Trynidad i Tobago

państwo wyspiarskie na Oceanie Atlantyckim

Trynidad i Tobago (ang. Trinidad and Tobago) – wyspiarskie państwo Ameryki Południowej[3] w archipelagu Małych Antyli. Obejmuje dwie główne wyspy, Trynidad i Tobago, oraz szereg mniejszych.

Trynidad i Tobago
Republic of Trinidad and Tobago
Flaga
Herb Trynidadu i Tobago
Flaga Herb
Dewiza: (ang.) Together we aspire, together we achieve
(Wspólnie dążymy [do celu], wspólnie [go] osiągamy)
Hymn:
Forged From The Love of Liberty
(Stworzone z umiłowania wolności)
Położenie Trynidadu i Tobago
Język urzędowy

angielski

Stolica

Port-of-Spain

Ustrój polityczny

republika parlamentarna

Typ państwa

państwo unitarne

Głowa państwa

prezydent Christine Kangaloo

Szef rządu

premier Keith Rowley

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


5128 km²
≈0%

Liczba ludności (2017)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


1 218 208[1]
238 osób/km²

PKB (2013)
 • całkowite 
 • na osobę


27,70 mld[2] USD
20 611[2] USD

PKB (PSN) (2013)
 • całkowite 
 • na osobę


27,47 mld[2] dolarów międzynar.
20 438[2] dolarów międzynar.

Waluta

dolar Trynidadu i Tobago (TTD)

Niepodległość

od Wielkiej Brytanii
31 sierpnia 1962

Religia dominująca

protestantyzm

Strefa czasowa

UTC -4

Kod ISO 3166

TT

Domena internetowa

.tt

Kod samochodowy

TT

Kod samolotowy

9Y

Kod telefoniczny

+1 868

Mapa Trynidadu i Tobago

Geografia edytuj

Państwo leży na dwóch wyspach. Trynidad, większa i położona bliżej wybrzeża Wenezueli, stanowi pod względem geologicznym przedłużenie Gór Karaibskich z północno-wschodniej Wenezueli. Na wyspie przebiegają równoleżnikowo trzy pasma górskie, z których najwyższe są krystaliczne Góry Północne, sięgające ponad 900 m n.p.m. (El Cerro del Aripo – 940 m). Opadają one stromo ku wybrzeżu, płynące w nich rzeki tworzą liczne wodospady. Położone w centralnej części wyspy Góry Środkowe i bardziej na południe Góry Południowe, zbudowane z wapieni i piaskowców, sięgają do wysokości około 300 m n.p.m. Między tymi dwoma pasami rozpościera się obniżenie, w którym występują wulkany błotne oraz naturalny wypływ smoły tzw. Jezioro Asfaltowe (Pitch Lake). Najwyższy szczyt mniejszej wyspy Tobago sięga 576 m n.p.m.

Na wyspach panuje gorący i wilgotny klimat równikowy, łagodzony jednak przez wiatry pasatowe. Przynoszą one jednocześnie obfite opady do 3000 mm. W przeciwieństwie do innych wysp Małych Antyli, Trynidad i Tobago nie są nawiedzane przez huragany. Średnia temperatura w stolicy Port-of-Spain waha się w okolicach 25 °C.

Stoki nawietrzne wysp (tj. wschodnie) porasta wilgotny las równikowy, a zawietrzne (zachodnie) – sawanna, wypierana jednak przez uprawy.

Większe miasta: Port-of-Spain, Chaguanas, San Fernando, Arima.

Klimat edytuj

W Trynidadzie i Tobago panuje klimat równikowy wilgotny, z nasileniem opadów od maja do stycznia. Średnia dzienna temperatura wynosi 27 °C. Najsuchsze i najbardziej słoneczne są początkowe miesiące roku. Wilgotność jest przynoszona przez pasaty wiejące od Oceanu Atlantyckiego w kierunkach zachodnim i południowo-zachodnim. W wyniku tego stoki nawietrzne otrzymują więcej wilgoci (porasta je las tropikalny), a stoki zawietrzne – mniej wilgoci (pokrywa je roślinność sawannowa). Opady atmosferyczne wynoszą 1200–1500 mm na zachodzie Trynidadu i 4000 mm na wschodzie wysp.

Fauna edytuj

Trynidad zamieszkuje ponad 260 gatunków ptaków, a 150 przylatuje tu z Ameryki Północnej i Południowej. Do najciekawszych można zaliczyć ibisy szkarłatne, flamingi (czerwonaki), tukany, papugi i harpie. Wśród owadów wyróżnia się duża grupa motyli – ponad 600 gatunków. Występują tu także iguany oraz gigantyczne morskie żółwie skórzaste. W wodach raf koralowych żyją setki gatunków ryb tropikalnych. Do najważniejszych ssaków należą pekari, oceloty, oposy, kapucynki i wyjce.

Flora edytuj

Na wyspach rosną migdałowce, chlebowce, jaskrawo-purpurowe lub żółte drzewa papui, dorastające do 20 m wysokości mahoniowce błękitne, olbrzymie anturie, helikonie, storczyki, amarylisy i bromelie.

Historia edytuj

W okresie prekolumbijskim Trynidad był zamieszkany przez Arawaków, a Tobago przez Karaibów. W 1498 roku wyspy zostały odkryte przez Krzysztofa Kolumba i od 1532 kolonizowane przez Hiszpanów, którzy uprawiali tu tytoń i kakao. Hiszpanie korzystali z pracy Indian, a po ich wymarciu, z pracy czarnych niewolników sprowadzanych z Afryki. W latach 1639–1693 wyspa Tobago była (jako Nowa Kurlandia) kolonią Księstwa Kurlandii. W 1781 roku Tobago stało się kolonią Francji. W 1797 roku Trynidad opanowali Brytyjczycy. W 1802 roku opanowali również Tobago[4][5]. Brytyjczycy rozwinęli na wyspach plantacyjną uprawę trzciny cukrowej. Po zniesieniu niewolnictwa w 1833 roku sprowadzano tu do pracy robotników z Indii. W 1888 roku wyspy oficjalnie stały się kolonią brytyjską. W 1925 roku nadano im ograniczoną autonomię, poszerzoną w 1946. W trakcie II wojny światowej na Trynidadzie znajdowała się baza morska wojsk Stanów Zjednoczonych (większość baz wojskowych Amerykanie zwrócili do 1967 roku). W latach 50. powszechne poparcie mieszkańców zyskała niepodległościowa partia Ludowy Ruch Narodowy (PNM) z Erikiem Williamsem na czele. W latach 1958–1962 wyspy wchodziły w skład Federacji Indii Zachodnich. W 1962 roku Trynidadowi i Tobago przyznano niepodległość w ramach brytyjskiej Wspólnoty Narodów. W niepodległym kraju władzę objął PNM. Do 1976 roku kraj pozostawał monarchią z brytyjską królową jako głową państwa, następnie wprowadzono ustrój republikański[4][5]. Pierwsze wybory prezydenckie wygrał Ellis Clarke[5]. W 1978 roku nadano wyspie Tobago ograniczoną autonomię obejmującą własny parlament. W wyborach 1986 zwyciężył Narodowy Sojusz na rzecz Odbudowy (NAR). W 1991 roku do władzy powrócił PNM, z kolei w 1995 roku rządy objął Zjednoczony Kongres Narodowy (UNC). Rządy UNC pomimo pomyślnej koniunktury gospodarczej destabilizowały konflikty etniczne i afery korupcyjne. W 2002 roku odbyły się przedterminowe wybory w których zwyciężył PNM[4][5].

Demografia edytuj

Statystyki demograficzne dla Trynidadu i Tobago (2005)

Piramida wiekowa

Grupa wiekowa Procent ludności Liczba ludności Liczba mężczyzn Liczba kobiet
0-14 20,7% 225 119 115 594 109 665
15-64 71% 772 965 403 301 369 664
+64 8,3% 90 420 40 638 49 782
Parametr Wartość
Liczba ludności 1 088 644
Średnia wieku w całej populacji 30,91 lat
Mężczyzn 30,46 lat
Kobiet 31,44 lat
Przyrost naturalny -0.74%
Współczynnik urodzeń 12,81/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów 9,37/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji -10,87/1000 mieszkańców

Ludność według płci

Grupa wiekowa Stosunek ilościowy
przy narodzeniu 1,05 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat 1,05 mężczyzn/kobiet
15–64 lat 1,09 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat 0,82 mężczyzn/kobiet
w całej populacji 1,06 mężczyzn/kobiet

Umieralność niemowląt

Grupa Stosunek ilościowy
płci męskiej 26,23 śmiertelnych/1000 żywych
płci żeńskiej 22,31 śmiertelnych/1000 żywych
W całej populacji 24,31 śmiertelnych/1000 żywych

Oczekiwana długość życia

Grupa Stosunek ilościowy
W całej populacji 66,73 lat
Mężczyzn 65,60 lat
Kobiet 67,91 lat
Rozrodczość 1,75 urodzeń/kobietę
Współczynnik dorosłych z HIV/AIDS 3,2% (2003)
Liczba osób żyjących z HIV/AIDS 29 000 (2003)
Liczba zmarłych na HIV/AIDS 1 900 (2003)

Pod względem etnicznym 43% mieszkańców stanowią Czarni, Hindusi 36%, Mulaci 16%, biali 2% a Chińczycy 1%[6].

Religia edytuj

Struktura religijna kraju w 2015 roku, według The Association of Religion Data Archives[7]:

W 1932 roku w pobliżu Port-of-Spain urodził się w rodzinie indyjskich braminów Vidiadhar Surajprasad Naipaul, brytyjski pisarz (w 2001 roku Literacka Nagroda Nobla) oraz w 1982 roku raperka Onika Maraj ps. Nicki Minaj. Na Trynidadzie wśród hinduistów rozgrywa się m.in. akcja powieści Naipaula „Masażysta cudotwórca” (1957) i „Wybory w Elwirze” (1958).

Gospodarka edytuj

Kraj jest jednym z najbogatszych państw Ameryki Środkowej dzięki złożom ropy naftowej, gazu ziemnego i asfaltu. Przemysł zajmuje się głównie przetwórstwem wydobywanych bogactw naturalnych. Na wyspach znajdują się rafinerie, zakłady petrochemiczne i fabryki nawozów sztucznych. Rolnictwo nie odgrywa znaczącej roli w gospodarce kraju. Najwięcej użytków rolnych zajmują uprawy trzciny cukrowej i kakaowca.

 
Porty lotnicze na Trynidadzie i Tobago

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. The World Factbook – Central Intelligence Agency, www.cia.gov [dostęp 2017-10-02] (ang.).
  2. a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2013: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2014. [dostęp 2014-04-11]. (ang.).
  3. Portal Wiedzy: Trynidad i Tobago. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-14)]..
  4. a b c Grenada. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-09-08].
  5. a b c d Trynidad i Tobago, portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2013-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-14].
  6. Trynidad i Tobago – Wiem. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-14)]..
  7. Trinidad and Tobago, The ARDA [dostęp 2019-07-20] (ang.).
  8. Central America: Trinidad and Tobago – The World Factbook – Central Intelligence Agency, www.cia.gov [dostęp 2019-07-20] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj