Zmartwychwstanie Chrystusa (obraz El Greca)

obraz El Greca

Zmartwychwstanie Chrystusaobraz olejny hiszpańskiego malarza pochodzenia greckiego Dominikosa Theotokopulosa, znanego jako El Greco. Dzieło jako jedyne jest oryginalnym obrazem El Greca nadal zdobiące ołtarz kościoła bernardynów Santo Domingo de Silos w Toledo.

Zmartwychwstanie Chrystusa
Ilustracja
Autor

El Greco

Data powstania

1577–1579

Medium

olej na płótnie

Wymiary

210 × 128 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Toledo

Lokalizacja

Klasztor św. Dominika z Silos (el Antiguo)

El Greco malując kolejny obraz do ołtarza, podobnie jak we Wniebowzięciu Marii, wzorował się na włoskich mistrzach. Kompozycję wpisuje w elipsę, maluje dwie boczne postacie będące w przeciwnym do siebie kierunku, zwiększając przez to dynamikę sceny. Podobne rozwiązania stosował Tintoretto np. na obrazie Herkules wypędza Fauna z łoża Omfale.

W Zmartwychwstaniu Chrystusa El Greco wprowadza swoje własne elementy, które będą towarzyszyć mu przez kolejne lata jego twórczości. Tło przestaje mieć znaczenie, skały wyglądają bardzo sztucznie, lecz najważniejszy jest człowiek i jego stosunek do swojej cielesności i boskości zarazem. Na pierwszym planie po prawej stronie nagi mężczyzna pogrążony jest we śnie, inny drzemie przy sarkofagu a obaj tworzą kontrast dla wielkiego żołnierza stojącego tyłem, wstrząśniętego widokiem dokonywanego się cudu. Postacie są dopiero nieznacznie wydłużone zatracające proporcje.

Na pierwszym planie, po lewej stronie wpisany w kształt elipsy, ukazany został patron kościoła w Toledo św. Ildefons. El Greco nadał mu rysy zleceniodawcy obrazu i przyjaciela Don Diego de Castilla. Postać świętego ma wklęsłe skronie, wystające kości policzkowe, górną wargę krótszą i wystającą. Jest prekursorem dla przyszłych wizerunków apostołów. Wizerunek Don Diego de Castilla pojawia się również w innym dziele Adoracji pasterzy (postać św. Łukasza z otwartą ewangelią na pierwszym planie).

Bibliografia

edytuj
  • Antonina Vallentin: El Greco. Warszawa: PIW, 1958.
  • Geniusz sztuki El Greco. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985.
  • Michael Scholz-Hänsel: El Greco. Köln/Warszawa: Taschen, 2005. ISBN 83-89192-90-X.