Zarządcy kolonialni Belize i Hondurasu Brytyjskiego

Kolonia brytyjska w południowo-wschodniej części półwyspu Jukatan została założona w 1671 przez osadników przybyłych z Jamajki. Początkowo nazywała się osadą Belize i była samodzielna. W 1741 gubernator Jamajki wysłał dwóch urzędników, Roberta Hodgsona i Williama Pitta, aby sprawowali nad nią nadzór. W 1749 zostało utworzone stanowisko nadzorcy. W 1862 Belize oficjalnie uzyskało status kolonii brytyjskiej i zmieniło nazwę na Honduras Brytyjski. Władzę nad nim sprawował od tej pory wicegubernator, podlegający gubernatorowi Jamajki. W 1884 Honduras Brytyjski stał się samodzielną kolonią brytyjską, a władzę nad nią sprawował regionalny gubernator.

Od 1981 Belize jest niepodległym państwem, a władzę nad nim sprawuje gubernator generalny w imieniu monarchy Brytyjskiego.

1671–1749

edytuj

Wybrzeże Moskitów zaczęto kolonizować w 1671 przez mieszkańców brytyjskiej kolonii na Jamajce na polecenie gubernatora Sir Thomasa Lyncha, w odpowiedzi na instrukcje króla Karola II Stuarta[1]. W ten sposób powstała między innymi Osada Belize[2]. 31 lipca 1741 gubernator Jamajki Edward Trelawny wyznaczył Roberta Hodgsona i Williama Pitta, by sprawowali nadzór nad nowo utworzonymi koloniami[1].

Nadzorcy osady Belize (1749–1862)

edytuj

Stanowisko nadzorcy zostało utworzone w 1749 z inicjatywy gubernatora Jamajki Edwarda Trelawny'ego. Kolejni gubernatorzy byli wyznaczani przez gubernatora Jamajki[1]. Początkowo nadzorca osady Belize był nazywany nadzorcą Wybrzeża Moskitów[2].

Lista nadzorców osady Belize
Imię Od Do Przyp.
Hodgson, Sr., RobertRobert Hodgson, Sr. 1749 1758 [3]
Inż. Richard Jones 1758 1760 [1]
kpt. Otway, JosephJoseph Otway 1760 1767 [3]
Hodgson, Jr., RobertRobert Hodgson, Jr. 1767 1775 [3]
Ferguson, JohnJohn Ferguson (p.o.) 1775 1776 [1]
Ferguson, JohnJohn Ferguson 1776 1776 [3]
Lawrie, JamesJames Lawrie 1776-05-17 17 maja 1776(dts)[1] 1787-03-10 10 marca 1787(dts)[3] [1][3]
ppłk Despard, Edward M.Edward M. Despard 1787-03-10 10 marca 1787(dts) czerwiec 1790 [3]
Hunter, PeterPeter Hunter czerwiec 1790 marzec 1791 [3]
Wakat[i] marzec 1791 styczeń 1797 [3]
ppłk Barrow, ThomasThomas Barrow styczeń 1797 1800 [3]
bryg. Basset, RichardRichard Basset 1800 grudzień 1802 [3]
ppłk Barrow, ThomasThomas Barrow styczeń 1803 1805 [3]
ppłk Gordon, GabrielGabriel Gordon 1805 1806 [3]
ppłk Hamilton, Alexander KerrAlexander Kerr Hamilton 1806 1809 [3]
ppłk Smyth, JohnJohn Smyth 1809 1814 [3]
 
płk Arthur, GeorgeGeorge Arthur
1814 1822 [3]
gen. mjr Pye, A.H.A.H. Pye 1822 1823 [3]
gen. mjr Codd, EdwardEdward Codd 1823 1829 [3]
mjr MacDonald, AlexanderAlexander MacDonald 1829 1830 [3]
ppłk Francis Cockburn 1830 1837 [3]
płk MacDonald, AlexanderAlexander MacDonald 1837 1843 [3]
płk Fancourt, CharlesCharles Fancourt 1843 1851 [3]
 
Wodehouse, PhilipPhilip Wodehouse
1851 1854 [3]
 
Stevenson, WilliamWilliam Stevenson
1854 1857 [3]
 
Seymour, FrederickFrederick Seymour
1857 1862 [3]
  1. Rządy demokratycznie wybranych urzędników

Wicegubernatorzy Brytyjskiego Hondurasu (1862–1884)

edytuj

W 1862 osada Belize oficjalnie uzyskała status kolonii brytyjskiej i zostało nazwane Hondurasem Brytyjskim[2]. Władzę nad nim od tej pory sprawował wicegubernator, podlegający gubernatorowi Jamajki[4].

Lista wicegubernatorów Brytyjskiego Honduras[3]
Imię Od Do
 
Seymour, FrederickFrederick Seymour
1862 1864
 
Austin, JohnJohn Austin
1864 1867
 
Longden, JamesJames Longden
1867 1870
 
Cairns, WilliamWilliam Cairns
1870 1874
Mundy, RobertRobert Mundy 1874 1877
Barlee, FrederickFrederick Barlee 1877 1883-05-13 13 maja 1883(dts)
Harley, RobertRobert Harley 1883-05-13 13 maja 1883(dts) 1884

Gubernatorzy Brytyjskiego Hondurasu (1884–1973)

edytuj

W 1884 Honduras Brytyjski uzyskał niepodległość od Jamajki i stał się samodzielną kolonią brytyjską, zarządzaną przez gubernatora[5].

Lista gubernatorów Brytyjskiego Honduras[3]
Imię Od Do
 
Sir Goldsworthy, RogerRoger Goldsworthy
1884 1891
Sir Moloney, AlfredAlfred Moloney 1891 1897
Sir Wilson, DavidDavid Wilson 1897 1904-04-15 15 kwietnia 1904(dts)
Sir Sweet-Escott, ErnestErnest Sweet-Escott 1904-04-15 15 kwietnia 1904(dts) 1906-08-13 13 sierpnia 1906(dts)
Sir Swayne, EricEric Swayne 1906-08-13 13 sierpnia 1906(dts) 1913-05-19 19 maja 1913(dts)
Sir Collet, WilfredWilfred Collet 1913-05-19 19 maja 1913(dts) 1918-01-29 29 stycznia 1918(dts)
Bennett, WilliamWilliam Bennett (p.o.) 1918-01-29 29 stycznia 1918(dts) 1918-09-04 4 września 1918(dts)
Nieznany 1918-09-04 4 września 1918(dts) 1919-03-22 22 marca 1919(dts)
Sir Hutson, EyreEyre Hutson 1919-03-22 22 marca 1919(dts) 1925-04-16 16 kwietnia 1925(dts)
Sir Burdon, JohnJohn Burdon 1925-04-16 16 kwietnia 1925(dts) 1932-03-09 9 marca 1932(dts)
Sir Kittermaster, HaroldHarold Kittermaster 1932-03-09 9 marca 1932(dts) 1934-05-18 18 maja 1934(dts)
Nieznany 1934-05-18 18 maja 1934(dts) 1934-11-02 2 listopada 1934(dts)
 
Sir Burns, AlanAlan Burns
1934-11-02 2 listopada 1934(dts) 1939-11-18 18 listopada 1939(dts)
Nieznany (p.o.) 1939-11-18 18 listopada 1939(dts) 1940-02-24 24 lutego 1940(dts)
Sir Hunter, JohnJohn Hunter 1940-02-24 24 lutego 1940(dts) 1947-01-14 14 stycznia 1947(dts)
Sir Hawkesworth, EdwardEdward Hawkesworth 1947-01-14 14 stycznia 1947(dts) 1948
Nieznany (p.o.) 1948 1949-02-28 28 lutego 1949(dts)
Sir Garvey, RonaldRonald Garvey 1949-02-28 28 lutego 1949(dts) marzec 1952
Nieznany (p.o.) marzec 1952 1952-10-21 21 października 1952(dts)
Sir Renison, PatrickPatrick Renison 1952-10-21 21 października 1952(dts) sierpień 1955
Nieznany (p.o.) sierpień 1955 1956-01-17 17 stycznia 1956(dts)
Sir Thornley, ColinColin Thornley 1956-01-17 17 stycznia 1956(dts) 1961-12-09 9 grudnia 1961(dts)
Sir Stallard, PeterPeter Stallard 1961-12-09 9 grudnia 1961(dts) 1966-07-11 11 lipca 1966(dts)
Sir Paul, JohnJohn Paul 1966-07-11 11 lipca 1966(dts) 1972-01-26 26 stycznia 1972(dts)
Sir Posnett, RichardRichard Posnett 1972-01-26 26 stycznia 1972(dts) 1973-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1973(dts)

Gubernatorzy Belize (1973–1981)

edytuj

Z dniem 1 czerwca 1973, na mocy ustawy przyjętej przez Zgromadzenie Narodowe 9 października 1970, Honduras Brytyjski oficjalnie zmienił nazwę na Belize[6].

Lista gubernatorów Belize[3]
Imię Od Do
Sir Posnett, RichardRichard Posnett 1973-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1973(dts) 1976-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1976(dts)
Sir McEntee, PeterPeter McEntee 1976-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1976(dts) 1980
Sir Hennessy, JamesJames Hennessy 1980 1981-09-21 21 września 1981(dts)

W 1981 Belize stało się niepodległym państwem i przystąpiło do Wspólnoty Narodów. Panowanie nad nim w imieniu monarchy Brytyjskiego sprawuje od tej pory gubernator generalny Belize[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g British Honduras Citizens, The Defence of the Settlers of Honduras Against the Unjust and Unfounded Representations of Colonel George Arthur, Late Superintendent of that Settlement: Principally Contained in His Correspondence Relative to the Condition and Treatment of the Slaves of Honduras, 1820-1823, and Printed by Order of the House of Commons, 16th June, 1823, A. Aikman, Jun., 1824, s. 87-93 [dostęp 2020-04-09] (ang.).
  2. a b c Jo Beth Babcock Oestreich, Social studies curriculum development in Belize: 1950-2001, Uniwersytet Teksański w Austin, 2002 (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab John Stewart, The British Empire: An Encyclopedia of the Crown's Holdings, 1493 Through 1995, McFarland & Company, 1996, s. 103, ISBN 978-0-7864-0177-2 [dostęp 2020-04-09] (ang.).
  4. Report, U.S. Government Printing Office, 1943, s. 82 [dostęp 2020-04-09] (ang.).
  5. Harry S. Pariser, Explore Belize, Harry S. Pariser, listopad 1997, s. 46, ISBN 978-1-55650-785-4 [dostęp 2020-04-09] (ang.).
  6. History of the Legislature of Belize [online], Zgromadzenie Narodowe [dostęp 2020-04-09] (ang.).
  7. Adam.Vallance, Belize [online], The Royal Family, 24 listopada 2015 [dostęp 2020-04-09] (ang.).