Świeca dymna BDSz-5
Świeca dymna BDSz-5 – rodzaj świecy dymnej konstrukcji radzieckiej, będącej na wyposażeniu ludowego Wojska Polskiego.
Charakterystyka świecy BDSz-5
edytujŚwiece dymne BDSz-5 zastąpiły „wojenne” świece starszej generacji typu BDSz[1]. Produkowane były od 1954 na licencji radzieckiej przez Zakładach Chemicznych ERG w Boryszewie[2]. Były przeznaczone do stawiania zasłon dymnych na dużych powierzchniach i rubieżach, w tym z wykorzystaniem czołgów T-34 i T-54[3]. Do umocowania i zapalenia świec na czołgu służyły dwa niezależne od siebie urządzenia ustawione na tylnych górnych płytach pancerza. Każde urządzenie składało się z podstawy ze stalowymi taśmami, śruby regulacyjnej oraz mechanizmu regulującego. Do przedziału bojowego czołgu przeprowadzone było urządzenie umożliwiające rozpięcie taśmy mechanizmu zamykającego, przy czym po rozpięciu świeca spadnie na ziemię. W czołgu zapalenie świecy odbywało się sposobem elektrycznym[4].
W 1993 w ich miejsce wprowadzono świece dymne BDSz-SM. Zastosowano w nich wewnętrzny ekran zapobiegający iskrzeniu w czasie dymienia oraz zastąpiono mieszankę antracenową mieszanką zawierającą heksachloroetan. Nowe świece są dają większą ilość dymu, o lepszych własnościach maskujących[5].
| Nazwa parametru | Parametr |
|---|---|
| średnica | 400 mm |
| wysokość | 480 mm |
| mieszanina dymotwórcza[a] | 30,5 do 33,5 kg |
| odpalanie | elektrycznie lub mechanicznie |
| czas rozpalania świecy | 25 sekubd |
| czas jej intensywnego dymienia | 5 do 7 minut |
| długość zasłony dymnej | około 300 metrów |
| szerokość zasłony dymnej | 50 do 60 m |
Świeca dymna MDSz-5
edytujŚwieca dymna MDSz-5 to morska odmiana świec BDSz-5. Nieznaczne różnice w jej budowie wynikały ze specyficznego przeznaczenia tej świecy i polegały na wykonaniu dodatkowego otworu dymnego, komory ochronnej, przeciwwagi i urządzenia do zatapiania. Świece te posiadały identyczne wymiary oraz zbliżone parametry do świec BDSz-5[2].
Przeznaczona była do stawiania zasłon dymnych na powierzchni wody, na morzu, rzekach i jęzorach. Była zbudowana podobnie jak świeca dymna BDSz-5. Różnice polegają na tym, że świeca MDSz ma dodatkowy otwór dymny, komorę ochronną, przeciwwagę i urządzenie do zatapiania. Dodatkowy otwór dymny znajdujący się w górnej części kadłuba umożliwia wyprowadzenie na zewnątrz większych ilości dymu niż ze świecy BDSz-5. Przeciwwaga służy do utrzymania jej na powierzchni wody w położeniu umożliwiającym dymienie[4].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 237.
- ↑ a b c d Nowak 2001 ↓, s. 113.
- ↑ Podręcznik wojsk zmechanizowanych 1979 ↓, s. 272.
- ↑ a b Podręcznik wojsk zmechanizowanych 1979 ↓, s. 273.
- ↑ Nowak 2001 ↓, s. 194.
Bibliografia
edytuj- Wojciech Barański (zal.): Podręcznik żołnierza wojsk zmechanizowanych. Szkol. 591/78. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Główny Zarząd Szkolenia Bojowego, 1979.
- Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. 4: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- Ireneusz Nowak: Wybrane problemy historii polskiej techniki wojskowej XX wieku. Sprzęt i środki wojsk chemicznych. T. 2. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2001. ISBN 83-88062-81-6.