Wybory prezydenckie w Kazachstanie w 2019 roku

wybory prezydenckie w Kazachstanie w 2019 roku

Wybory prezydenckie w Kazachstanie w 2019 roku zostały przeprowadzone 9 czerwca 2019 roku w trybie przedterminowym w wyniku ustąpienia prezydenta Nursułtana Nazarbajewa. W ich wyniku władzę zdobył tymczasowy prezydent Kasym-Żomart Tokajew.

Pierwotnie wybory miały odbyć się w roku 2020. Do wyborów zarejestrowało się siedmioro kandydatów, w tym mianowany 20 marca 2019 roku, po ustąpieniu Nursułtana Nazarbajewa, nowy prezydent a wcześniej przewodniczący Senatu i współpracownik Nazarbajewa Kasym-Żomart Tokajew. Były to pierwsze wybory prezydenckie w Kazachstanie bez kandydatury Nazarbajewa, po raz pierwszy też startowała kobieta. Przed wyborami wskazywano na zwycięstwo Tokajewa będącego kontynuatorem obozu władzy[1][2].

Kandydaturę Tokajewa zgłosiła rządząca partia Nur Otan, poparcia udzielił mu też były prezydent, miejscowe gwiazdy estrady i aparat państwowy. Przed dniem wyborów na nieprawidłowości wskazywały organizacje pozarządowe[3]. Wyborom towarzyszyły w dniu głosowania protesty na ulicach Astany i Ałmaty, zatrzymano ok. 500 osób demonstrujących pod hasłem „Tokajew nie jest moim prezydentem”. Wśród protestujących byli zwolennicy zdelegalizowanej partii Demokratyczny Wybór Kazachstanu przebywającego we Francji i ściganego w Rosji i Kazachstanie oligarchy Muchtara Abliazowa[4].

Według oficjalnych wyników, Kasym-Żomart Tokajew wygrał w pierwszej turze z 70,96% głosów. Frekwencja w wyborach wyniosła 77,54% uprawnionych[4][5].

Sposób przeprowadzenia wyborów skrytykowała Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wskazując na „powszechne nieprawidłowości w dniu głosowania”, „brak poszanowania podstawowych swobód” czy na dominację przekazu rządzącej opcji politycznej. Według OBWE żadne wybory w historii Kazachstanu nie spełniały demokratycznych standardów[6].

Wyniki

edytuj
# Imię i Nazwisko Partia polityczna Liczba głosów %
Kasym-Żomart Tokajew Nur Otan 6 539 715 70,96%
Amirżan Kosanow Ruch społeczny Ult Tagdyry (kaz. „Losy Narodu”) 1 495 401 16,23%
Danija Jespajewa Demokratyczna Partia Kazachstanu „Ak Żoł” 465 714 5,05%
Tołeutaj Rachimbekow Ludowo-Demokratyczna Partia Patriotyczna Auył 280,451 3,04%
Amangeldy Taspichow Federacja związków zawodowych 182 898 1,98%
Żambył Achmetbekow Komunistyczna Ludowa Partia Kazachstanu 167 649 1,82%
Kyrandary Sadybek Tugieł Ruch społeczny Uly Dala (kaz. „Orły Wielkiego Stepu”) 84 582 0,92%
Głosy nieważne 57 700
Razem: 9 274 110 100%

Przypisy

edytuj
  1. Tokayev sworn in as Kazakh president, pledges continuity, REUTERS, 2019-03-20.
  2. Kazachstan: Pierwsze wybory, w których nie zwycięży Nazarbajew [online], forsal.pl, 7 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26].
  3. Sfałszowane wybory prezydenckie w Kazachstanie w czerwcu 2019 roku: symulowana zmiana władzy w państwie [online], Fundacja Otwarty Dialog, 31 maja 2019 [dostęp 2020-04-26] (pol.).
  4. a b Protegowany „Ojca Narodu” nowym prezydentem [online], TVN24, 10 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26].
  5. INFORM.KZ, 70.96% of voters cast their ballots for Kassym-Jomart Tokayev – CEC announces election results [online], www.inform.kz, 10 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26] (ang.).
  6. OBWE: podczas wyborów w Kazachstanie naruszono podstawowe prawa - Polsat News [online], polsatnews.pl, 10 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26] (pol.).