Wikipedia

Zdobycie Malty (218 p.n.e.)

zdobycie Malty przez Rzymian

Zdobycie Malty – udana inwazja na kartagińską wyspę Maltę (wtedy znaną jako Maleth, Melite lub Melita) przez siły rzymskie pod dowództwem Tyberiusza Semproniusza Longusa na wczesnym etapie II wojny punickiej w 218 p.n.e.

Zdobycie Malty
II wojna punicka
Ilustracja
Działania morskie koło Sycylii w 218 p.n.e.
Czas

218 p.n.e.

Miejsce

Maleth, Imperium kartagińskie

Terytorium

Malta została przyłączona do rzymskiej prowincji Sycylii

Wynik

Wygrana Rzymu

Strony konfliktu
Republika rzymska Kartagina
Dowódcy
Tyberiusz Semproniusz Longus Hamilkar, syn Giskona (JW)
Siły
ok. 26 000 ok. 2 000
Straty
niewielkie ok. 2 000 pojmanych i zamienionych w niewolników
Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia35°53′N 14°24′E/35,883333 14,400000

Tło

edytuj

Malta należała do Kartaginy od 480 p.n.e.[1] W 257 p.n.e. podczas I wojny punickiej wyspa doznała niszczycielskiego najazdu armii rzymskiej pod dowództwem Gaiusa Atiliusa Regulusa Serranusa, ale pozostała pod rządami Kartaginy[2].

Kiedy w 218 p.n.e. wybuchła II wojna punicka, garnizon kartagiński, złożony z około 2000 ludzi pod dowództwem Hamilkara, syna Giskona[a] stacjonowały na Wyspach Maltańskich[4]. Pomimo porażki Kartaginy w bitwie pod Lilybaeum(inne języki) Rzymianie obawiali się, że na Sycylii może wybuchnąć rewolta kierowana przez Kartagińczyków[5]. Aby temu zapobiec, Malta – najbliższa Sycylii baza Kartaginy – musiała zostać zdobyta[5].

Zdobycie wyspy

edytuj

Konsul rzymski Tyberiusz Semproniusz Longus miał pod swoim dowództwem ponad 26 000 ludzi[5] i wypłynął swoją flotą z Lilybaeum w celu zdobycia Malty. Bez większego oporu Hamilkar poddał główne miasto wyspy, Melite, i swój garnizon mającym olbrzymią przewagę liczebną Rzymianom. Po kilku dniach flota wróciła do Lilybaeum, gdzie schwytanych (z wyjątkiem arystokratów) sprzedano jako niewolników[6].

Analiza

edytuj

Głównym źródłem o inwazji jest relacja Tytusa Liwiusza[6]. Rola maltańskich mieszkańców podczas najazdu jest niejasna, a niektórzy historycy sugerują, że mogli oni oddać kartagiński garnizon w ręce Rzymian[6]. Wyspy nie były w stanie oprzeć się inwazji, a poddanie się bez walki było korzystne dla ludności, ponieważ uchroniło wyspy przed zniszczeniem, jednocześnie dając możliwości uzyskania w przyszłości korzyści ekonomicznych[7].

Dowody archeologiczne wskazują na znaczną ciągłość demograficzną między okresami rządów Kartaginy i Rzymu na Malcie[8]. Wyspy Maltańskie otrzymały pod rządami rzymskimi pewien stopień autonomii, prawdopodobnie jako nagrodę za pomoc wyspiarzy w zajęciu wysp[9].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Hamilkar był prawdopodobnie bratem Hazdrubala, syna Giskona[3].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Castillo 2006 ↓, s. 20.
  2. ↑ Castillo 2006 ↓, s. 22.
  3. ↑ Hoyos 2015 ↓, s. 222.
  4. ↑ Castillo 2006 ↓, s. 23.
  5. ↑ a b c Castillo 2006 ↓, s. 24.
  6. ↑ a b c Castillo 2006 ↓, s. 25.
  7. ↑ Sagona 2015 ↓, s. 264.
  8. ↑ Sagona 2015 ↓, s. 265.
  9. ↑ Sagona 2015 ↓, s. 266.

Bibliografia

edytuj
  • Dennis Angelo Castillo: The Maltese Cross: A Strategic History of Malta. Greenwood Publishing Group, 2006. ISBN 978-0-313-32329-4. (ang.).
  • Dexter Hoyos: A Companion to the Punic Wars. John Wiley & Sons, 2015. ISBN 978-1-119-02550-4. (ang.).
  • Claudia Sagona: The Archaeology of Malta. Cambridge University Press, 2015. ISBN 978-1-107-00669-0. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zdobycie_Malty_(218_p.n.e.)&oldid=70318165”