Samogłoska

dźwięk w języku mówionym, artykułowany otwartym kanałem głosowym

Samogłoskagłoska, przy powstawaniu której uczestniczą jedynie więzadła głosowe, a strumień powietrza swobodnie przepływa przez kanał głosowy. Samogłoski charakteryzują się regularnym rozkładem energii akustycznej, mają wyraźną strukturę formantową, która decyduje o ich barwie. Podczas ich artykulacji słychać tylko jedną głoskę[1][2]. Niektórzy językoznawcy kwestionują tę metodę definicji samogłosek jako niejednoznaczną i wzbudzającą wątpliwości i proponują w zamian metodę dystrybucyjną, polegającą na badaniu roli i kontekstu poszczególnych głosek w izolowanych wyrazach w poszczególnych językach[3].

Symbole samogłosek w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA przedstawia poniższa tabela:

Klasyfikacja samogłosek edytuj

Podziału można dokonać ze względu na[4][5]:

  • poziomy ruch języka – s. przednie, środkowe (centralne), tylne
  • pionowy ruch języka – s. wysokie (przymknięte), średnie, niskie (otwarte)
  • kształt warg – s. niezaokrąglone, zaokrąglone
  • udział rezonatora nosowego – s. ustne, nosowe (zapisywane z tyldą nad symbolem samogłoski).

Pule fonemiczne samogłosek edytuj

Liczba fonemów samogłoskowych w językach naturalnych waha się od kilku do kilkudziesięciu[potrzebny przypis]. Przykłady języków z daną liczbą fonemów samogłoskowych[potrzebny przypis]:

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Cruttenden 2008 ↓, s. 50.
  2. Peter Roach: A Little Encyclopedia of Phonetics. [w:] University of Reading [on-line]. s. 87. [dostęp 2019-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-18)]. (ang.).
  3. Peter Roach, English Phonetics and Phonology, Cambridge University Press, 2009, ISBN 978-0-521-71740-3.
  4. Nagórko 2007 ↓, s. 27 i nast..
  5. Bąk 1977 ↓, s. 56.

Bibliografia edytuj