Śledzenie Początku Narodów Słowiańskich
Śledzenie Początku Narodów Słowiańskich – rozprawa naukowa autorstwa Wawrzyńca Surowieckiego z 1824, stanowiąca zarys etnogenezy narodów europejskich[1].
Praca została wydrukowana w XVII tomie Roczników Królewsko-Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (drukarnia ojców pijarów[2][3]). Autor oparła się w swoich badaniach na pracach dawnych historyków, sięgając nawet do odległej starożytności. Spostrzeżenia i wnioski Surowieckiego stanowią w pewnej mierze analizę antropologiczną narodów europejskich, panujących, uciśnionych i przesiedlonych wraz z uwzględnieniem tras ich wędrówek, mieszania się oraz wytwarzania nowych jednostek etnicznych. Autor był prekursorem takich antropologów, jak Wilhelm Ripley i Joseph Deniker, którzy swoje typologie narodów europejskich opublikowali dopiero na przełomie XIX i XX wieku[1].
Surowiecki wywodził w tej rozprawie pochodzenie Słowian z „Paflagonii, około gór armeńskich i Medii”, położonej za Kaukazem (pogranicze irańskie), lecz jednak nie nazywał mieszkających tam ludów irańskich Sarmatami[4].
Dzieło pochwalił w 1828 słowacki slawista Pavol Jozef Šafárik. W 1902 czeski antropolog, Lubor Niederle, stwierdził, że praca Surowieckiego jest chlubą nauki polskiej. Bardzo pochlebną opinię o publikacji wyraził również Jan Czekanowski[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Michał Ćwirko-Godycki, Antropologia, w: Nauka w Wielkopolsce, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1973, s. 761, 763
- ↑ Wawrzyniec Surowiecki, Sledzenie poczatku narodów słowianskich: Rosprawa czytana na publ. posiedzenin Królewsko-Warszawskiego towarszystwa przyiaciót nauku dnied 24 Stycznia R. 1824, Pijarów, 1824 [dostęp 2022-05-08] (pol.).
- ↑ Joanna Nowak, „Rasa czyli plemię”. Problemy z nomenklaturą u początku polskiej antropologii, w: Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, Warszawa, nr 56/2021, s. 16 (bibliografia)
- ↑ Zbigniew Kaźmierczyk, Sarmaci znad Morza Czarnego [online], s. 248.