Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna

rodzaj dźwięku spółgłoskowego

Spółgłoska szczelinowa sycząca dziąsłowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [s].

Spółgłoska szczelinowa sycząca dziąsłowa bezdźwięczna
Numer IPA 132
s
Jednostka znakowa

s

Unikod

U+0073

UTF-8 (hex)

73

Inne systemy
X-SAMPA s
Kirshenbaum s
IPA Braille
Przykład
informacjepomoc
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Artykulacja

edytuj

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [s]:

Terminologia

edytuj

Spółgłoskę [s] zalicza się do spółgłosek syczących (sybilantów).

Przykłady

edytuj
  • spółgłoska laminalna
w języku polskim: sam [s̻am]
w języku angielskim: sand [s̻ænd] „piasek”
w języku niemieckim: Sphäre [ˈsfɛːrə], weiß [vaɪ̯s]
w języku baskijskim: zu [s̻u] „ty”;
  • spółgłoska apikalna
w języku baskijskim: su [s̺u] „ogień”
w języku hiszpańskim (dialekt kastylijski): saltador [s̺altaˈð̞o̞ɾ] „skoczek”
w języku islandzkim: segi [ˈs̺ɛːjɪ] „widzę”[1][2]
w języku nowogreckim: σαν [s̺an] „jak”

Spółgłoska szczelinowa niesycząca dziąsłowa bezdźwięczna

edytuj

W niektórych językach występuje spółgłoska szczelinowa niesycząca dziąsłowa bezdźwięczna, nie posiadająca odrębnego symbolu IPA, zapisywana [θ̠], [θ͇] lub [ɹ̝̊], kiedy niezbędne jest rozróżnienie.

Artykulacja

edytuj

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [θ̠]:

Przykłady

edytuj
  • spółgłoska laminalna:
w języku islandzkim: þakið [θ̠akið̠] „dach”[2][3]

Zobacz też

edytuj
  • dźwięczny odpowiednik spółgłoski [s]: [z]

Przypisy

edytuj
  1. Bruno Kress: Isländische Grammatik. VEB Verlag Enzyklopädie Leipzig, 1982, s. 23-24. (niem.).
  2. a b Magnus Pétursson. Étude de la réalisation des consonnes islandaises þ, ð, s, dans la prononciation d'un sujet islandais à partir de la radiocinématographie. „Phonetica”. 33, s. 203-216, 1971. DOI: 10.1159/000259344. (fr.). 
  3. Peter Ladefoged, Ian Maddieson: The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell, 1996, s. 144-145. ISBN 0-631-19814-8. (ang.).