Zukra

instrument muzyczny

Zukra lub zokra czy zoughara (arab. ‏زكرة‎) – libijski dęty instrument ludowy, wersja dud[2][3].

Zukra
zokra, zoughara
Ilustracja
Klasyfikacja naukowa
422.112

Aerofon piszczałkowy (instrument dęty właściwy)

Klasyfikacja popularna
instrument dęty
Podobne instrumenty

Opis edytuj

Zukra jest stworzona z torby ze skóry koźlęcej lub koziej, metalowego ustnika i rurki z trzciny z dzwonkiem. Ma do 66 cm długości[4]. W niektórych regionach instrument ten nie posiada torby ze skóry[5].

Na instrumencie gra się na ucztach, przyjęciach weselnych oraz na pogrzebach[6].

Historia edytuj

 
Zbiór dud w hiszpańskim muzeum Soinuenea(inne języki).

Zukra była znana już w XIX wieku na terenie Turcji[7]. Rozpowszechniła się również na tereny Tunezji[8] i Algierii[4]. Pojedynczy okaz został także odnaleziony na terenie Arabii Saudyjskiej (znajduje się on obecnie w Horniman Museum)[9].

Obecnie stare egzemplarze tego instrumentu występują jako eksponaty w wielu placówkach muzealnych. Są to m.in. Metropolitan Museum of Art[7][10], Soinuenea(inne języki)[11][12][13][14], Pitt Rivers Museum(inne języki)[15], Muzeum Etnologiczne w Berlinie(inne języki)[16], czy w Narodowym Muzeum Szkocji(inne języki)[17], a także w bazie danych Musical Instrument Museums Online(inne języki) (projekcie Europeany)[18][19].

 
Tunezyjska zukra (surma)

Podobne instrumenty edytuj

Tunezyjska zukra (lub zurna/surma) nie posiada torby ze skóry, jest mniejsza i ma większą skalę niż libijski instrument (który posiada tylko 4 otwory)[20].

Mizwad(inne języki) (również z Tunezji) posiada podobną konstrukcję co sama zukra.

Przypisy edytuj

  1. Surnāy, Grove Music Online, DOI10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000031073 [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  2. Simon Broughton i inni, The Rough Guide to World Music: Africa & Middle East, Rough Guides, 2006, ISBN 978-1-84353-551-5 [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  3. Marshall Cavendish, World and Its Peoples, t. I, New York: Marshall Cavendish, 2006, s. 1218, ISBN 978-0-7614-7571-2 (ang.).
  4. a b Zukra - Instruments of the world [online], www.instrumentsoftheworld.com [dostęp 2021-03-25].
  5. Anthony Ham, Libya, Footscray, Victoria; London: Lonely Planet, 2007, ISBN 978-1-74059-493-6 [dostęp 2021-03-25].
  6. Nina Consuelo Epton, Oasis Kingdom: The Libyan Story, Jarrolds, 1952 [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  7. a b Zukra | Turkish | The Metropolitan Museum of Art [online], www.metmuseum.org [dostęp 2021-03-25].
  8. Zukra [online], National Museums Scotland [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  9. 422.22-62 Sets of clarinets with flexible air reservoir [online], Horniman Museum and Gardens [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  10. Zukra [online], Google Arts & Culture [dostęp 2021-03-25] (pol.).
  11. MEZUD ; ZUKRA ; ZOKRA [online], www.soinuenea.eus [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  12. ZUKRA [online], www.soinuenea.eus [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  13. MEZUD; ZUKRA [online], www.soinuenea.eus [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  14. MEZUD; ZUKRA; ZOKRA [online], www.soinuenea.eus [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  15. 1900.80.36 [online], objects.prm.ox.ac.uk [dostęp 2021-03-25].
  16. [Traditional...] [online], Twitter [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  17. Search our collections → object: Zukra [online], National Museums Scotland [dostęp 2021-03-25] (ang.).
  18. Zukra [online], www.europeana.eu [dostęp 2021-03-25] (pol.).
  19. OMNIA - Tunisia [online], www.omnia.ie [dostęp 2021-03-25].
  20. Richard C. Jankowsky, Ambient Sufism: Ritual Niches and the Social Work of Musical Form, University of Chicago Press, 17 lutego 2021, ISBN 978-0-226-72350-1 [dostęp 2021-03-25] (ang.).