Średniak (Góry Bialskie)

Średniak – szczyt o wysokości 995 m n.p.m., w południowo-zachodniej Polsce w Górach Bialskich w Sudetach Wschodnich.

Średniak

Państwo	Polska
Pasmo	Sudety Wschodnie Góry Bialskie
Wysokość	995 m n.p.m.
Położenie na mapie Sudetów Średniak
50°14′26,797″N 16°56′37,810″E

Położenie

Wzniesienie położone, w zachodnio-środkowej części Gór Bialskich w Sudetach Wschodnich, około 1,6 km, na północny wschód od południowo-wschodniej granicy małej wioski Nowa Morawa i 0,7 km na południowy zachód od wzniesienia Jawornicka Kopa.

Fizjografia

Wzniesienie o zróżnicowanych zboczach i niewielkim szczycie. Charakteryzujące się wyraźnie podkreślonymi stromymi zboczami: południowym, zachodnim i północno-zachodnim, nieregularną rzeźbą i urozmaiconym ukształtowaniem. Całe wzniesienie położone jest na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego. Wyrasta z południowo-zachodniego zbocza wzniesienia Orlika w kształcie podłużnego wypuklenia wciśniętego na kierunku NE-SW. Szczyt wzniesienia o mało wykształconym kopulastym kształcie wyrasta o parę metrów ponad niewielką wierzchowinę. Wzniesienie od sąsiednich wzniesień wyraźnie wydzielają dobrze wykształcone erozyjne doliny górskich potoków: od północy od wzniesienia Jawornicka Kopa oddziela dolina bezimiennego potoku, od południa od wzniesienia Skalna dolina Gołogórskiego Potoku a od wzniesienia Orlik oddzielone jest niewielkim wypłaszczeniem. Zbocze południowo-zachodnie oraz pozostałe zbocza dość stromo opadają do dolin potoków. Położenie wzniesienia, kształt oraz wysokość mniejsza od otaczających wzniesień, czynią wzniesienie trudno rozpoznawalnym w terenie.

Budowa

Wzniesienie w całości zbudowane ze skał metamorficznych łupków łyszczykowych i gnejsów gierałtowskich. Szczyt i zbocza wzniesienia pokrywa niewielkiej grubości warstwa młodszych osadów glin, żwirów, piasków i lessów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich i osadów powstałych w chłodnym, peryglacjalnym klimacie.

Roślinność

Wzniesienie w całości porośnięte naturalnym lasem regla dolnego, w partii szczytowej występuje dwie niewielka polany porośnięta rzadkim młodnikiem świerkowym. Drzewostan w górnej partii wzniesienie pod koniec XX wieku został częściowo zniszczony katastrofą ekologiczną w Sudetach. Obecnie w miejscach częściowo zniszczonego drzewostanu porasta świerkowy młodnik.

Zagospodarowanie

Północno-zachodnim zboczem na poz. 700-850 m n.p.m.trawersuje Droga Marianny, południowym podnóżem wzdłuż doliny Gołogórskiego Potoku przebiega droga leśna.

Turystyka

Przez szczyt nie prowadzi szlak turystyczny. Północno-zachodnim podnóżem Drogą Marianny prowadzą szlaki:

• - fragment niebieskiego szlaku prowadzący przez Stary Gierałtowa Jawornicką Kopę na Śnieżnik i dalej.
• - szlak rowerowy niebieski
• - szlak rowerowy czerwony
• szlak narciarstwa biegowego - żółty

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
• Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki. Skala 1:40000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2005. ISBN 83-911777-1-8