenne, w 1334 doszedł do porozumienia z mieszczanami Kolonii)[2], jednak nie udało mu się umocnić swych wpływów w Westfalii (gdzie na samodzielność wybijali się jego wasale, hrabiowie Mark i ich sąsiedzi)[2][3]. Te ostatnie niepowodzenia pogorszyły i tak złą sytuację finansową księstwa arcybiskupiego i w 1344 Walram musiał oddać jego dochody w ręce kapituły. Prawdopodobnie to właśnie względy finansowe spowodowały poparcie przezeń stronnictwa Luksemburgów[1][2].

Wkrótce po drugiej koronacji Karola Walram wyruszył do Paryża, być może jako królewski poseł w celu zorganizowania przymierza przeciwko Anglii[1] lub w celu ucieczki przed długami[2]. Podczas pobytu w Paryżu zmarł, być może zamordowany[1] lub na dżumę[2]. Został pochowany w katedrze w Kolonii[3]. Zachował się tam jego nagrobek wykonany staraniem jego następcy[4].

Uwagi edytuj

  1. Wymagane było ukończenie 30 lat. Por. np.: Arkadiusz Bednarczyk: Biskupi w średniowiecznej Polsce. [w:] Historykon.pl [on-line]. 2014-10-01. [dostęp 2017-09-12].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Hermann Keussen: Walram: W. von Jülich. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 40. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1896, s. 773–774.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Wilhelm Janssen: Walram von Jülich (1304-1349), Erzbischof von Köln und Kurfürst (1332-1349). [w:] Portal Rheinische Geschichte [on-line]. 2013-03-20. [dostęp 2017-09-11].
  3. a b c d e f g h Walram von Jülich. [w:] Genealogie Mittelalter: Mittelalterliche Genealogie im Deutschen Reich bis zum Ende der Staufer: Materialsammlung [on-line]. [dostęp 2017-09-11].
  4. Marc Steinmann: Grabmal Walram von Jülich, vor 1362. [w:] Kölner Dom [on-line]. [dostęp 2017-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-15)].