X – człowiek, który widział więcej
X – człowiek, który widział więcej (ang. X: The Man with the X-ray Eyes) – amerykański horror s-f z 1963 roku w reżyserii Rogera Cormana. Zdjęcia kręcono w Los Angeles i Las Vegas.
 Plakat do filmu | |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
18 września 1963 |
| Kraj produkcji | |
| Język |
angielski |
| Czas trwania |
79 min |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Robert Dillon |
| Główne role |
Ray Milland |
| Muzyka | |
| Zdjęcia |
Floyd Crosby |
| Scenografia |
Daniel Haller |
| Kostiumy |
Marjorie Corso |
| Montaż |
Anthony Carras |
| Produkcja |
Robert Agnew |
| Wytwórnia |
Alta Vista Productions |
| Budżet |
500-750 tys. $[1] |
| Nagrody | |
| II nagroda na I MFF filmów S-F w Trieście | |
Fabuła
edytujDoktor James Xavier odkrywa krople do oczu które umożliwiają mu widzenie niedostępne dla normalnych ludzi (widzi innych bez ubrań, ludzkie narządy pod skórą, wartość kart podczas gry itp.). Specyfik podwyższa jednak poziom agresji w jego zachowaniu. Jej wynikiem jest przypadkowa śmierć jednego z jego kolegów, którego podczas sprzeczki nieopatrznie wypycha przez okno na ulicę. Zagrożony aresztowaniem naukowiec ucieka przed policją i ukrywając swoją tożsamość wykorzystuje swoją nietypową umiejętność na różne sposoby – występuje z kuglarzami, diagnozuje ludzi, wygrywa spore sumy w kasynie. W końcu wpada w ręce policji.
Obsada
edytuj- Ray Milland – dr James Xavier
- Diana Van der Vlis – dr Diane Fairfax
- Harold J. Stone – dr Sam Brant
- John Hoyt – dr Willard Benson
- Don Rickles – Crane
- Morris Ankrum – pan Bowhead
- Lorrie Summers – tancerz na przyjęciu
- Dick Miller – John Trask
- John Dierkes – kaznodzieja
- Kathryn Hart – panna Mart
- Jonathan Haze – Heckler
i in.
Odbiór i krytyka
edytujJeden z mniej znanych filmów Cormana. Nie cieszył się uznaniem publiczności. Nie znalazł się na liście kilkudziesięciu najbardziej dochodowych filmów roku 1963 tygodnika Variety[2]. Został natomiast dobrze przyjęty przez krytykę. Chwalono scenariusz i reżyserię oraz aktorstwo, zwłaszcza Millanda[3]. Swoją pozytywną opinię film utrzymał również w kolejnych latach, m. in. z racji premier premier na DVD (2001) i Blu-ray (2015)[4][5]. W rankingu popularnego, filmowego serwisu internetowego Rotten Tomatoes, obraz posiada obecnie (2024) wysoką, 88-procentową, pozytywną ocenę „czerwonych pomidorów”[6]. Zaliczany jest do klasyki gatunku[7]. Stał się nawet przedmiotem badań naukowych nad tym w jaki sposób horrory odzwierciedlają obawy społeczne w kwestii badań ciała ludzkiego a etyki zawodu lekarza[8].
Prapremiera filmu maiła miejsce w lipcu 1963 roku na I MFF filmów S-F w Trieście, na którym obraz otrzymał II nagrodę ("Srebrny Pojazd Kosmiczny")[9].
Przypisy
edytuj- ↑ X: The Man with the X-ray Eyes. [w:] AFI [on-line]. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Top Rental Films 1963. [w:] Variety [on-line]. 1963-01-08. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Screen: Ray Milland in 'X':Movie About Surgeon Opens in Double Bill. [w:] The New York Times [on-line]. 1963-10-24. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Nick Cramp: X: The Man With The X-Ray Eyes (1963). [w:] BBC. Home [on-line]. 2001-01-18. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Murray Pomerance: X: The Man with the X-ray Eyes. [w:] Senses of Cinema [on-line]. May 2013. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ X: The Man with the X-ray Eyes. [w:] Rotten Tomatoes [on-line]. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Joseph Maddrey: Roger Corman. [w:] classic-horror.com [on-line]. 2008-08-15. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ nublockmuseum: What can be seen and what can’t: Catherine Belling on “X: The Man with the X-Ray Eyes”. [w:] The Block Museum of Art [on-line]. 2023-03-06. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Oficjalna strona festiwalu
Linki zewnętrzne
edytuj- X – człowiek, który widział więcej w bazie IMDb (ang.)
- X – człowiek, który widział więcej w bazie Filmweb