Wspólnota Narodów
Wspólnota Narodów[2][3] (ang. The Commonwealth, także Commonwealth of Nations[4][5][6]; do 1949 Wspólnota Brytyjska, British Commonwealth i Brytyjska Wspólnota Narodów, British Commonwealth of Nations) – międzynarodowa organizacja powstała w 1931, gdy przyjęty został Statut Westminsterski. Obecnie zrzesza ona niepodległe kraje, z których większość była w ubiegłych wiekach częścią brytyjskiego imperium kolonialnego. Część z nich to dawne dominia brytyjskie.
| ||
| ||
| Język roboczy | angielski | |
| Siedziba | Londyn | |
| Członkowie | 53[1] | |
| Sekretarz generalny | Patricia Scotland | |
| Utworzenie | 11 grudnia 1931 | |
| Strona internetowa | ||
Część państw członkowskich Wspólnoty Narodów – tak zwane commonwealth realms – uznaje brytyjskiego monarchę za głowę swojego kraju, jednak większość z nich to republiki, w których głową państwa jest prezydent, a niektóre mają własne monarchie. Królowa Elżbieta II wszędzie traktowana jest jako Głowa Wspólnoty Narodów.
Terytoria członkowskie nie mają wobec siebie żadnych zobowiązań prawnych. Łączy je język, historia, kultura, wspólne wartości takie jak demokracja, prawa człowieka i rządy prawa. Wartości te zawarte są w Karcie Wspólnoty narodów i promowane są przez Igrzyska Wspólnoty.
Państwa członkowskie WspólnotyEdytuj
obecni
brytyjskie terytoria zamorskie i dependencje Korony brytyjskiej
zawieszeni
byli
W nawiasach podano rok przystąpienia.
EuropaEdytuj
Wielka Brytania (1931)
Cypr (1961)
Malta (1964)
Ameryka PółnocnaEdytuj
Kanada (1931)
Jamajka (1962)
Trynidad i Tobago (1962)
Barbados (1966)
Bahamy (1973)
Grenada (1974)
Dominika (1978)
Saint Lucia (1979)
Saint Vincent i Grenadyny (1979)
Antigua i Barbuda (1981)
Belize (1981)
Saint Kitts i Nevis (1983)
Ameryka PołudniowaEdytuj
Gujana (1966)
AfrykaEdytuj
Południowa Afryka (1931-1961, ponownie przyjęta w 1994)
Ghana (1957)
Nigeria (1960, zawieszona w latach 1995–1999)
Sierra Leone (1961)
Uganda (1962)
Kenia (1963)
Tanzania (1964)
Malawi (1964)
Zambia (1964)
Gambia (1965-2013[7], ponownie przyjęta w 2018[8])
Botswana (1966)
Lesotho (1966)
Mauritius (1968)
Eswatini (1968)
Seszele (1976)
Namibia (1990)
Mozambik (1995; obecnie jeden z dwóch członków Wspólnoty Narodów, który nie należał do imperium brytyjskiego)
Kamerun (1995)
Rwanda (2009; obecnie jeden z dwóch członków Wspólnoty Narodów, który nie należał do imperium brytyjskiego)
AzjaEdytuj
Indie (1947)
Pakistan (1947–1972, ponownie przyjęty w 1989, zawieszony w latach 1999–2004, zawieszony ponownie 2007–2008)
Sri Lanka (1948)
Malezja (1963)
Singapur (1965)
Bangladesz (1972)
Brunei (1984)
Australia i OceaniaEdytuj
Australia (1931)
Nowa Zelandia (1931)
Samoa (1970)
Tonga (1970)
Fidżi (1970-1987, ponownie przyjęte w 1997, zawieszone 2006-2014)
Papua-Nowa Gwinea (1975)
Wyspy Salomona (1978)
Tuvalu (1978)
Kiribati (1979)
Vanuatu (1980)
Nauru (1999)
Dawni członkowieEdytuj
Irlandia (1931-1949)
Zimbabwe (1980-2003, zawieszone od 2002)
Malediwy (1982-2017[9])
Tanganika (1961-1964; obecnie stanowi część Tanzanii, będącej państwem członkowskim)
Zanzibar (1963-1964; obecnie stanowi część Tanzanii, będącej państwem członkowskim)
Nowa Fundlandia (1931-1934; obecnie stanowi część Kanady, będącej państwem członkowskim)
Federacja Malajska (1957-1963, obecnie stanowi część Malezji, będącej państwem członkowskim)
PrzypisyEdytuj
- ↑ The Commonwealth: Member countries (ang.). [dostęp 2013-10-25].
- ↑ Wspólnota Narodów. Encyklopedia PWN. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Dzień Wspólnoty Narodów. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 2013-03-13. [dostęp 2013-03-13].
- ↑ Profile: The Commonwealth (ang.). BBC News, 2012-02-01. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Commonwealth (ang.). Encyclopedia Britannica. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ the Commonwealth of Nations (ang.). Cambridge Dictionaries Online. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Gambia to leave the Commonwealth telegraph.co.uk.
- ↑ The Gambia rejoins the Commonwealth thecommonwealth.org.
- ↑ Maldives quits Commonwealth over alleged rights abuses The Guardian.