Związek Południowej Afryki

Związek Południowej Afryki (ZPA) – dominium brytyjskie, istniejące w latach 1910–1961 na terenie obecnej suwerennej republiki Południowej Afryki.

Unie van Suid-Afrika Unie van Zuid-Afrika Union of South Africa Związek Południowej Afryki
1910–1961
Flaga Związku Południowej Afryki Herb Związku Południowej Afryki
Dewiza: (łacina) Ex Unitate Vires (Siła z jedności)
Hymn: Die Stem van Suid-Afrika
Język urzędowy	afrikaans, niderlandzki, angielski
Stolica	Kapsztad (władze ustawodawcze), Pretoria (administracja rządowa), Bloemfontein (władza sądownicza)
Ustrój polityczny	monarchia konstytucyjna
Głowa państwa	królowa Elżbieta II
Status terytorium	dominium
Zależne od	Wielka Brytania
W jej imieniu	ostatni gubernator generalny Charles Robberts Swart
Szef rządu	premier Hendrik Frensch Verwoerd
Powierzchnia  • całkowita	2,045,320 km²
Liczba ludności (1961)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	18,216,000 8,9 osób/km²
waluta	Funt południowoafrykański
Data powstania	31 maja 1910
Data likwidacji	31 maja 1961

Prowincje ZPA

Powołane 31 maja 1910 roku, w wyniku połączenia brytyjskich kolonii w południowej Afryce. Związek składał się z Kraju Przylądkowego, Transwalu, Wolnego Państwa Oranje i Natalu. Po ogłoszeniu suwerenności w 1961 roku Związek został przekształcony w republikę.

Związek miał charakter państwa unitarnego (w przeciwieństwie do federalistycznej Kanady czy Australii). Świadczyło o tym m.in. zniesienie parlamentów poszczególnych kolonii i powołanie w ich miejsce lokalnych rad. ZPA posiadał dwuizbowy parlament, który w systemie władzy miał największe znaczenie (demokracja parlamentarna). Stolicą administracyjną była Pretoria, siedziba parlamentu znajdowała się w Kapsztadzie. Językiem urzędowym były holenderski i angielski. W 1925 roku holenderski został zastąpiony przez język afrikaans.