Wikiprojekt:Tłumaczenie artykułów/Kapitulacja Imperium Japońskiego

Kapitulacja Imperium Japońskiego została ogłoszona 15 sierpnia, a formalnie podpisana 2 września 1945 roku. Zakończyła ona walki II wojny światowej. Do końca lipca 1945 r. Japońska marynarka wojenna nie była zdolna do prowadzenia poważnych operacji, chociaż wkrótce miała nastąpić aliancka inwazja na Japonię. Wraz z Imperium Brytyjskim i Chinami, Stany Zjednoczone wezwały do bezwarunkowej kapitulacji japońskich sił zbrojnych na Konferencji poczdamskiej dnia 26 lipca 1945 r. – alternatywą było "szybkie i całkowite zniszczenie". Podczas gdy publicznie oświadczyli, że mają zamiar walczyć do końca, przywódcy Japonii – Najwyższa Rada Stanu, znana również jako "Wielka Szóstka" prywatnie występowali z prośbą do wciąż neutralnego Związku Radzieckiego o mediację w sprawie pokoju na warunkach korzystniejszych dla Japończyków. Tymczasem Sowieci przygotowywali się do ataku na siły japońskie w Mandżurii i Korei, wypełniając obietnice, które potajemnie złożyli Stanom Zjednoczonym i Wielkiej Brytanii na konferencji w Teheranie.

6 sierpnia 1945 roku, o godzinie 8:15 czasu lokalnego, Stany Zjednoczone zdetonowały bombę atomową nad japońskim miastem Hiroszima. 16 godzin później amerykański prezydent Harry S. Truman ponownie wezwał Japonię do poddania się, ostrzegając Japończyków, aby "oczekiwali deszczu z powietrza, jakiego nigdy nie widziano na tej ziemi". Późnym wieczorem 8 sierpnia 1945 r., zgodnie z umowami jałtańskimi, ale z pogwałceniem sowiecko-japońskiego paktu o neutralności, Związek Radziecki wypowiedział wojnę Japonii. Wkrótce po północy 9 sierpnia 1945 r. Związek Radziecki zaatakował Mandżukuo będące państwem marionetkowym podległym Imperium Japońskiemu. Tego samego dnia Stany Zjednoczone zrzuciły drugą bombę atomową, tym razem na japońskie miasto Nagasaki. Po tych wydarzeniach Cesarz Hirohito zainterweniował i nakazał Najwyższej Radzie Ministrów do spraw Prowadzenia Wojny, aby zaakceptowała te warunki, które alianci ustalili w Deklaracji poczdamskiej w sprawie zakończenia wojny. Po kolejnych kilku dniach, dokładnie 15 sierpnia w drodze niepublicznych negocjacji i nieudanego zamachu stanu, Cesarz Hirohito poinformował radiowo całe Imperium Japońskie (Gyokuon-hōsō, 玉音放送Nie podano drugiego parametru z zapisem japońskim! Sprawdź dokumentację)) o przekazaniu Japonii aliantom.

28 sierpnia rozpoczęła się okupacja Japonii pod dowództwem Naczelnego Wodza Sił Alianckich. Ceremonia kapitulacji odbyła się 2 września na pokładzie amerykańskiego okrętu wojennego USS Missouri, gdzie członkowie japońskiego rządu podpisali akt kapitulacji Japonii, kończąc tym samym działania wojenne. Sprzymierzeni cywile i wojskowi obchodzili Dzień Zwycięstwa nad Japonią, a przez to koniec wojny. Jednak niektórzy żołnierze japońscy i personel japoński z odległych od Japonii sił w Azji i na wyspach Pacyfiku odmówili poddawania się przez miesiące, a nawet lata. Niektórzy nie zrobili tego do lat 70. XX wieku. Rola bomb atomowych w bezwarunkowej kapitulacji Japonii i zasadność tych dwóch ataków jądrowych wciąż jest tematem spornym. Stan wojny oficjalnie zakończył się, gdy wszedł w życie Traktat z San Francisco z 28 kwietnia 1952 r. Dopiero cztery lata później (1956r.) Japonia i Związek Radziecki podpisali wspólną deklarację sowiecko-japońską, która oficjalnie zakończyła obopólny stan wojenny.

Tło historyczne

Do 1945 roku Japończycy przeżyli serię porażek, przez prawie dwa lata na południowo-zachodnim Pacyfiku poprzez całą kampanię na Marianach i Filipinach. W lipcu 1944 r. generał Hideki Tōjō został zastąpiony przez premiera Kuniaki Koiso, który oświadczył, że Filipiny będą miejscem decydującej bitwy. Po japońskiej utracie Filipin, Kuniaki Koiso z kolei został zastąpiony przez Admirała Kantarō Suzuki. W pierwszej połowie 1945 r. Alianci zdobyli pobliskie wyspy Iwo Jima i Okinawa. Okinawa miała być miejscem operacji Upadek, inwazji aliantów na japońskie wyspy macierzyste. Po klęsce Niemiec Związek Radziecki zaczął cicho przenosić swoje ciężkozbrojne europejskie wojska na Daleki Wschód, w tym około czterdziestu dywizji, które stacjonowały tam od 1941 r., jako przeciwwagę dla militarnej armii Kwantungu.

Aliancka kampania podmorska i minowanie japońskich wód przybrzeżnych w dużej mierze zniszczyło japońską flotę handlową. Przy niewielkiej ilości zasobów naturalnych Japonia była zależna od surowców, w szczególności od ropy naftowej, sprowadzanej z Mandżurii i innych części obszaru wschodnioazjatyckiego oraz z podbitych terytoriów w holenderskich Indiach Wschodnich. Zniszczenie japońskiej floty handlowej w połączeniu ze strategicznym bombardowaniem japońskiego przemysłu zniszczyło japońską gospodarkę wojenną.

W wyniku strat jakie poniosła Japońska Marynarka Wojenna, przestała ona być skuteczną siłą bojową. Po serii nalotów na japońską stocznię w Kure, w Japonii, jedynymi głównymi okrętami wojennymi dostępnymi do dalszych walk było sześć lotniskowców, cztery krążowniki i jeden okręt wojenny, z których żaden nie był odpowiednio zaopatrywany. Chociaż 19 niszczycieli i 38 okrętów podwodnych nadal działało, ich użycie było ograniczone przez brak paliwa.

Przygotowania do obrony

W obliczu perspektywy inwazji na Wyspy Japońskie, poczynając od Kyūshū oraz w obliczu perspektywy sowieckiej inwazji na Mandżurię – ostatnie źródło zasobów naturalnych Japonii – Dziennik Wojenny Cesarskiej Kwatery Głównej podsumował: Nie możemy już kierować wojną z żadną nadzieją na sukces. Pozostaje tylko setka milionów Japończyków, która musi poświęcić swoje życie atakując wroga, aby stracił wolę walki. W ostatecznej próbie powstrzymania Aliantów – japońskie cesarskie dowództwo planowało całkowitą obronę Kyūshū o kryptonimie Operacja Ketsugō. Miało to być radykalne odejście od planu obrony głębokiej, używanego w inwazjach Peleliu, Iwo Jimy i Okinawy. Zamiast tego wszystko zostało postawione na przodzie; ponad 3000 kamikadze miało zostać wysłanych w celu zaatakowania transportów amfibii, zanim żołnierze i ładunek zostaną wysadzeni na plażę. Jeśli to by przepędziło aliantów, Japończycy planowali wysłać kolejne 3500 kamikaze wraz z 5000 samobójczymi motorówkami Shin'yō oraz pozostałymi niszczycielami i łodziami podwodnymi – "ostatnią flotą operacyjną Marynarki Wojennej" – na plażę. Gdyby alianci to przezwyciężyli i skutecznie wylądowali na Kyūshū, tylko 3000 samolotów pozostałoby do obrony pozostałych wysp. Strategia postawienia ostatniej linii obrony w Kyūshū opierała się na założeniu kontynuacji neutralności radzieckiej. Zespół sztucznych jaskiń wydrążony w pobliżu Nagano na Honsiu, największej z japońskich wysp, w przypadku inwazji miał być użyty przez armię do kierowania wojną i do pomieszczenia Cesarza i jego rodziny. Te jaskinie, znane były jako Podziemna Cesarska Kwatera Główna Matsushiro.

Najwyższa Rada Stanu

Japońska polityka koncentrowała się w Najwyższej Radzie Stanu (utworzonej w 1944 r. przez wcześniejszego premiera Kuniaki Koiso), czyli w tak zwanej "wielkiej szóstce" – premiera, ministra spraw zagranicznych, ministra armii, ministra marynarki wojennej, szefa sztabu generalnego armii i szefa sztabu marynarki wojennej. Podczas formowania rządu Suzuki w kwietniu 1945 r. członkami rady były osoby takie jak:

Premier: admirał Kantarō Suzuki

Minister spraw zagranicznych: Shigenori Tōgō

Minister armii: generał Korechika Anami

Minister marynarki: admirał Mitsumasa Yonai

Szef sztabu generalnego armii: generał Yoshijirō Umezu

Szef sztabu marynarki: admirał Koshirō Oikawa (później zastąpiony przez admirała Soemu Toyoda)

Wszystkie te stanowiska nominowane były przez Cesarza, a ich posiadacze odpowiadali bezpośrednio przed nim. Niemniej jednak od 1936 r. japońska armia i marynarka wojenna posiadały faktyczne prawo do nominowania (lub odmawiania nominacji) swoich ministrów. W ten sposób mogli zapobiec powstaniu niepożądanych rządów lub przez rezygnację doprowadzić do upadku istniejącego rządu. Cesarz Hirohito i Strażnik Tajnej Pieczęci Kōichi Kido byli również obecni na niektórych spotkaniach, zgodnie z życzeniem Cesarza. Jak informuje Iris Chang, "Japończycy celowo zniszczyli, ukryli lub sfałszowali większość swoich tajnych dokumentów wojennych".

Podziały w dowództwie japońskim

W przeważającej części dowództwo zdominowane przez wojsko Sōsaku Suzuki sprzyjało kontynuowaniu wojny. Dla Japończyków poddanie się było nie do pomyślenia – Japonia nigdy nie została skutecznie zaatakowana ani nie przegrała wojny w swojej historii. Tylko Mitsumasa Yonai, minister marynarki wojennej znany był z tego, że pragnie wczesnego zakończenia wojny. Według historyka Richarda B. Franka:

Chociaż Sōsaku Suzuki mógł rzeczywiście postrzegać pokój jako odległy cel, nie miał zamiaru go osiągnąć w najbliższym czasie lub na warunkach akceptowalnych przez aliantów. Jego własne komentarze na konferencji starszych mężów stanu nie dały żadnej wskazówki, że popierał wszelkie wcześniejsze próby zaprzestania wojny. Wybrańcy Sōsaku Suzuki na najważniejsze stanowiska w gabinecie byli, z jednym wyjątkiem, także zwolennikami pokoju.

Po wojnie Suzuki i inni ludzie z jego rządu oraz ich apologeci twierdzili, że potajemnie pracowali nad pokojem i nie mogą publicznie tego popierać. Cytują oni japońską koncepcję haragei – "sztuki ukrytej i niewidzialnej techniki" – aby uzasadnić dysonans między ich publicznymi działaniami, a domniemanymi działaniami za kulisami. Jednak wielu historyków odrzuca to co Robert Joseph Charles Butow napisał:

Ze względu na swoją niejednoznaczność zarzut haragei zachęca do podejrzeń, że w kwestiach politycznych i dyplomatycznych świadome opieranie się na tej "sztuce blefowania" mogło stanowić celowe oszustwo, oparte na chęci grania obu końców przeciwko środkowi. Chociaż ten osąd nie zgadza się z wielce chwalonym charakterem admirała Sōsaku Suzuki, faktem jest, że od momentu w którym został on premierem, aż do dnia, w którym zrezygnował, nikt nigdy nie był zupełnie pewien, co Suzuki zrobi lub dalej powie.

Japońskie przedwojenne planowanie przewidywało szybką ekspansję i konsolidację, potem ostateczny konflikt ze Stanami Zjednoczonymi, a wreszcie porozumienie, w którym mogliby zachować przynajmniej niektóre nowe obszary, które podbili. W 1945 r. przywódcy Japonii zgodzili się, że wojna idzie źle, ale nie zgodzili się co do najlepszego sposobu na wynegocjowanie jej końca. Istniały dwa obozy: tak zwany obóz "pokojowy" popierający dyplomatyczną inicjatywę, aby przekonać Józefa Stalina, przywódcę Związku Radzieckiego, do mediacji w sprawie porozumienia między aliantami a Japonią; i "twardogłowy", którzy faworyzował walkę w ostatniej "decydującej" bitwie, która wyrządziłaby tak wiele ofiar sojusznikom, że byliby skłonni zaoferować łagodniejsze warunki. Oba podejścia opierały się na doświadczeniach Japonii w wojnie rosyjsko-japońskiej, czterdzieści lat wcześniej, która składała się z serii kosztownych, ale w dużej mierze nierozstrzygniętych bitew, a następnie z decydującej morskiej bitwy pod Cuszimą.

W lutym 1945 r. Książę Fumimaro Konoe przekazał Cesarzowi Hirohito memoriał analizujący sytuację i powiedział mu, że jeśli wojna się przeciągnie, rodzina cesarska może być bardziej zagrożona przez rewolucję wewnętrzną niż z powodu przegrania wojny. Według pamiętnika Wielkiego Szambelana Hisanori Fujito, Cesarz, szukając decydującej bitwy (tennōzan), odpowiedział, że przedwczesne jest szukanie pokoju "dopóki nie uzyskamy jeszcze militarnego zysku". Narzucone przez Aliantów warunki kapitulacji – kary dla japońskich zbrodniarzy wojennych, a zwłaszcza okupacja i usunięcie Cesarza, były nie do zaakceptowania dla japońskich przywódców.

Dnia 5 kwietnia Związek Radziecki wydał wymagane poprzedzone 12-miesiącami od terminu końcowego powiadomienie, że nie odnowi pięcioletniego Paktu o neutralności radziecko-japońskiej (podpisanego w 1941 r. po incydencie z Nomonhanem). Na konferencji w Teheranie w listopadzie i grudniu 1943 r. uzgodniono, że Związek Radziecki rozpocznie wojnę z Japonią dopiero po pokonaniu hitlerowskich Niemiec. Na konferencji w Jałcie w lutym 1945 r. Stany Zjednoczone poczyniły znaczne ustępstwa wobec Sowietów, aby zapewnić obietnicę, że wypowiedzą wojnę Japonii w ciągu trzech miesięcy od pokonania Niemiec. Chociaż pięcioletni pakt na rzecz neutralności nie wygasł aż do 5 kwietnia 1946 r., ogłoszenie to wywołało wielki niepokój Japończyków, ponieważ Japonia zgromadziła swoje siły na południu, aby odeprzeć nieunikniony atak USA, pozostawiając swoje północne wyspy podatne na inwazję sowiecką. Rosyjski minister spraw zagranicznych Wiaczesław Mołotow w Moskwie i Jakow Malik, sowiecki ambasador w Tokio, zadali sobie wiele trudu, aby zapewnić Japończyków, że "okres ważności Paktu nie zakończył się".

Podczas serii spotkań na wysokim szczeblu w maju, Wielka Szóstka najpierw poważnie omawiała warunki zakończenia wojny – ale żadne z nich nie były, takie które byłyby do zaakceptowania przez Aliantów. Ponieważ ktokolwiek otwarcie popierający japońskie poddanie ryzykował zabójstwo przez gorliwych oficerów armii, spotkania te były zamknięte dla każdego oprócz Wielkiej Szóstki, Cesarza i Strażnika Tajnej Pieczęci – nie mogli w nich uczestniczyć żadni oficerowie drugiego lub trzeciego rzutu. Na tych spotkaniach, pomimo doniesień japońskiego ambasadora Satō w Moskwie, tylko minister spraw zagranicznych Tōgō zdał sobie sprawę, że Roosevelt i Churchill mogli już pójść na ustępstwa wobec Stalina, by doprowadzić Sowietów do wojny z Japonią. W wyniku tych spotkań Tōgō otrzymał upoważnienie do zbliżenia się do Związku Radzieckiego, dążąc do utrzymania swojej neutralności lub (mimo bardzo odległego prawdopodobieństwa) do zawarcia przymierza.

Zgodnie z działaniem nowego rządu, który ogłosił swoje cele, po majowych spotkaniach personel armii wydał dokument "Podstawowa polityka, której należy przestrzegać w ramach postępowania w wojnie", który twierdził, że Japończycy będą walczyć do śmierci zamiast się poddać. Ta polityka została przyjęta przez Wielką Szóstkę 6 czerwca (Tōgō sprzeciwił się temu, podczas gdy pozostała piątka poparła ideę). Dokumenty przedstawione przez Suzuki na tym samym spotkaniu sugerowały, że w dyplomatycznych uwerturach do ZSRR Japonia przyjmuje następujące podejście: należy jasno powiedzieć Rosji, że zawdzięcza swoje zwycięstwo nad Niemcami Japonii, ponieważ Japonia pozostała neutralna i że na korzyść Sowietów będzie pomoc w utrzymaniu przez Japonię jej pozycji międzynarodowej, skoro Stany Zjednoczone będą wciąż wrogiem ZSRR.

Dnia 9 czerwca zaufany człowiek Cesarza, Kōichi Kido napisał "Projekt planu kontrolowania sytuacji kryzysowej", ostrzegający, że do końca roku wygasa zdolność Japonii do prowadzenia nowoczesnej wojny, a rząd nie będzie w stanie powstrzymać niepokojów społecznych. Nie możemy być pewni, że nie podzielimy losów Niemiec i nie sprowadzimy się do niekorzystnych okoliczności, w których nie osiągniemy nawet naszego najwyższego celu ochrony Domu Cesarskiego i zachowania narodowego ustroju. Kido zaproponował, aby Cesarz podjął działanie, które zakończy wojnę na "bardzo hojnych warunkach". Kido zaproponował, aby Japonia wycofała się z dawnych kolonii europejskich, które okupowała, pod warunkiem, że uzyskałyby one niepodległość, oraz że Japonia rozbroi się pod warunkiem, że nie będzie to miało miejsca pod nadzorem sojuszników i że Japonia przez jakiś czas będzie zadowolona z minimalnej obrony. Propozycja Kido nie uwzględniała alianckiej okupacji Japonii, ścigania zbrodniarzy wojennych ani istotnej zmiany w japońskim systemie rządów. Za pozwoleniem Cesarza Kido zwrócił się do kilku członków Najwyższej Rady, "Wielkiej Szóstki". Tōgō był bardzo pomocny. Sōsaku Suzuki i admirał Mitsumasa Yonai, minister marynarki wojennej, byli ostrożni; każdy zastanawiał się, co druga strona myśli. Generał Korechika Anami, minister armii, był ambiwalentny, nalegając, aby dyplomacja musiała czekać, aż do chwili, gdy Stany Zjednoczone poniosą ciężkie straty w operacji Ketsugō.

W czerwcu Cesarz stracił wiarę w szanse osiągnięcia militarnego zwycięstwa. Bitwa o Okinawę została przez niego przegrana, dowiedział się on o słabości armii japońskiej w Chinach, armii Kwantungu w Mandżurii, marynarki wojennej i armii broniącej wysp wewnętrznych. Cesarz otrzymał raport od księcia Higashikuniego, z którego wywnioskował, że "nie chodziło tylko o obronę wybrzeża, ale o dywizje zarezerwowane na decydującą bitwę które również nie miały wystarczającej liczby broni".

Według Cesarza:

"Powiedziano mi, że żelazo z fragmentów bomb zrzucanych przez wroga było używane do wytwarzania łopat. Potwierdziło to moją opinię, że nie jesteśmy już w stanie kontynuować wojny."

Dnia 22 czerwca Cesarz wezwał Wielką Szóstkę na spotkanie. Nietypowo mówił najpierw: "Pragnę tych konkretnych planów, aby zakończyć wojnę, nieskrępowaną dotychczasową polityką, szybko określić i podjąć niezbędne wysiłki w celu ich realizacji". Postanowiono poprosić o sowiecką pomoc w położeniu kresu wojnie. Inne neutralne narody, takie jak Szwajcaria, Szwecja i Watykan, były znane z chęci odegrania pewnej roli w zaprowadzaniu pokoju, ale były tak małe, że uważano, że nie są one w stanie zrobić nic więcej, niż dostarczyć warunki kapitulacji Japonii Aliantom. Japończycy mieli nadzieję, że Związek Radziecki zostanie przekonany do działania jako agent Japonii w negocjacjach z Ameryką i Wielką Brytanią.

Układ z Sowietami

30 czerwca Tōgō powiedział Naotake Satō, ambasadorowi Japonii w Moskwie, aby ustanowił "trwałe stosunki przyjaźni". Satō miał przedyskutować status Mandżurii i "każdą sprawę, którą Rosjanie chcieliby poruszyć". Świadomi ogólnej sytuacji i świadomi swoich obietnic wobec sojuszników, Sowieci odpowiedzieli opóźniającymi taktykami, aby zachęcić Japończyków nie obiecując niczego. Satō ostatecznie spotkał się z sowieckim ministrem spraw zagranicznych Wiaczesławem Mołotowem 11 lipca, ale bez rezultatu. 12 lipca Tōgō skierował Satō do Sowietów, aby: Jego Cesarska Mość, pamiętając o tym, że obecny stan wojny przynosi większe zło i ofiary narodom wszystkich sił wojujących, pragnie z głębi serca, aby szybko to się skończyło. Ale tak długo jak Anglia i Stany Zjednoczone nalegają na bezwarunkowe poddanie się, Imperium Japońskie nie ma innego wyjścia, jak tylko walczyć ze wszystkimi siłami na cześć istnienia Ojczyzny. Cesarz zaproponował wysłanie księcia Konoe jako specjalnego wysłannika, chociaż nie byłby w stanie dotrzeć do Moskwy przed konferencją w Poczdamie.

Satō poradził Tōgō, że w rzeczywistości "bezwarunkowe poddanie się lub warunki blisko odpowiadające temu" były wszystkim, czego mogła się spodziewać Japonia. Ponadto, w odpowiedzi na prośby Mołotowa o konkretne propozycje, Satō zasugerował, że przesłania Tōgō nie były "jasne w poglądach rządu i wojska odnośnie zakończenia wojny", kwestionując w ten sposób, to, że inicjatywa Tōgō była wspierana przez kluczowe elementy japońskiej struktury władzy. W odpowiedzi Satō wyjaśnił:

Jest rzeczą oczywistą, że w moim wcześniejszym orędziu wzywającym do bezwarunkowej kapitulacji lub ściśle równoważnych warunków, uczyniłem wyjątek w kwestii zachowania rodziny cesarskiej.

21 lipca, przemawiając w imieniu gabinetu, Tōgō powtórzył:

W odniesieniu do bezwarunkowej kapitulacji, nie jesteśmy w stanie wyrazić na to zgody w żadnych okolicznościach. ... Aby uniknąć takiego stanu rzeczy, szukamy pokoju ... poprzez dobre działania Rosji. ... byłoby również niekorzystne i niemożliwe, z punktu widzenia spraw zagranicznych i krajowych, natychmiastowe ogłoszenie konkretnych warunków.

Amerykańscy kryptografowie złamali większość japońskich kodów, w tym purpurowy kod używany przez japońskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych do kodowania korespondencji dyplomatycznej wysokiego szczebla. W rezultacie komunikaty między ambasadami w Tokio i Japonii zostały dostarczone Aliantom niemal tak szybko, jak zamierzonym odbiorcom.

17 lipca Tōgō odpowiedział:

Chociaż siły kierujące, a także rząd, są przekonani, że nasza siła wojenna wciąż może zadawać wrogowi znaczne ciosy, nie możemy czuć absolutnie bezpiecznego spokoju ... Proszę jednak szczególnie pamiętać, że jesteśmy gotowi szukać mediacji Rosjan na rzecz czegoś w rodzaju bezwarunkowej kapitulacji.

Intencje sowieckie

Kwestie bezpieczeństwa zdominowały decyzje sowieckie dotyczące Dalekiego Wschodu. Najważniejszym ze wszystkiego było uzyskanie nieograniczonego dostępu do Pacyfiku. Przez cały rok wolne od lodu obszary radzieckiego wybrzeża Pacyfiku – w szczególności Władywostok – mogły zostać zablokowane przez powietrze i morze z wyspy Sachalin i Wysp Kurylskich. Zdobycie tych terytoriów, gwarantujące w ten sposób swobodny dostęp do Cieśniny Sojskiej, to był główny cel Rosjan. Drugim celem były dzierżawy dla chińskiej kolei wschodniej, kolei w południowej Mandżurii, Dairen i do Portu Arthur. W tym celu Stalin i Mołotow nawiązywali negocjacje z Japończykami, dając im fałszywą nadzieję na pokój z udziałem Sowietów. Jednocześnie, w stosunkach ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią, Sowieci nalegali na ścisłe przestrzeganie Deklaracji Kairskiej, potwierdzonej na konferencji w Jałcie, że alianci nie zaakceptują oddzielnego lub warunkowego pokoju z Japonią. Japończycy musieliby bezwarunkowo poddać się wszystkim aliantom. Aby przedłużyć wojnę, Sowieci sprzeciwiali się wszelkim próbom osłabienia tego wymogu. Dałoby to Sowietom czas na zakończenie transferu wojsk z frontu zachodniego na Daleki Wschód i podbicie Mandżurii (Mandżukuo), Mongolii Wewnętrznej (Mengjiang), Korei, Południowego Sachalinu, Kurylów i prawdopodobnie Hokkaido (zaczynając od lądowania w Rumoi).

Projekt Manhattan

W 1939 r. Albert Einstein i Leó Szilárd napisali list do prezydenta Franklina Delano Roosevelta, ostrzegając go, że Niemcy mogą prowadzić rozwój broni atomowej i że Stany Zjednoczone muszą finansować badania i rozwój własnego projektu nuklearnego. Roosevelt zgodził się, a rezultatem tego był projekt Manhattan – ściśle tajny program badawczy zarządzany przez generała majora Leslie R. Grovesa. Pierwsza bomba została przetestowana pomyślnie w próbie nuklearnej Trinity 16 lipca 1945 r. Gdy projekt zbliżał się do końca, amerykańscy planiści zaczęli rozważać użycie bomby. Groves utworzył komitet, który zebrał się w kwietniu i maju 1945 r., aby sporządzić listę celów. Jednym z głównych kryteriów było to, że docelowe miasta nie mogły zostać uszkodzone przez konwencjonalne bombardowania. To pozwoliłoby na dokładną ocenę szkód wyrządzonych przez bombę atomową. Na liście komisji celującej znalazło się 18 miast japońskich. Na szczycie listy znajdowały się Kioto, Hiroszima, Jokohama, Kokura i Niigata. Ostatecznie Kioto usunięto z listy pod naciskiem sekretarza wojny Henry'ego L. Stimsona, który odwiedził miasto podczas swojej podróży poślubnej i wiedział o jego znaczeniu kulturowym i historycznym.

Chociaż wiceprezydent Henry A. Wallace był zaangażowany w projekt Manhattan od samego początku, jego następca, Harry S. Truman, nie został poinformowany o projekcie Stimsona do 23 kwietnia 1945 r., jedenaście dni po tym, jak został prezydentem po śmierci Roosevelta 12 kwietnia 1945 r. 2 maja 1945 r. Truman zaaprobował utworzenie Komitetu Tymczasowego, grupy doradczej, która będzie informować o bombie atomowej. W jej skład wchodzili: Stimson, James F. Byrnes, George L. Harrison, Vannevar Bush, James Bryant Conant, Karl Taylor Compton, William L. Clayton i Ralph Austin Bard, doradzani przez naukowców Roberta Oppenheimera, Enrica Fermiego, Ernesta Lawrence'a i Artura Comptona. W raporcie z 1 czerwca Komitet doszedł do wniosku, że bomba powinna zostać wykorzystana jak najszybciej ponad fabryką wojenną otoczoną domami robotników i że nie należy udzielać żadnych ostrzeżeń ani demonstracji.

Mandat Komitetu nie obejmował użycia bomby – jej użycie po jej ukończeniu zostało domniemane. Po proteście naukowców zaangażowanych w projekt, w formie raportu Francka, Komitet ponownie zbadał użycie bomby. Na spotkaniu w dniu 21 czerwca ponownie potwierdził, że nie ma alternatywy.

Wydarzenia w Poczdamie

Przywódcy głównych sił alianckich spotkali się na konferencji w Poczdamie od 16 lipca do 2 sierpnia 1945 roku. Uczestnikami byli Związek Radziecki, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone, reprezentowani przez Stalina, Winstona Churchilla (później Clementa Attlee'a) oraz Trumana.

Negocjacje

Chociaż konferencja w Poczdamie dotyczyła głównie spraw europejskich, to również szczegółowo omówiono wojnę z Japonią. Truman dowiedział się o udanym teście Trinity na początku konferencji i przekazał te informacje brytyjskiej delegacji. Udany test spowodował, że amerykańska delegacja ponownie rozważyła konieczność udziału Sowietów, na co Stany Zjednoczone ciężko lobbowały podczas konferencji w Teheranie i Jałcie. Wysoko na liście priorytetów Stanów Zjednoczonych było skrócenie wojny i zmniejszenie strat wśród Amerykanów – interwencja radziecka wydawała się prawdopodobna w obu przypadkach, ale kosztem ewentualnego umożliwienia Sowietom zdobycia terytorium poza tym, co im obiecali w Teheranie i Jałcie, powodując powojenny podział Japonii podobny do tego, który miał miejsce w Niemczech. W kontaktach ze Stalinem, Truman postanowił dać radzieckiemu przywódcy niejasne wskazówki o istnieniu potężnej nowej broni bez wchodzenia w szczegóły. Jednak pozostali członkowie Sojuszu nie zdawali sobie sprawy z tego, że sowiecki wywiad przeniknął Projekt Manhattan na wczesnym etapie, więc Stalin już wiedział o istnieniu bomby atomowej, ale nie wydawał się być pod wrażeniem jej potencjału.

Deklaracja Poczdamska

Postanowiono wydać oświadczenie, Deklarację Poczdamską, określając "bezwarunkowe poddanie się" i wyjaśniając, co to znaczyło dla pozycji Cesarza i dla Hirohito osobiście. Amerykańskie i brytyjskie rządy zdecydowanie nie zgodziły się w tej kwestii – Stany Zjednoczone chciały znieść pozycję Cesarza i ewentualnie osądzić go jako zbrodniarza wojennego, podczas gdy Brytyjczycy chcieli utrzymać pozycję Cesarza, być może z wciąż panującym Hirohito. Deklaracja poczdamska przeszła wiele projektów do czasu znalezienia wersji akceptowalnej dla wszystkich. 26 lipca Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Chiny wydały deklarację poczdamską, ogłaszającą warunki kapitulacji Japonii, z ostrzeżeniem: "Nie odstąpimy od nich, nie ma alternatywy, nie odejdziemy". W przypadku Japonii warunki deklaracji były następujące:

eliminacja "przez cały czas autorytetu i wpływu tych, którzy oszukują i wprowadzają ludzi w Japonii w podbój świata".

okupacja "miejsc na terytorium Japonii wyznaczonych przez aliantów".

"japońska suwerenność będzie ograniczona do wysp Honshū, Hokkaidō, Kyūshū, Sikoku i takich mniejszych wysp, jak to określimy". Jak ogłoszono w Deklaracji Kairskiej w 1943 r., Japonia miała zostać zredukowana do jej terytorium sprzed 1894 r. i pozbawiona przedwojennego imperium, w tym Korei i Tajwanu, a także wszystkich jej ostatnich podbojów.

"japońskie siły zbrojne, po całkowitym rozbrojeniu, będą mogły powrócić do swoich domów z możliwością prowadzenia spokojnego i produktywnego życia".

"nie zamierzamy, aby Japończycy zostali zniewoleni jako naród lub zniszczeni jako naród, ale surowa sprawiedliwość zostanie wymierzona wszystkim zbrodniarzom wojennym, również tym, którzy byli okrutni dla naszych więźniów".

Z drugiej strony w oświadczeniu stwierdzono, że:

"Rząd Japonii usunie wszelkie przeszkody dla odrodzenia i wzmocnienia demokratycznych tendencji wśród Japończyków, a także ustanowi wolność słowa, religii i myśli, a także poszanowania podstawowych praw człowieka".

"Japonia będzie mogła utrzymywać takie gałęzie przemysłu, które utrzymają jej gospodarkę i pozwalają na sprawiedliwą naprawę w naturze, ale nie na te, które umożliwiłyby jej ponowne zbrojenie na wojnę." W tym celu dostęp do innych, odróżnianych od kontrolowanych materiałów jest dozwolony, a ewentualny udział Japonii w światowych stosunkach handlowych będzie dozwolony."

"Siły okupacyjne sojuszników zostaną wycofane z Japonii, gdy tylko te cele zostaną osiągnięte, a zgodnie z wolną wolą narodu japońskiego zostanie ustanowiony pokojowo nastawiony i odpowiedzialny rząd".

Jedyne użycie terminu "bezwarunkowe poddanie" nastąpiło na końcu deklaracji:

"Wzywamy rząd Japonii do ogłoszenia teraz bezwarunkowej kapitulacji wszystkich japońskich sił zbrojnych i zapewnienia ich o dobrej wierze w takie działania. Alternatywą dla Japonii jest szybkie i całkowite zniszczenie."

W przeciwieństwie do tego, co było zamierzone na jej początku, Deklaracja w ogóle nie wspominała o Cesarzu. Sprzymierzone zamiary w kwestiach najwyższej wagi dla Japończyków, w tym czy Hirohito miał być uważany za jednego z tych, którzy "wprowadzili w błąd mieszkańców Japonii", czy nawet zbrodniarza wojennego, lub alternatywnie, czy Cesarz może stać się częścią "pokojowo" skłonnego i odpowiedzialnego rządu "zostały w związku z tym pozostawione bez odpowiedzi.

Klauzula "szybkiego i całkowitego zniszczenia" została zinterpretowana jako zawoalowane ostrzeżenie o amerykańskim posiadaniu bomby atomowej (pomyślnie przetestowanej w pierwszym dniu konferencji). Z drugiej strony deklaracja zawierała również konkretne odniesienia do dewastacji, która została dokonana na niemieckich miastach w końcowej fazie wojny europejskiej. Dla współczesnych czytelników po obu stronach, którzy nie byli jeszcze świadomi istnienia bomby atomowej, łatwo było zinterpretować zawarcie deklaracji po prostu jako zagrożenie dla podobnych zniszczeń w Japonii przy użyciu broni konwencjonalnej.

Reakcja Japończyków

27 lipca japoński rząd zastanawiał się, jak zareagować na tę deklarację. Czterej członkowie rady wojennej z Wielkiej Szóstki chcieli ją odrzucić, ale Tōgō przekonał rząd, aby tego nie robił, dopóki nie uzyska reakcji od Sowietów. W telegramie Shun'ichi Kase, ambasador Japonii w Szwajcarii, zauważył, że "bezwarunkowe poddanie się" stosuje się tylko do wojska, a nie do rządu lub narodu, i twierdził, że należy rozumieć, że ostrożny język poczdamski pokazuje wiele korzystnych intencji ze strony rządów sygnatariuszy – "wydaje się, że w różnych punktach starali się oni ocalić nam twarz". Następnego dnia japońskie gazety doniosły, że Deklaracja, czyli ulotki które zostały upuszczone nad Japonią, zostały odrzucone. Próbując kontrolować opinię publiczną, premier Suzuki spotkał się z prasą i oświadczył:

Uważam, że Wspólna Proklamacja jest powtórką Deklaracji na Konferencji w Kairze. Jeśli chodzi o rząd, nie przywiązuje on do niej żadnej istotnej wartości. Jedyne, co można zrobić, to po prostu zabić ją ciszą (mokusatsu). Nic nie zrobimy, tylko zaczekamy, aby doprowadzić do końca wojny. Znaczenie mokusatsu, dosłownie "zabić ciszą", może rozciągać się od "ignorowania" do "traktowania z pogardą" – które dość dokładnie opisywały zakres reakcji w rządzie. 30 lipca ambasador Satō napisał, że Stalin prawdopodobnie rozmawiał z Rooseveltem i Churchillem o swoich stosunkach z Japonią, i napisał: "Nie ma innego wyjścia, jak tylko natychmiastowe, bezwarunkowe poddanie się, jeśli mamy zapobiec udziałowi Rosji w wojnie". 2 sierpnia Tōgō napisał do Satō: "nie powinno tobie być trudno zdać sobie sprawę, że ... nasz czas na przygotowania do zakończenia wojny przed lądowaniem wroga na japońskim archipelagu jest ograniczony, z drugiej strony trudne są do podjęcia decyzje w sprawie konkretnych warunków pokoju tutaj w domu na raz".

Hiroszima, Mandżuria i Nagasaki

6 sierpnia: Hiroszima

6 sierpnia o 8:15 czasu lokalnego Enola Gay, Boeing B-29 Superfortress pilotowany przez pułkownika Paula Tibbetsa, zrzucił bombę atomową (o nazwie kodowej Little Boy) na miasto Hiroszima w południowo-zachodnim Honsiu. Przez cały dzień mętne doniesienia docierały do Tokio, że Hiroszima była celem nalotu, który zrównał miasto z "oślepiającym błyskiem i gwałtownym podmuchem". Później tego samego dnia otrzymali od amerykańskiego prezydenta Trumana transmisję z informacją o pierwszym użyciu bomby atomowej i obietnicą:

Jesteśmy teraz gotowi na wymazanie wszystkich produkcyjnych przedsiębiorstw, jakie Japończycy mają nad ziemią w jakimkolwiek mieście. Zniszczymy ich doki, ich fabryki i ich komunikację. Niech nie będzie żadnego błędu; całkowicie zniszczymy siłę Japonii do prowadzenia wojny. Chodziło o to, aby oszczędzić Japończyków przed całkowitym zniszczeniem poprzez ultimatum z 26 lipca, które zostało wydane w Poczdamie. Japońscy przywódcy natychmiast odrzucili to ultimatum. Jeśli nie zaakceptują naszych warunków, mogą spodziewać się deszczu z powietrza, którego nigdy nie widziano na tej ziemi.

Japońska armia i marynarka wojenna miały własne niezależne programy bomb atomowych i dlatego Japończycy rozumieli wystarczająco dużo, aby wiedzieć, jak bardzo będzie to trudne. Dlatego wielu Japończyków, a zwłaszcza wojskowi członkowie rządu nie chcieli uwierzyć, że Stany Zjednoczone zbudowały bombę atomową, a japońscy wojskowi zrobili własne niezależne testy, aby ustalić przyczynę zniszczenia Hiroszimy. Admirał Soemu Toyoda, szef sztabu marynarki wojennej, przekonywał, że nawet gdyby Stany Zjednoczone stworzyły taką bombę, nie mogłyby mieć ich więcej. Amerykańscy stratedzy, przewidując reakcję podobną do Toyody, zamierzali rzucić drugą bombę wkrótce po pierwszej, aby przekonać Japończyków, że USA ma dużą podaż bomb.

9 sierpnia: Sowiecka inwazja i Nagasaki

O godzinie 4:00, 9 sierpnia dotarło do Tokio, że Związek Radziecki złamał Pakt Neutralności, wypowiedział wojnę Japonii i rozpoczął inwazję na Mandżurię.

Kiedy Rosjanie najechali na Mandżurię, przekreślili to, co kiedyś było elitarną armią, a wiele rosyjskich jednostek zatrzymało się dopiero wtedy, gdy zabrakło im benzyny. Sowiecka 16. armia – 100 000 żołnierzy – rozpoczęła inwazję na południową połowę wyspy Sachalin. Ich rozkazem było zlikwidować tam opór Japończyków, a następnie – w ciągu 10 do 14 dni – być przygotowanym na inwazję na Hokkaido, najbardziej na północ wysuniętą wyspę Japonii. Siły japońskie, które miały za zadanie obronić Hokkaido, 5. Armia Okręgu, były pod dużą siłą w dwóch dywizjach i dwóch brygadach i znajdowały się w ufortyfikowanych pozycjach po wschodniej stronie wyspy. Radziecki plan ataku wymagał inwazji na Hokkaido z zachodu. Radziecka deklaracja wojny zmieniła także rokowania, ile czasu pozostało do manewru. Japoński wywiad przewidywał, że siły USA mogą nie atakować od miesięcy. Z drugiej strony, siły radzieckie mogą znaleźć się w Japonii w zaledwie 10 dni. Sowiecka inwazja przyśpieszyła decyzję o zakończeniu wojny.

Ward Wilson, polityka zagraniczna

Te "bliźniacze wstrząsy" – atomowe bombardowanie Hiroszimy i wejście Związku Radzieckiego do wojny – miały natychmiastowy głęboki wpływ na premiera Kantaro Suzuki i ministra spraw zagranicznych Tōgō Shigenoriego, którzy zgodzili się, że rząd musi natychmiast zakończyć wojnę. Jednak najwyższe kierownictwo japońskiej armii przyjęło wiadomość z dystansem, rażąco nie doceniając skali ataku. Przy wsparciu Ministra Wojny Anamiego, zaczęli przygotowywać się do wprowadzenia stanu wojennego, aby powstrzymać każdego, kto próbuje zawrzeć pokój. Hirohito powiedział Kido, aby "szybko kontrolował sytuację", ponieważ "Związek Radziecki wypowiedział wojnę i dziś rozpoczął wrogie działania przeciwko nam".

Rada Najwyższa spotkała się o 10:30. Suzuki, który właśnie przybył na spotkanie z Cesarzem, powiedział, że nie można kontynuować wojny. Tōgō Shigenori powiedział, że mogą zaakceptować warunki Deklaracji Poczdamskiej, ale potrzebowaliby gwarancji pozycji Cesarza. Minister marynarki Yonai powiedział, że muszą przedstawić propozycję dyplomatyczną – nie mogą już dłużej czekać na lepsze okoliczności.

W połowie spotkania, krótko po 11.00, dotarły do nas wiadomości, że Nagasaki na zachodnim wybrzeżu Kyūshū zostało uderzone przez drugą bombę atomową (zwaną "Grubasem"). Do czasu zakończenia spotkania Wielka Szóstka podzieliła się: 3-3. Suzuki, Tōgō i admirał Yonai opowiadali się za dodatkowym warunkiem Tōgō w Poczdamie, podczas gdy generał Anami, generał Umezu i admirał Toyoda nalegali na trzy kolejne warunki, które zmodyfikowano w Poczdamie: że Japonia obsługuje własne rozbrojenie, że Japonia zajmuje się wszelkimi japońskimi zbrodniarzami wojennymi, i że nie ma okupacji Japonii. Po bombardowaniu atomowym Nagasaki, Truman wydał kolejne oświadczenie:

Rządy brytyjski, chiński i amerykański dały Japończykom odpowiednie ostrzeżenie przed tym, co ich czeka. Określiliśmy ogólne warunki, na jakich mogą się poddać. Nasze ostrzeżenie zniknęło; nasze warunki zostały odrzucone. Od tego czasu Japończycy wiedzą, co potrafi nasza bomba atomowa. Mogą przewidzieć, co zrobi w przyszłości.

Świat zauważy, że pierwsza bomba atomowa została zrzucona na Hiroszimę, bazę wojskową. To dlatego, że chcieliśmy w tym pierwszym ataku uniknąć, o ile to możliwe, zabijania cywili. Ale ten atak jest tylko ostrzeżeniem przed nadchodzącymi rzeczami. Jeśli Japonia się nie podda, bomby będą musiały zostać zrzucone na jej przemysł wojenny, a niestety, tysiące cywilnych żyć zostanie wtedy utraconych. Wzywam japońskich cywilów do natychmiastowego opuszczenia miast przemysłowych i uratowania się przed zniszczeniem.

Rozumiem tragiczne znaczenie bomby atomowej. Jej produkcja i użytkowanie nie zostały lekko podjęte przez ten rząd. Ale wiedzieliśmy, że nasi wrogowie szukają tego. Teraz wiemy, jak blisko znaleźli się. I znaliśmy katastrofę, która przyszła do tego narodu i wszystkich narodów miłujących pokój, do całej cywilizacji, gdyby ją znaleźli pierwsi.

Dlatego czuliśmy się zmuszeni do podjęcia długiej, niepewnej i kosztownej pracy odkrywczej i produkcyjnej. Wygraliśmy wyścig odkryć przeciwko Niemcom.

Po wynalezieniu bomby użyliśmy jej. Użyliśmy jej przeciwko tym, którzy zaatakowali nas bez ostrzeżenia w Pearl Harbor, przeciwko tym, którzy głodzili, bili i mordowali amerykańskich jeńców wojennych, przeciwko tym, którzy porzucili wszelkie pretensje do przestrzegania międzynarodowych praw wojennych. Wykorzystaliśmy to, aby skrócić agonię wojny, aby ocalić życie tysięcy młodych Amerykanów.

Będziemy tego używać, dopóki całkowicie nie zniszczymy siły Japonii do prowadzenia wojny. Tylko japońskie poddanie się nas zatrzyma.

Interwencja cesarska, reakcja sojusznicza i odpowiedź japońska

Pełen gabinet spotkał się o 14:30 9 sierpnia i większość dnia spędził na debatach nad poddaniem się. Tak jak zrobiła to Wielka Szóstka, gabinet się rozpadł, ani Tōgō, ani Anami nie zdobyli większości. Anami powiedział ministrom, że podczas tortur, schwytany amerykański pilot myśliwski P-51 Mustang powiedział swoim przesłuchującym, że Stany Zjednoczone posiadają 100 bomb atomowych i że Tokio i Kioto zostaną zbombardowane "w ciągu kilku następnych dni". Pilot, Marcus McDilda, kłamał. McDilda, który został zestrzelony u wybrzeży Japonii dwa dni po zamachu w Hiroszimie, nie wiedział nic o Projekcie Manhattan i po prostu powiedział swoim przesłuchującym, co według niego chcieli usłyszeć, aby zakończyć tortury. Kłamstwo, które spowodowało, że został sklasyfikowany jako więzień o wysokim priorytecie, prawdopodobnie uratowało go przed ścięciem. W rzeczywistości Stany Zjednoczone nie miałyby gotowej do użycia trzeciej bomby do 19 sierpnia, czwartą miałyby we wrześniu 1945 r. Następną około trzy miesiące później. Trzecia bomba prawdopodobnie zostałaby użyta przeciwko Sapporo, przede wszystkim po to, by wykazać zdolność Ameryki do dostarczenia broni nawet najbardziej odległym regionom wysp macierzystych.

Posiedzenie gabinetu zakończyło się o godz. 17:30 bez porozumienia. Drugie spotkanie trwające od 18:00 do 22:00 również zakończyło się bez zgody. Po tym drugim spotkaniu Suzuki i Tōgō spotkali się z Cesarzem, a Suzuki zaproponował improwizowaną konferencję cesarską, która rozpoczęła się tuż przed północą w nocy z 9 na 10 sierpnia. Suzuki przedstawił czterostanową propozycję Anami jako konsensusową pozycję Najwyższej Rady. Mówili to inni członkowie Rady Najwyższej, podobnie jak Kiichirō Hiranuma, prezes Tajnej Rady, który nakreślił niezdolność Japonii do obrony, a także opisał wewnętrzne problemy tego kraju, takie jak niedobór żywności. Rada zastanawiała się, ale znowu nie doszło do konsensusu. Około 02:00 (10 sierpnia) Suzuki w końcu zwrócił się do Cesarza Hirohito, prosząc go, aby zdecydował między dwoma stanowiskami. Uczestnicy później wspominali, że Cesarz oświadczył:

Poważnie zastanowiłem się nad sytuacją panującą w kraju i za granicą i doszedłem do wniosku, że kontynuowanie wojny może oznaczać wyłącznie zniszczenie narodu i przedłużenie rozlewu krwi i okrucieństwa na świecie. Nie mogę znieść widoku moich niewinnych ludzi...

Powiedziano mi przez zwolenników kontynuowania działań wojennych, że do czerwca nowe dywizje znajdą się na wzmocnionych stanowiskach (na plaży Kujūkuri, na wschód od Tokio) gotowe na najeźdźcę, gdy będzie próbował wylądować. Jest sierpień i fortyfikacje wciąż nie zostały ukończone...

Są tacy, którzy twierdzą, że kluczem do przetrwania narodów jest decydująca bitwa w ojczyźnie. Doświadczenia z przeszłości pokazują jednak, że zawsze istniała rozbieżność między planami i wynikami. Nie wierzę, że rozbieżności w przypadku Kujūkuri można naprawić. Skoro jest to również kształt rzeczy, jak możemy odeprzeć najeźdźców? Następnie odniósł się do zwiększonej destruktywności bomby atomowej.

Jest rzeczą nie do zniesienia, aby zobaczyć, jak odważni i lojalni bojownicy Japonii rozbroili się. Równie nie do zniesienia jest to, że inni, którzy oddali mi oddaną służbę, powinni teraz zostać ukarani jako inicjatorzy wojny. Niemniej jednak nadszedł czas, aby znieść nie do zniesienia... Łykam łzy i sankcjonuję propozycję przyjęcia sprzymierzonej proklamacji na podstawie zarysowanej przez ministra spraw zagranicznych.

Według generała Sumihisy Ikedy i admirała Zenshirō Hoshiny, Tajna Rada Prezydencka Hiranuma następnie zwróciła się do Cesarza i zapytała go: "Wasza wysokość, ponosicie odpowiedzialność (sekinin) za tę porażkę. Jakie przeprosiny zamierzacie uczynić bohaterskim duchom cesarskich założycieli twojego domu i twoich innych cesarskich przodków?"

Gdy Cesarz odszedł, Suzuki pchnął szafkę, by zaakceptować wolę Cesarza, co zrobił. Wczesnym rankiem (10 sierpnia) Ministerstwo Spraw Zagranicznych wysłało telegramy do aliantów (za pośrednictwem szwajcarskiego "Federalnego Departamentu Politycznego" (Departament Spraw Zagranicznych) i do Maxa Grässliego), ogłaszając, że Japonia zaakceptuje deklarację poczdamską, ale nie zaakceptują żadnych warunków pokoju, które "naruszałyby prerogatywy" Cesarza. To faktycznie oznaczało brak zmiany w formie rządu Japonii – że Cesarz Japonii pozostanie na pozycji prawdziwej władzy.

12 sierpnia

Reakcja aliantów na zaakceptowaną przez Japonię deklarację poczdamską została napisana przez Jamesa F. Byrnesa i zaakceptowana przez rządy brytyjski, chiński i radziecki, chociaż Sowieci zgodzili się tylko niechętnie. Alianci wysłali odpowiedź (za pośrednictwem szwajcarskiego Departamentu Spraw Zagranicznych) 12 sierpnia. Na temat statusu Cesarza powiedziano:

Od momentu kapitulacji władza Cesarza i rządu japońskiego, aby rządzić państwem, podlega Najwyższemu Dowódcy sił sprzymierzonych, który podejmie kroki, jakie uzna za stosowne, aby dokonać kapitulacji... Ostateczna forma rządu Japonii, zgodnie z Deklaracją Poczdamską, zostanie ustanowiona przez dobrowolnie wyrażoną wolę narodu japońskiego.

W odpowiedzi na japońskie przesłanie Prezydent Truman wydał instrukcję, że żadna inna broń atomowa nie spadnie na Japonię bez nakazów prezydenckich, ale pozwolił na kontynuowanie operacji wojskowych (w tym bombardowania B-29) do czasu otrzymania oficjalnego słowa japońskiej kapitulacji. Jednak korespondenci wiadomości błędnie zinterpretowali komentarz komendanta USAF Spaatza, że B-29 nie lecą 11 sierpnia (z powodu złej pogody) jako oświadczenie o zawieszeniu broni. Aby nie dać Japończykom wrażenia, że alianci porzucili wysiłki pokojowe i wznowili bombardowanie, Truman nakazał wstrzymanie pozostałych dalszych zamachów bombowych.

Japoński rząd rozważył reakcję aliancką, a Suzuki argumentował, że muszą ją odrzucić i nalegać na wyraźną gwarancję systemu cesarskiego. Anami wrócił na swoje stanowisko, że nie ma okupacji Japonii. Później Tōgō powiedział Suzuki, że nie ma nadziei na uzyskanie lepszych warunków, a Kido przekazał wolę Cesarza, której podporządkowała się Japonia. Podczas spotkania z Cesarzem Yonai mówił o swoich obawach dotyczących rosnącego niepokoju społecznego:

Myślę, że termin ten jest niewłaściwy, ale bomby atomowe i sowieckie wejście w wojnę są w pewnym sensie boskimi darami. W ten sposób nie musimy mówić, że opuściliśmy wojnę z powodu warunków domowych.

Tego dnia Hirohito poinformował rodzinę cesarską o swojej decyzji poddania się. Jeden z jego wujów, książę Asaka, zapytał, czy wojna będzie kontynuowana, jeśli nie uda się zachować kokutai (cesarskiej suwerenności). Cesarz po prostu odpowiedział "oczywiście".

13-14 sierpnia

Wielka Szóstka i rząd spędzili 13 sierpnia na debacie nad odpowiedzią na propozycję aliantów, ale pozostali w martwym punkcie. Tymczasem Alianci nabierali wątpliwości, czekając, aż Japończycy odpowiedzą. Japończycy zostali poinstruowani, że mogą przekazać bezwarunkową akceptację w jasny sposób, ale w rzeczywistości wysłali zakodowane wiadomości w sprawach niezwiązanych z trybem kapitulacji. Sojusznicy przyjęli tę zakodowaną odpowiedź jako brak akceptacji warunków.

Dzięki interkomom Ultra, alianci wykryli również zwiększony ruch dyplomatyczny i wojskowy, który został uznany za dowód na to, że Japończycy przygotowywali "całkowity atak banzai". Prezydent Truman nakazał wznowienie ataków na Japonię z maksymalną intensywnością", więc aby przekonać japońskich urzędników, że ma na myśli biznes i poważnie traktuje amerykańskie propozycje pokojowe, bezzwłocznie"trzecia flota Stanów Zjednoczonych zaczęła ostrzeliwać japońskie wybrzeże. W największym nalocie bombowym na Pacyfiku ponad 400 B-29 zaatakowało Japonię w dzień 14 sierpnia, a ponad 300 w nocy. Wykorzystano łącznie 1014 samolotów bez strat.

Podczas najdłuższej misji bombowej tej wojny, B-29 z 315 Skrzydła Bombardowania przeleciał 6100 km (3800 mil), by zniszczyć rafinerię Nippon Oil Company w Tsuchizaki na północnym krańcu Honsiu. Była to ostatnia akcja operacyjna na Wyspach Japońskich i zniwelowała ona produkcje ropy o 67%. Po wojnie naloty bombowe były usprawiedliwione, tym że już się odbywają, gdy otrzymano słowo japońskiej kapitulacji, ale jest to tylko częściowo prawdziwe.

Na sugestię ekspertów amerykańskich operacji psychologicznych, B-29 spędziły 13 sierpnia zrzucając ulotki na Japonię, opisując japońską ofertę kapitulacji i reakcję sojuszników. Ulotki miały ogromny wpływ na japoński proces decyzyjny. Gdy 14 sierpnia stało się jasne, Suzuki, Kido i Cesarz uświadomili sobie, że dzień zakończy się albo akceptacją amerykańskich warunków, albo wojskowym zamachem stanu.

Cesarz spotkał się z najstarszymi oficerami armii i marynarki wojennej. Podczas gdy niektórzy opowiadali się za walką, marszałek polny Shunroku Hata nie. Jako dowódca Drugiej Generalnej Armii, której dowództwo znajdowało się w Hiroszimie, Hata rozkazał wszystkim żołnierzom broniącym południowej Japonii – żołnierzom przygotowującym się do walki – "decydującą bitwę". Hata powiedział, że nie było możliwości do pokonania inwazji i nie zakwestionował decyzji Cesarza. Cesarz poprosił swoich dowódców wojskowych o współpracę z nim przy zakończeniu wojny.

Na konferencji z gabinetem i innymi radnymi, Anami, Toyoda i Umezu ponownie postawili sprawę dalszej walki, po czym Cesarz powiedział: Wysłuchałem uważnie każdego z argumentów przedstawionych w opozycji do poglądu, że Japonia powinna zaakceptować odpowiedź sojuszniczą w jej obecnym stanie i bez dalszych wyjaśnień lub modyfikacji, ale moje własne przemyślenia nie uległy żadnej zmianie. [...] Aby lud mógł poznać moją decyzję, proszę, abyś przygotował od razu cesarski reskrypt, abym mógł nadać go do narodu. Na koniec wzywam każdego z was, abyście dołożyli wszelkich starań, abyśmy mogli sprostać trudnym dniom, które czekają nas.

Rząd natychmiast zwołał i jednomyślnie ratyfikował życzenia Cesarza. Postanowili także zniszczyć ogromne ilości materiałów dotyczących zbrodni wojennych i odpowiedzialności wojennej najwyższych przywódców narodowych. Zaraz po konferencji Ministerstwo Spraw Zagranicznych przekazało rozkazy swoim ambasadom w Szwajcarii i Szwecji, aby zaakceptować warunki kapitulacji Aliantów. Te rozkazy zostały odebrane, jak również przechwycone przez Aliantów i wysłane do Waszyngtonu o 02:49, 14 sierpnia.

Trudności z wyższymi dowódcami na odległych frontach wojennych były spodziewane. Trzej książęta z rodziny cesarskiej, którzy odbyli komisje wojskowe, zostali wysłani 14 sierpnia, aby osobiście przekazać wiadomości. Książę Tsuneyoshi Takeda udał się do Korei i Mandżurii, książę Yasuhiko Asaka do Porcelanowej Armii Ekspedycyjnej i Floty Chińskiej zaś książe Kan'in Haruhito do Szanghaju, Południowych Chin, Indochin i Singapuru.

Tekst Cesarskiego Reskryptu o kapitulacji został sfinalizowany 19 sierpnia, a 14 sierpnia przepisany przez oficjalnego kaligrafa sądowego i przesłany do gabinetu w celu złożenia podpisu. Około 23.00 Cesarz, przy wsparciu ekipy nagraniowej NHK, nagrał płytę gramofonową, czytając go. Zapis został przekazany szambelanowi sądowemu Yoshihiro Tokugawie, który ukrył go w szafce w sekretariacie Cesarzowej Kōjun.

Próba zamachu stanu

Późnym wieczorem 12 sierpnia 1945 r. Major Kenji Hatanaka wraz z podpułkownikami Masataką Idą, Masahiko Takeshitą (szwagrem Anamiego) i Inaba Masao oraz pułkownikiem Okitugu Arao, szefem wydziału wojskowego, zabrali głos w sprawie do ministra wojny Korechiki Anamiego (ministra armii i "najpotężniejszej postaci w Japonii, oprócz samego Cesarza") i poprosił go, aby zrobił wszystko, co mógł, aby nie dopuścić do przyjęcia deklaracji poczdamskiej. Generał Anami nie chciał powiedzieć, czy pomoże młodym oficerom w zdradzie. Tak jak potrzebowali jego wsparcia, Hatanaka i inni rebelianci zdecydowali, że nie mają innego wyjścia, jak tylko kontynuować planowanie i próbować zamachu stanu na własną rękę. Hatanaka spędził znaczną część dnia 13 sierpnia i ranek 14 sierpnia spędzony został na zbieraniu sojuszników, potem Hatanaka szukał wsparcia od wyższych ludzi w ministerstwie i doskonalił nadal swój spisek.

Krótko po konferencji w nocy z 13 na 14 sierpnia, kiedy ostatecznie zdecydowano o kapitulacji, grupa wyższych oficerów armii, w tym Anami, zebrała się w pobliskim pokoju. Wszyscy obecni byli zaniepokojeni możliwością zamachu stanu w celu zapobieżenia kapitulacji – niektórzy z obecnych rozważali nawet rozpoczęcie go. Po chwili milczenia generał Torashirō Kawabe zaproponował, aby wszyscy starsi oficerowie złożyli podpis pod porozumieniem o przeprowadzeniu cesarskiego nakazu kapitulacji – "Armia będzie działać zgodnie z decyzją cesarską do końca". Zostało ono podpisane przez wszystkich obecnych wysoko postawionych oficerów, w tym Anamiego, Hajime Sugiyamę, Yoshijirō Umezu, Kenji Doihara, Torashirō Kawabe, Masakazu Kawabe i Tadaichi Wakamatsu. "To pisemne porozumienie najwyższych rangą oficerów w armii... działało jak groźny pożar przeciwko każdej próbie wywołania zamachu stanu w Tokio".

Około 21:30, 14 sierpnia, rebelianci Hatanaki rozpoczęli realizację planu. Drugi Pułk Pierwszej Gwardii Cesarskiej wszedł na teren pałacu, podwajając siłę batalionu, który już tam stacjonował, prawdopodobnie w celu zapewnienia dodatkowej ochrony przed buntem Hatanaki. Ale Hatanaka, wraz z podpułkownikiem Jirō Shiizakim, przekonali dowódcę 2. pułku Pierwszej Gwardii Cesarskiej, pułkownika Toyojirō Hagi, o swojej sprawie, mówiąc mu (fałszywie), że generałowie Anami i Umezu oraz dowódcy Oddziału Armii Dzielnicowej i Oddziału Gwardii Cesarskiej byli na miejscu. Hatanaka również udał się do biura Shizuichi Tanaka, dowódcy wschodniego regionu armii, aby przekonać go, by przyłączył się do zamachu stanu. Tanaka odmówił i kazał Hatanace iść do domu. Hatanaka zignorował rozkaz.

Początkowo Hatanaka miał nadzieję, że po prostu zajmując pałac i pokazując początki buntu, zainspiruje resztę armii do wzniesienia się przeciwko ruchowi poddania się. Ta myśl prowadziła go przez wiele ostatnich dni i godzin i dała mu ślepy optymizm, by iść naprzód z planem, pomimo niewielkiego wsparcia ze strony przełożonych. Po ustaleniu wszystkich pozycji, Hatanaka i jego współkonspiratorzy zdecydowali, że Gwardia przejmie pałac o 02:00. Godziny do tego czasu zostały wykorzystane na dalsze próby przekonania przełożonych w armii do przyłączenia się do zamachu stanu. Mniej więcej w tym samym czasie generał Anami popełnił seppuku, pozostawiając wiadomość, że "Ja – z moją śmiercią – pokornie przepraszam Cesarza za wielką zbrodnię". Czy przestępstwo polegało na utracie wojny, czy zamachu, pozostaje niejasne.

W pewnym momencie po 01:00 Hatanaka i jego ludzie otoczyli pałac. Hatanaka, Shiizaki i kapitan Shigetarō Uehara (z Akademii Sił Powietrznych) udali się do biura porucznika generała Takeshi Mori, aby poprosić go o dołączenie do zamachu stanu. Mori był na spotkaniu ze swoim szwagrem Michinori Shiraishi. Istotna była współpraca Moriego jako dowódcy Pierwszej Gwardii Cesarskiej. Kiedy Mori nie chciał stanąć po stronie Hatanaki, Hatanaka zabił go, obawiając się, że Mori rozkaże strażnikom, by powstrzymali bunt. Uehara zabił Shiraishi. To były jedyne dwa morderstwa tej nocy. Następnie Hatanaka użył oficjalnej pieczęci Generała Mori, aby zatwierdzić Strategiczny Zakon Gwardii Cesarskiej nr 584, fałszywy zbiór rozkazów stworzonych przez jego współkonspiratorów, co znacznie zwiększyłoby ich siłę zajmując Pałac Cesarski i Ministerstwo Gospodarstwa Domowego, oraz ustanawiając "ochronę" Cesarza.

Straż pałacowa została rozbrojona, a wszystkie wejścia zablokowane. W ciągu nocy rebelianci Hatanaki schwytali osiemnaście osób, w tym pracowników ministerstwa i pracowników NHK, wysłanych w celu nagrania mowy o poddaniu się.

Rebelianci, dowodzeni przez Hatanakę, przez kilka następnych godzin bezskutecznie poszukiwali ministra Domu Cesarskiego Sōtarō Ishiwatari, Strażnika Tajnej Pieczęci Kōichi Kido oraz nagrań przemówienia kapitulującego. Dwaj mężczyźni ukrywali się w "skarbcu bankowym", później w komnacie pod Pałacem Cesarskim. Poszukiwanie było utrudnione przez zaciemnienie w odpowiedzi na alianckie zamachy bombowe oraz przez archaiczną organizację i układ Ministerstwa Domów Cesarskich. Wiele nazw pomieszczeń było nie do poznania dla rebeliantów. Rebelianci znaleźli szambelana Tokugawę. Chociaż Hatanaka groził, że wypatroszy go mieczem samuraja, Tokugawa skłamał i powiedział mu, że nie wie, gdzie były nagrania lub ludzie. Podczas rewizji rebelianci przecięli prawie wszystkie przewody telefoniczne, odcinając komunikację między terenami pałacowymi a światem zewnętrznym.

Mniej więcej w tym samym czasie inna grupa rebeliantów Hatanaki pod dowództwem kapitana Takeo Sasaki udała się do biura premiera Suzuki, chcąc go zabić. Kiedy okazało się, że jest puste, ostrzelali biuro i podpalili budynek, a potem wyruszyli do domu. Hisatsune Sakomizu ostrzegł Suzuki, ale on uciekł kilka minut przed przybyciem niedoszłych zabójców. Po podpaleniu domu Suzukiego udali się do majątku Kiichirō Hiranuma, aby go zamordować. Hiranuma uciekł przez boczną bramę, a rebelianci również spalili jego dom. Suzuki spędził resztę sierpnia pod ochroną policji, spędzając każdą noc w innym łóżku.

Około 03:00 Hatanaka został poinformowany przez podpułkownika Masataka Idę, że Armia Okręgu Wschodniego jest w drodze do pałacu, aby go powstrzymać i że powinien się poddać. W końcu, widząc, że jego plan się zawalił, Hatanaka poprosił Tatsuhiko Takashimę, szefa sztabu armii okręgowej, o przekazanie co najmniej przez 10 minut na antenie radia NHK, wyjaśnienia mieszkańcom Japonii, co próbował zrobić, osiągnąć i dlaczego. Odmówiono mu. Pułkownik Haga, dowódca 2. pułku Pierwszej Cesarskiej Gwardii, odkrył, że armia nie popiera tego buntu i nakazał Hatanace opuścić teren pałacu.

Tuż przed 05:00, gdy jego rebelianci kontynuowali poszukiwania, Major Hatanaka udał się do studia NHK i wymachując pistoletem, desperacko próbował uzyskać trochę czasu antenowego, by wyjaśnić swoje działania. Nieco ponad godzinę później, po otrzymaniu telefonicznej rozmowy od Armii Okręgu Wschodniego, Hatanaka w końcu zrezygnował. Zebrał swoich oficerów i wyszedł ze studia NHK.

O świcie Tanaka dowiedział się, że pałac został zaatakowany. Poszedł tam i stanął twarzą w twarz ze zbuntowanymi oficerami, ganiąc ich za działanie sprzeczne z duchem japońskiej armii. Przekonał ich, aby wrócili do swoich koszar. O godzinie 08:00 bunt został całkowicie zdemontowany, ponieważ udało mu się utrzymać teren pałacu przez większą część nocy, przy czym Tanaka nie znalazł nagrań.

Hatanaka na motocyklu i Shiizaki na koniu jechali ulicami, rzucając ulotki, które wyjaśniały ich motywy i działania. W godzinę przed emisją Cesarza, około godziny 11:00, 15 sierpnia, Hatanaka przyłożył pistolet do czoła i zastrzelił się. Shiizaki dźgnął się sztyletem, a następnie zastrzelił się. W kieszeni Hatanaki znaleziono jego wiersz śmierci: "Nie mam teraz czego żałować, że ciemne chmury zniknęły z panowania Cesarza".

Kapitulacja

O godz. 12:00 czasu lokalnego w Japonii 15 sierpnia, nagrane przemówienie Cesarza do narodu, odczytujące Cesarski Reskrypt w sprawie zakończenia wojny, było transmitowane następująco:

Po głębszym zastanowieniu się nad ogólnymi tendencjami świata i aktualnymi uwarunkowaniami dzisiejszego Naszego Cesarstwa, postanowiliśmy dokonać rozstrzygnięcia obecnej sytuacji, stosując środek nadzwyczajny.

Nakazaliśmy naszemu rządowi przekazanie rządom Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Chin i Związku Radzieckiego, że Nasze Imperium akceptuje postanowienia wspólnej deklaracji.

Dążenie do wspólnego dobrobytu i szczęścia wszystkich narodów, a także bezpieczeństwa i dobrobytu Naszych poddanych jest uroczystym obowiązkiem, który został wydany przez naszych Cesarskich Przodków i który leży blisko Naszego serca.

Rzeczywiście, wypowiedzieliśmy wojnę Ameryce i Wielkiej Brytanii z Naszej szczerej chęci zapewnienia sobie japońskiej samoobrony i stabilizacji w Azji Wschodniej, daleko od naszej myśli, ani do naruszania suwerenności innych narodów, ani do podboju terytorialnego.

Ale teraz wojna trwa prawie cztery lata. Pomimo tego wszystkiego, co zrobili wszyscy – dzielnej walki sił wojskowych i morskich, pilności i wytrwałości Naszych sług Państwa i oddanej służby Nam przez sto milionów ludzi – sytuacja wojenna rozwinęła się niekoniecznie na przewagę Japonii, podczas gdy ogólne trendy świata obróciły się przeciwko jej interesom.

Co więcej, wróg zaczął używać nowej i najbardziej okrutnej bomby, której skutki są rzeczywiście nieobliczalne, zbierając żniwo wielu niewinnych istnień. Gdybyśmy nadal walczyli, nie tylko doprowadziłoby to do ostatecznego upadku i zniszczenia narodu japońskiego, ale także doprowadziłoby to do całkowitego wyniszczenia cywilizacji ludzkiej.

W takim razie, w jaki sposób mamy uratować miliony naszych poddanych lub odpokutować przed świętymi duchami naszych cesarskich przodków? To jest powód, dla którego nakazaliśmy przyjęcie postanowień Wspólnej Deklaracji Mocy...

Trudności i cierpienia, na które nasz naród ma być narażony, będą z pewnością wielkie. Jesteśmy świadomi najgłębszych uczuć was wszystkich, Naszych poddanych. Jednakże, zgodnie z nakazami czasu i losu, postanowiliśmy utorować drogę dla wielkiego pokoju dla wszystkich przyszłych pokoleń, znosząc cierpienia nie do zniesienia i pozostałe cierpienia, co jest nie do zniesienia.

Niska jakość nagrania, w połączeniu z klasycznym japońskim językiem używanym przez Cesarza w Reskrypcie, sprawiły, że nagranie było bardzo trudne do zrozumienia dla większości słuchaczy.

Publiczna reakcja na przemowę Cesarza była zróżnicowana – wielu Japończyków po prostu słuchało jej, po czym kontynuowali swoje życie najlepiej jak potrafili, podczas gdy niektórzy oficerowie armii i marynarki wojennej zdecydowali się na samobójstwo. Niewielki tłum zebrał się przed Pałacem Cesarskim w Tokio i płakał, ale, jak zauważa John Dower, łzy, które wylewają "odzwierciedlały wiele sentymentów ... udręki, żalu i gniewu na punkcie oszukania, nagłej pustki i utraty celu".

17 sierpnia Suzuki został zastąpiony na stanowisku premiera przez wujka Cesarza, księcia Higashikuni, być może w celu powstrzymania dalszych prób zamachu stanu lub przewrotu pałacowego. Mamoru Shigemitsu zastąpił Tōgō na stanowisku ministra spraw zagranicznych.

Siły Japonii wciąż walczyły przeciwko Sowietom i Chińczykom, a zarządzanie zawieszeniem walk i ich poddaniem się było trudne. Ostatnia walka powietrzna japońskich bojowników z amerykańskimi bombowcami rozpoznawczymi miała miejsce 18 sierpnia. Związek Radziecki nadal walczył do początku września, zabierając Wyspy Kurylskie.

Rozpoczęcie okupacji i ceremonia kapitulacji

Sprzymierzeni cywile i żołnierze radowali się na wieść o końcu wojny. 14 i 15 sierpnia są obchodzone jako Dzień Zwycięstwa nad Japonią w wielu krajach alianckich.

Nagłe poddanie się Japonii po nieoczekiwanym użyciu broni atomowej zaskoczyło większość rządów spoza USA i Wielkiej Brytanii. Związek Radziecki miał pewne intencje okupowania Hokkaido. W przeciwieństwie do sowieckich okupacji wschodnich Niemiec i północnej Korei plany te były jednak storpedowane opozycją prezydenta Trumana.

Japońscy urzędnicy wyjechali do Manili 19 sierpnia, aby spotkać się z naczelnym dowódcą sprzymierzonych mocarstw Douglasem MacArthurem i otrzymać informacje na temat jego planów dotyczących okupacji. 28 sierpnia 150 amerykańskich pracowników poleciało do Atsugi w prefekturze Kanagawa i rozpoczęła się okupacja Japonii. Za nimi podążał USS Missouri, którego towarzyszące statki wylądowały z 4 kompaniami Marines na południowym wybrzeżu Kanagawy. Inni członkowie alianccy poszli w jego ślady.

MacArthur przybył do Tokio 30 sierpnia i natychmiast wydał kilka ustaw: Żaden z Aliantów nie będzie atakował Japończyków. Żaden aliancki personel nie będzie mógł spożywać żadnego japońskiego jedzenia. Powiewanie flagą Hinomaru lub "Wschodzącego Słońca" będzie poważnie ograniczone.

Formalne przekazanie nastąpiło 2 września 1945 r., Około godziny 9.00 czasu Tokio, kiedy przedstawiciele Imperium Japonii podpisali akt kapitulacji Japonii w Zatoce Tokijskiej na pokładzie USS Missouri, japoński minister spraw zagranicznych Shigemitsu podpisał kontrakt z rządem japońskim, a gen. Umezu podpisał kontrakt z japońskimi siłami zbrojnymi.

Po oficjalnym poddaniu się 2 września na pokładzie Missouri, szybko rozpoczęły się dochodzenia w sprawie japońskich zbrodni wojennych. Na spotkaniu z generałem MacArthurem we wrześniu, Cesarz Hirohito zadeklarował winę za zbrodnie wojenne, ale jego propozycja została odrzucona i nigdy nie został on osądzony. Procedury prawne dla Międzynarodowego Trybunału Wojskowego na Dalekim Wschodzie zostały wydane 19 stycznia 1946 r.

Oprócz 14 i 15 sierpnia, 2 września 1945 r. znany jest również jako Dzień Zwycięstwa nad Japonią. Prezydent Truman ogłosił 2 września dniem Zwycięstwa nad Japonią, ale zaznaczył, że "nie jest to jeszcze dzień oficjalnej proklamacji końca wojny ani zaprzestania działań wojennych". W Japonii, 15 sierpnia jest często nazywany Shūsen-kinenbi (終戦記念日Nie podano drugiego parametru z zapisem japońskim! Sprawdź dokumentację), co dosłownie oznacza "dzień pamięci dla końca wojny", ale nazwa rządu dla tego dnia (który nie jest świętem narodowym) to Senbotsusha o tsui shi heiwa o kinen suru hi (戦没者を追悼し平和を祈念する日Nie podano drugiego parametru z zapisem japońskim! Sprawdź dokumentację, "Dzień żałoby po wojnie i modlitwa o pokój").

Wyrzeczenia i japoński opór wojskowy

Po podpisaniu kapitulacji, wiele innych ceremonii poddania się miało miejsce na pozostałych terenach Japonii na Pacyfiku. Siły japońskie w Azji Południowo-Wschodniej poddały się 2 września 1945 r. w Penang, 10 września w Labuan 11 września w Królestwie Sarawak i 12 września w Singapurze. Dzień Retrocesji Tajwanu (25 października) oznaczał koniec rządów japońskich na Tajwanie, a następnie rządy Republiki Chińskiej. Dopiero w 1947 r. wszyscy więźniowie przetrzymywani w Ameryce i Wielkiej Brytanii zostali repatriowani. Jeszcze w kwietniu 1949 r. Chiny nadal miały ponad 60 000 japońskich więźniów. Niektórzy, tacy jak Shozo Tominaga, nie byli repatriowani aż do późnych lat 50.

Logistyczne wymagania kapitulacji były ogromne. Po kapitulacji Japonii ponad 5 400 000 japońskich żołnierzy i 1 800 000 japońskich marynarzy zostało wziętych do niewoli przez aliantów. Szkody wyrządzone japońskiej infrastrukturze, w połączeniu z ciężkim głodem w 1946 r., jeszcze bardziej skomplikowały wysiłki aliantów na rzecz karmienia japońskich jeńców wojennych i ludności cywilnej.

Stan wojny między Stanami Zjednoczonymi a Japonią oficjalnie zakończył się, gdy Traktat z San Francisco wszedł w życie 28 kwietnia 1952 r. Japonia i Związek Radziecki formalnie zawarły pokój cztery lata później, kiedy podpisały wspólną deklarację sowiecko-japońską z 1956 r.

Niektóre japońskie dywizje, zwłaszcza na małych wyspach Pacyfiku, w ogóle odmówiły poddania się (uważając deklarację za propagandę lub rozważając poddanie się po otrzymaniu stosownych rozkazów od przełożonych, zaszyfrowanych kodem). Niektórzy być może nigdy o tym nie słyszeli. Teruo Nakamura, ostatni znany żołnierz, wyłonił się ze swojego ukrycia w Indonezji w grudniu 1974 r., podczas gdy dwóch innych japońskich żołnierzy, którzy dołączyli do partyzantki antykomunistycznej pod koniec wojny, walczyło w południowej Tajlandii do 1991 r.

Zobacz też

• II wojna światowa
• Kamikaze
• Wojna na Pacyfiku
• Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Bibliografia

• Cook, Haruko Taya; Theodore F. Cook (1992). Japan at War: An Oral History.
• Feifer, George (2001). The Battle of Okinawa: The Blood and the Bomb. Guilford.
• Glantz, David M. (June 1983). "August Storm: Soviet Tactical and Operational Combat in Manchuria, 1945".
• Glantz, David M. (1995) "The Soviet Invasion of Japan". Quarterly Journal of Military History, vol. 7, no. 3, Spring 1995.
• Glantz, David M. (2003). The Soviet Strategic Offensive in Manchuria, 1945 (Cass Series on Soviet (Russian) Military Experience, 7). Routledge.
• The Pacific War Research Society (1968) [1965]. Japan's Longest Day.
• Rhodes, Richard (1986). The Making of the Atomic Bomb.
• Schmitz, David F. (2001). Henry L. Stimson: The First Wise Man. Wilmington, Delaware: Rowman & Littlefield.
• Skates, John Ray (1994). The Invasion of Japan: Alternative to the Bomb.
• Smith, John B.; Malcolm McConnell (2002). The Last Mission: The Secret Story of World War II's Final Battle.
• Slawinskij, Boris Nikołajewicz (2004). The Japanese-Soviet Neutrality Pact: A Diplomatic History, 1941–1945.
• Wainstock, Dennis (1996). The Decision to Drop the Atomic Bomb.

Linki zewnętrzne

• Dlaczego Tokio nie domaga się od USA przeprosin za atak nuklearny na Hiroszimę i Nagasaki? © AFP 2018/ Raymond Roig