Zamek w Sobowidzu
Zamek w Sobowidzu – zamek krzyżacki w miejscowości Sobowidz w województwie pomorskim, po którym obecnie pozostały niewielkie relikty.
nr rej. 1148 z 01.04.1996[1] | |
Budynek wzniesiony na fundamentach rozebranego zamku | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Ukończenie budowy |
1-sza połowa XIV wieku |
Zniszczono |
1454, połowa XVII wieku |
Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie gminy Trąbki Wielkie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu gdańskiego | |
54°08′41,10″N 18°35′43,22″E/54,144750 18,595339 |
Historia edytuj
Zamek wzniesiony został w drugiej ćwierci XIV wieku[a] jako siedziba wójta[b]. Zlokalizowany został na półwyspie jeziora Sobowidzkiego, przy starym trakcie Gdańsk-Starogard. W czasie wielkiej wojny Polski z Zakonem (1409-1411) zamek zajęli Polacy, po czym powrócił do Zakonu. W 1456 na zamku rezydował wójt Vogt von Slubitz. Podczas wojny trzynastoletniej (1454-1466), pomiędzy 10 a 20 lutego 1454 roku Krzyżacy poddali go wojskom Gdańska, które następnie go spaliły. Po zakończeniu wojny odbudowano jedynie dwór mieszkalny, w którym mieszkał starosta sobowidzki.
Na początku XVI wieku właścicielem zamku został Jerzy Bażyński, wojewoda malborski i prawdopodobnie doszło do rozbudowy według projektu Michała Enkingera. Inwestycja ta spowodowała spór z gdańszczanami. Zamek posiadał kolejnych dzierżawców i w XVII wieku pełnił funkcję starostwa niegrodowego z kaplicą. Ostatnim polskim dzierżawcą był Szymon Kicki. Zamek uległ zniszczeniom w XVII wieku w czasie potopu szwedzkiego i został rozebrany w XIX wieku. Na jego miejscu w XIX wieku wybudowano budynek z nieotynkowanej czerwonej cegły.
Zachowały się częściowo gotyckie piwnice, fosy i mur skarpy. W 1996 ruiny zamku zostały wpisane do rejestru zabytków.
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2012-01-03] .
Uwagi edytuj
Bibliografia edytuj
- Sobowidz. W: Leszek Kajzer, Stanisław Kołodziejski, Jan Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2001, s. 462. ISBN 83-213-4158-6. (pol.).
- Mieczysław Haftka: Zamki krzyżackie w Polsce. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 1999. ISBN 83-86-206-27-6.