Dźwięczność (fonacja) - jedna z cech artykulacji głosek związana z pracą więzadeł głosowych. Głoski wymawiane z wymuszeniem drgań więzadeł przy produkcji dźwięku nazywane są głoskami dźwięcznymi, natomiast wymawiane bez ich drgania nazywane są głoskami bezdźwięcznymi[1].
|
|
| ◌̬
|
| Jednostka znakowa
|
◌̬
|
| Unikod
|
◌ U+032c
|
| UTF-8 (hex)
|
◌ cc ac
|
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
|
|
|
| ◌̥
|
| Jednostka znakowa
|
◌̥
|
| Unikod
|
◌ U+0325
|
| UTF-8 (hex)
|
◌ cc a5
|
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
|
W węższym znaczeniu dźwięczność oznacza cechę artykulacyjną głoski dźwięcznej odróżniającą ją od odpowiadającej jej pod względem miejsca i sposobu artykulacji głoski bezdźwięcznej, np. głoska [d] różni się od głoski [t] właśnie dźwięcznością. Cecha braku tak zdefiniowanej dźwięczności, charakteryzująca głoskę [t], nazywa się bezdźwięcznością. Dźwięczność jest stałą cechą samogłosek, w przypadku spółgłosek jest cechą fakultatywną (tzn. istnieją spółgłoski dźwięczne i spółgłoski bezdźwięczne)[1].
W wielu językach świata, w tym w języku polskim czy angielskim, dźwięczność jest cechą fonologicznie relewantną - pełni funkcję rozróżniania fonemów, np. w języku polskim wyrazy pary minimalnej "kody" i "koty", różniące się dźwięcznością jednej z głosek, różnią się też znaczeniem (a więc /d/ i /t/ są oddzielnym fonemami). Istnieją też języki, w których dźwięczność nie posiada funkcji dystynktywnej, (tak jest m.in. w języku tamilskim)[2].
