Kapsztad

legislacyjna stolica Południowej Afryki

Kapsztad (afr. Kaapstad, wym. [ˈkɑːpstat]; xhosa iKapa; ang. Cape Town, wym. [ˈkeɪp taʊn]) – najstarsze i jedno z największych pod względem liczby mieszkańców miasto w Południowej Afryce, legislacyjna stolica tego kraju oraz Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Liczy ok. 4 mln mieszkańców, z czego ok. 45% stanowią Koloredzi, 17% stanowi ludność biała, a 35% to czarni Afrykanie i Azjaci (Hindusi, Chińczycy).

Kapsztad
Cape Town, Kaapstad
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Południowa Afryka

Prowincja

Przylądkowa Zachodnia

Burmistrz

Dan Plato (DA)

Powierzchnia

2 461[1] km²

Wysokość

0 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności
• gęstość


3 776 000'[1] (dystrykt 3,7 mln)
1429 os./km²

Nr kierunkowy

narodowy: 021
międzynarodowy: +2721

Kod pocztowy

7***

Tablice rejestracyjne

CA

Położenie na mapie Prowincji Przylądkowej Zachodniej
Mapa konturowa Prowincji Przylądkowej Zachodniej, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kapsztad”
Położenie na mapie Południowej Afryki
Mapa konturowa Południowej Afryki, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Kapsztad”
Ziemia33°55′31″S 18°25′26″E/-33,925278 18,423889
Strona internetowa
Mapa Zatoki Stołowej i Kapsztadu z 1882
Kapsztad i Góra Stołowa widziane z Robbeneiland

Dystrykt metropolitalny City of Cape Town, pokrywający się w dużym stopniu z aglomeracją kapsztadzką, zamieszkuje ponad 4,4 miliona mieszkańców i jest drugim co do liczby ludności w kraju.

Miasto położone jest nad Zatoką Stołową (afr. Tafelbaai), na północ od Przylądka Dobrej Nadziei i False Bay (Valsbaai „Fałszywa Zatoka”), u podnóża Góry Stołowej (Tafelberg, 1087 m n.p.m.).

Historia

edytuj

Kapsztad (Cape Town) został założony w roku 1652 przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską jako stacja zaopatrzenia dla okrętów Kompanii w drodze do posiadłości w Azji. Miejsce zostało wybrane z powodu położenia w zatoce, co czyniło Kapsztad miejscem spokojnej przystani w osłonięciu od silnych wiatrów. Morze wokół Kapsztadu miało złą sławę wśród żeglarzy i było nazywane Przylądkiem Sztormów.

Pierwszy Europejczyk osiedlił się w Kapsztadzie 6 kwietnia 1652. Kapsztad jest najstarszym miastem w Afryce Południowej.

W latach 1666–1679 wybudowano Zamek Dobrej Nadziei – najstarszy zachowany do dziś budynek w mieście.

Osadnicy holenderscy usunęli tubylców, a w ich miejsce sprowadzili do pracy niewolników z Azji. Na początku XIX wieku, w roku 1806, Kapsztad został zdobyty przez Brytyjczyków. W późniejszym okresie port był ważnym tranzytowym i strategicznym miejscem. Również w czasie wojny burskiej w latach 1899–1902 spełniał zadanie bazy wojsk brytyjskich.

3 grudnia 1967 w kapsztadzkiej klinice Grooteschuur zostało po raz pierwszy na świecie przeszczepione ludzkie serce. Dokonał tego kardiochirurg dr Christiaan Barnard.

W 2010 roku Kapsztad był jednym z gospodarzy mistrzostw świata w piłce nożnej.

Demografia

edytuj

Kapsztad jest miastem wielojęzycznym. Głównymi językami są: angielski (68%), afrikaans (23%), i xhosa (3%).

Religiami wyznawanymi są chrześcijaństwo (76,6%), islam (9,7%), judaizm (0,5%), hinduizm (0,2%). 10,7% ludności miasta to ateiści.

Gospodarka

edytuj

Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym i handlowym.

Przemysł

edytuj
  • motoryzacyjny
  • stoczniowy
  • włókienniczy
  • metalowy
  • chemiczny
  • spożywczy
  • drzewny
  • cementowy

Transport

edytuj

Do miasta prowadzi droga krajowa nr 7 od granicy z Namibią[2]. Zaczynają się w nim także drogi krajowe nr 2 przez Port Elizabeth i Durban do Ermelo[3] oraz nr 1 przez Bloemfontein, Johannesburg, Pretorię i Polokwane do granicy z Zimbabwe[4].

Kapsztad pozostaje ważnym portem handlowym, posiada również międzynarodowy port lotniczy (CPT).

Atrakcje turystyczne

edytuj

Bezpieczeństwo

edytuj

W 2021 roku ze współczynnikiem zabójstw 75,0 na 100 tys. mieszkańców, zostało uznane najbardziej niebezpiecznym miastem Afryki, wyprzedzając nawet Mogadiszu[5].

Współpraca

edytuj

Miejscowości partnerskie: (opracowano na podstawie materiału źródłowego[6])

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Census 2011 — Main Place “Cape Town” [online], census2011.adrianfrith.com [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-28] (ang.).
  2. N7 Route. routes.co.za. [dostęp 2015-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-25)]. (ang.).
  3. N2 Route. routes.co.za. [dostęp 2015-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-02)]. (ang.).
  4. N1 Route. routes.co.za. [dostęp 2015-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-04)]. (ang.).
  5. Most Dangerous Cities in Africa 2023 [online], www.populationu.com [dostęp 2023-02-24].
  6. Sister cities partnership agreements. [w:] Capetown.gov.za [on-line]. [dostęp 2024-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-12)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj