5 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

strona ujednoznaczniająca w projekcie Wikimedia
To jest wersja przejrzana, która została oznaczona 27 kwi 2024. Na przejrzenie oczekują zmiany w szablonach lub plikach, które są zawarte na tej stronie.

5 Dywizja Strzelecka (ros. 5-я стрелковая дивизия), 5 Witebska Dywizja Strzelecka im. Czechosłowackiego Proletariatu odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru (ros. 5-я стрелковая Витебская Краснознамённая дивизия имени Чехословацкого пролетариата) – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

5 Dywizja Strzelecka
5-я стрелковая дивизия
Historia
Państwo

 Rosyjska FSRR
 ZSRR

Sformowanie

1918; 1942

Rozformowanie

1942; 1946

Nazwa wyróżniająca

Orłowska[1]

Tradycje
Rodowód

2 Penzeńska Dywizja Piechoty

Kontynuacja

44 Gwardyjska Dywizja Strzelecka

Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
agresja ZSRR na Polskę
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Armia Czerwona

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

16 Korpus Strzelecki
30 Armia

Odznaczenia
Order Kutuzowa II stopnia

Formowania i walki

edytuj

Sformowana 9 czerwca 1918 jako 2 (Пензенская) Dywizja Piechoty, 6 października 1918 roku przeformowana na 5 Dywizję Strzelecką. W 1939 dywizja dowodzona przez płk. Kuźmę Galickiego brała udział w agresji na Polskę[2] i Litwę, oddana do Nadbałtyckiego Specjalnego Wojennego Okręgu.

W dniu 23 sierpnia 1920 roku po skutecznym ataku polskiego 59 Pułku Piechoty na Łomżę wielu żołnierzy dywizji dostało się do polskiej niewoli[potrzebny przypis].

W czerwcu 1941 roku pod dow. płk. F.P. Ozerowa w składzie 16 Korpusu Strzeleckiego 11 Armii Okręgu Bałtyckiego. W listopadzie 1941 roku walczyła w składzie 30 Armii. W 1942 przeformowana w 44 Gwardyjską Dywizję Strzelecką[3].

13 października 1942 powtórnie sformowana w Moskiewskim Okręgu Wojskowym na bazie 109 Brygady Strzeleckiej. Rozformowana w 1946.

Struktura organizacyjna

edytuj

Pierwsze formowanie

  • 142 pułk strzelecki
  • 190 pułk strzelecki
  • 336 pułk strzelecki
  • 27 pułk artylerii lekkiej
  • 174 pułki artylerii haubic
  • 61 dywizjon przeciwpancerny
  • 324 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (236 bateria przeciwlotnicza)
  • 56 kompania rozpoznawcza
  • 54 batalion saperów
  • 427 dywizjon moździerzy (od 02.02.1942)
  • 90 batalion łączności
  • 31 batalion medyczno-sanitarny
  • 270 kompania chemiczna
  • 1 batalion transportowy
  • 96 piekarnia polowa
  • 105 punkt weterynaryjny
  • 143 stacja poczty polowej
  • 26 kasa polowa

Drugie formowanie

  • 142 pułk strzelecki
  • 190 pułk strzelecki
  • 336 pułk strzelecki
  • 27 pułk artylerii lekkiej
  • 61 dywizjon przeciwpancerny
  • 43 bateria przeciwlotnicza gwardii (do 3.04.1943)
  • 427 dywizjon moździerzy (do 12.12.1942)
  • 28 kompania rozpoznawcza
  • 54 batalion saperów
  • 255 batalion łączności
  • 31 batalion medyczno-sanitarny
  • 270 kompania chemiczna
  • 97 kompania transportowa
  • 275 piekarnia polowa
  • 175 punkt weterynaryjny
  • 1754 stacja poczty polowej
  • 1711 kasa polowa

Podporządkowanie

edytuj
Data Front (okręg) Armia Korpus (grupa)
22 czerwca 1941 Front Północno-Zachodni (radziecki) 11 Armia (ZSRR) 16 Korpus Strzelecki
1 lipca 1941
10 lipca 1941 27 Armia (ZSRR) 29 Korpus Strzelecki
1 sierpnia 1941 65 Korpus Strzelecki
1 września 1941
1 października 1941 Front Zapasowy 31 Armia (ZSRR)
1 listopada 1941 Front Kaliniński 30 Armia (ZSRR)
1 grudnia 1941-1 maja 1942 31 Armia (ZSRR)
1 czerwca 1942 29 Armia (ZSRR)
1 lipca 1942
1 sierpnia 1942
1 września 1942 Front Zachodni (1941)
1 października 1942 Front Zachodni (1941) 31 Armia (ZSRR)
Na podstawie:[3]

Dowódcy dywizji

edytuj
  • płk Michaił Griszyn (był w 1939)[4]

Nagrody i nazwy honorowe[3]

edytuj
  • 13 grudnia 1920 — «Saratowska»
  • 18 grudnia 1921 — «Witebska» (zamiana nazwy)
  • 26 września 1925 — «imienia Czechosłowackiego Proletariatu»
  • 2 stycznia 1929 — Honorowy Rewolucyjny Czerwony Sztandar WCKW

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Iwan Jakubowski: Ziemia w ogniu. Warszawa: 1976.
  • Wiktor Krzysztof Cygan: Kresy we krwi. Obrona północno-wschodniej Polski we wrześniu 1939. Warszawa: Espadon Publishing, 2006. ISBN 978-83-60786-00-0.
  • RKKA. [dostęp 2010-11-20]. (ros.).
  • Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek, Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920, Koszalin 1990.
  • Piotr Zarzycki: Suplement do września 1939. Ordre de Bataille armii niemieckiej, słowackiej i sowieckiej wraz z obsadami personalnymi. Warszawa: Księgarnia Historyczna, 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.