Zdzisław Sierpiński

krytyk muzyczny

Zdzisław Sierpiński (ur. 20 stycznia 1924 w Warszawie, zm. 20 lipca 2004 tamże) – polski dziennikarz i krytyk muzyczny, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego[1].

Życiorys

edytuj
 
Skrzyżowanie ul. Krasińskiego z ul. Kochowskiego w Warszawie – miejsce, w którym Zdzisław Sierpiński oddał pierwsze strzały w dniu wybuchu powstania warszawskiego; widok współczesny

Od wczesnego okresu okupacji angażował się w działalność Państwa Podziemnego, m.in. wykonując wyroki śmierci[2] orzeczone przez sądy podziemne.

Uczestniczył w powstaniu warszawskim w randze kaprala podchorążego, pod pseudonimem Marek Świda. W szeregach 226. plutonu 9 kompanii dywersji bojowej „Żniwiarz”, w dzielnicy Żoliborz na ul. Krasińskiego (koło skrzyżowania z ul. Kochowskiego[3]), oddał pierwsze strzały w starciu z Niemcami 1 sierpnia 1944, ok. godziny 13:50, tuż przed wybuchem powstania o godzinie „W” (17:00). W wyniku tego starcia uznawany jest za człowieka, który rozpoczął powstanie[1][2].

Po wojnie ukończył socjologię na Uniwersytecie Warszawskim (1952). Był uczniem profesora Stanisława Ossowskiego i członkiem Klubu Krzywego Koła[4]. Pisał także scenariusze do filmów o muzyce[1].

Od 1945 zajmował się dziennikarstwem. Przez ponad 50 lat był redaktorem muzycznym „Życia Warszawy”, krytykiem muzycznym, współpracownikiem radia i telewizji. Pisał artykuły w dwutygodniku „Ruch Muzyczny”, „Jazzie” i „Poradniku Muzycznym”. To on w połowie lat 60. na łamach „Życia Warszawy” zainicjował społeczną akcję w kierunku wykupienia zakopiańskiej willi „Atma” i urządzenia w niej muzeum Karola Szymanowskiego[5].

Został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz złotą odznaką honorową „Za zasługi dla Warszawy”[1]. W 1998 roku powstał film dokumentalny o Zdzisławie Sierpińskim, pod tytułem Człowiek, który rozpoczął powstanie[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zmarł Zdzisław Sierpiński [online], um.warszawa.pl, 21 lipca 2004 [dostęp 2004-07-21].
  2. a b c Człowiek, który rozpoczął powstanie, film dokumentalny, scenariusz i reżyseria Krzysztof Bukowski, Wytwórnia Filmowa Czołówka dla Programu 2 TVP, 1998, czas trwania: 45 min.
  3. Zdzisław Sierpiński. Człowiek, który rozpoczął Powstanie Warszawskie. Posłuchaj jego wspomnień. polskieradio24.pl, 1 sierpnia 2021. [dostęp 2022-03-12].
  4. Paweł Ceranka, Ludzie Klubu Krzywego Koła, "Zeszyty Historyczne", Paryż, 2007, z. 159, s. 127.
  5. W.A.. „Atma” nareszcie otwarta. „Wierchy. Rocznik poświęcony górom”. R. 45 (1976), s. 207-208, 1977. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej i Narciarskiej PTTK w Krakowie. (pol.). 

Linki zewnętrzne

edytuj