29 Batalion Straży Granicznej

29 Batalion Straży Granicznej – jednostka organizacyjna Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej.

29 Batalion Straży Granicznej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1922

Rozformowanie

1923

Tradycje
Rodowód

29 Batalion Celny

Dowódcy
Pierwszy

p.o. por. Zygmunt Meyer

Organizacja
Dyslokacja

Kleck

Formacja

Straż Graniczna

Podległość

Komenda Powiatowa Straży Granicznej w Nieświeżu

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Bataliony Celne” na „Straż Graniczną”[1]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną[2]. 29 batalion celny przemianowany został na 29 batalion Straży Granicznej.

Osobny artykuł: 29 batalion celny.

29 batalion Straży Granicznej funkcjonował w strukturze Komendy Powiatowej Straży Granicznej w Nieświeżu, a jego dowództwo stacjonowało w Korcu[3]. W skład batalionu wchodziły cztery kompanie strzeleckie oraz jedna kompania karabinów maszynowych w liczbie 3 plutonów po 2 karabiny maszynowe na pluton[4]. Dowódca batalionu posiadał uprawnienia dyscyplinarne dowódcy pułku. Cały skład osobowy batalionu obejmował etatowo 614 żołnierzy, w tym 14 oficerów[5]. W 1923 roku batalion przekazał swój odcinek oddziałom Policji Państwowej i został rozwiązany[6].

Służba graniczna

edytuj

W październiku 1922 roku 37 baon SG obsadził swoimi żołnierzami placówkę 29 baonu SG. Zmiana podporządkowania placówki podyktowana była eksterytorialnością placówki[7]. Na początku 1923 roku batalion ochraniał odcinek graniczny długości 24,5 km. Jego poszczególne komendy kompanijne ochraniały odpowiednio: lewoskrzydłowa–8,5 km; środkowa–7 km; prawoskrzydłowa–9 km[8]. 3 kompania była na rezerwie. 16 lutego dowódca 3 kompanii otrzymał rozkaz zluzowania kompanii ckm w Cyckowiczach. Tam też rozwinąć się miał sztab kompanii. Zwolniona ze służby granicznej kompania ckm przeszła do odwodu i ześrodkowała się w Radziwiłmontach. Dowódcy kompanii ckm podporządkowano znajdującą się w miejscowości szkołę podoficerską, areszt batalionowy i świetlicę[9].

Wydarzenia
  • 10 stycznia 1923 roku odbyła się konferencja dowódcy 29 baonu SG por. Meyera i dowódcy 37 baonu SG. Gospodarzem był dowódca 3/37 baonu SG por. Mikołaj Buśkiewicz. Celem konferencji było określenie współdziałania w zwalczaniu tzw. „bandy Muchy”. Ustalono działania poszczególnych pododdziałów w przypadku przerwania granicy na skrzydłach obu batalionów[10]. Efektem ustaleń było opracowanie specjalnej instrukcji zawierającej zadania dla poszczególnych kompanii[11].

Dowódca batalionu

edytuj
  • p.o. por. Zygmunt Meyer - był 20 III 1923[12].

Struktura organizacyjna

edytuj
Ordre de Bataille 29 batalionu SG w Klecku w styczniu 1923[8]
kompanie (L.) Ciekałowszczyzna (1kgr) (P.) Jodczyce (2kgr) 3 kgr (Ś.) Cyckowicze (kckm i 4 kgr)
placówki Nr 17 Łozowicze[a] Nr 7 Wielka Bałwań[a] Nr 12 Cyckowicze[a]
Nr 16 Łozowicze[a] Nr 6 Wielka Bałwań[b] Nr 11 Matusze[b]
Nr 15 Marysin[a] Nr 5 Justyń?[a] Nr 10 Kukory[a]
Nr 14 Smolicze[b] Nr 4 Jodczyce[a] Nr 9 Kasiuty[a]
Nr 13 Smolicze[a] Nr 3 Jodczyce[b] Nr 8 Korzeniowszczyzna[a]
Nr 2 Ciechowa(iec)[a]
Nr 1 Ciecierowiec[a]
  1. a b c d e f g h i j k l m Placówka rozmieszczona była w ziemiance[8].
  2. a b c d Placówka rozmieszczona była w oddzielnym pomieszczeniu lecz w jednym domu z ludnością cywilną[8].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.
  • Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
  • Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 
  • Materiały dotyczące spraw granicznych, meldunki, telefonogramy, doniesienia, zapytania, rozkłady służby 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Materiały dotyczące spraw organizacyjnych Komendy Wojewódzkiej Poleskiej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.165/12.)
  • Batalion Straży Granicznej nr 29. Zarządzenia, wytyczne dotyczące spraw granicznych 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Wykaz placówek 29 batalionu Straży Granicznej. 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych–rozkazy, zarządzenia i wytyczne. 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.