58 Dywizja Strzelców
58 Dywizja Strzelców – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej okresu wojny domowej w Rosji i wojny polsko-bolszewickiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1919 |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Działania zbrojne | |
| wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka bitwa pod Zwiahlem (21 III 1920) bitwa pod Stepanówką (19 III 1920) | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Formowanie i walki
edytujSformowana została latem 1919 w Nikopolu jako Krymska Dywizja Strzelców, z jednostek dawnej Krymskiej Armii Radzieckiej[1] po tym, gdy w końcu czerwca tego samego roku wycofały się one z Krymu po desancie białych Sił Zbrojnych Południa Rosji[2]. W sierpniu 1919 r. miała bronić Mikołajowa przed dalszą ofensywą Sił Zbrojnych Południa Rosji, jednak wobec fatalnego stanu dyscypliny nie była w stanie zrealizować tego zadania, a część jej żołnierzy zdezerterowała[3]. W sierpniu 1919 r. razem z 44 i 47 dywizją wchodziła w skład Południowej Grupy Wojsk 12 Armii i razem z nimi wycofała się z Odessy, z której obrony bolszewicy zrezygnowali, w rejon Żytomierza i dalej Kijowa, gdzie znajdowały się główne siły 12 Armii[4][3]. Od września do grudnia 1919 w składzie 12 Armii walczyła w rejonie Kijowa i Boryspola z Siłami Zbrojnymi Południa Rosji oraz oddziałami ukraińskimi[1].
W kwietniu 1920 przerzucona do odwodu w rejonie Żytomierza. Podczas polskiej ofensywy na Kijów, pobita przez 1 Dywizję Piechoty Legionów, straciła połowę artylerii i większość broni maszynowej. Jej resztki wycofały się za Dniepr[5].
Po uzupełnieniu dywizja wzięła udział w sowieckiej ofensywie na Ukrainie. Na odcinku przedmościa kijowskiego dysponowała 1350 bagnetami i 285 szablami[6] 10 lipca 1920 pod Owruczem poniosła duże straty. 17 sierpnia została pobita pod Włodawą przez 3 Dywizję Piechoty Legionów. We wrześniu i październiku walczyła nad Stochodem, Styrem i Horyniem. Po podpisaniu rozejmu z Polską brała udział w walkach z oddziałami gen. Stanisława Bułaka-Bałachowicza w rejonie Owrucza i Czarnobyla. W 1921 jej resztki zostały wcielone do 25 Dywizji Strzelców[7].
26 kwietnia 1920 wraz z jednostkami tyłowymi 44 DS odpierała atak polskiej Dywizji Kawalerii gen. J. Romera pod Koziatynem.
1 maja 1920 dywizja broniła się na przedpolach Kijowa na odcinku Makarów-Fastów.
25 sierpnia 1920 operowała na odcinku Kamieniec Podolski-Włodawa biorąc udział w spóźnionych działaniach zaczepnych bolszewickiego Frontu Południowo-Zachodniego nad górnym i środkowym Bugiem.
Struktura organizacyjna
edytujSkład na dzień 12 lipca 1920[8]:
- dowództwo dywizji
- 172 Brygada Strzelców
- 514 pułk strzelców
- 515 pułk strzelców
- 516 pułk strzelców
- 173 Brygada Strzelców
- 517 pułk strzelców
- 518 pułk strzelców
- 519 pułk strzelców
- 174 Brygada Strzelców
- 520 pułk strzelców
- 521 pułk strzelców
- 522 pułk strzelców
- 58 pułk kawalerii
Dowódcy dywizji
edytuj- Siergiej Pietrienko (5 V 1919 - 1 lipca 1919)[1]
- Pawieł Dybienko (1 - 21 lipca 1919)[1]
- Iwan Fiedko (VII – IX 1919)[7]
- Pawieł Kniagnicki (IX 1919 – VII 1920)[7][9]
- Władimir Popow (7 VII 1920[10] – V 1921)[7]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d 58-я Краснознаменная стрелковая дивизия [online], www.rkka.ru [dostęp 2021-01-26].
- ↑ A. Szyrokorad, Riewolucija i grażdanskaja wojna w Krymu, Wiecze, Moskwa 2017, s. 91-92.
- ↑ a b W. Sawczenko, W. Faltenberg-Blank, Одесса в эпоху войн и революций (1914–1920), Odessa: Optimum, 2008 (ros.).
- ↑ Red. M. Suprunenko i inni, Istorija Ukrajinśkoji RSR. Tom p’jatyj: Wełyka Żowtnewa socialistyczna rewolucija i hromadianśka wijna na Ukrajini (1917-1920), Naukowa Dumka, Kyjiw 1977, s. 424.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 314.
- ↑ Wyszczelski 2009 ↓, s. 124.
- ↑ a b c d Odziemkowski 2004 ↓, s. 315.
- ↑ Bitwa Lwowska – dokumenty ↓, s. 79.
- ↑ Wyszczelski 2009 ↓, s. 44.
- ↑ Wyszczelski 2008 ↓, s. 276.
Bibliografia
edytuj- Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1990, seria: Monografie Instytutu Nauk Społecznych.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Marek Tarczyński (red.): Bitwa Lwowska. Dokumenty operacyjne (25 VII–5 VIII). T. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2002. ISBN 83-7399-012-7.
- Lech Wyszczelski: Kampania ukraińska 1920 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-066-0.
- Lech Wyszczelski: Kijów. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2008. ISBN 978-83-11-11431-9.