Front Północno-Zachodni (radziecki)
Front Północno-Zachodni (ros. Северо-Западный фронт – jedno z wielkich operacyjno-strategicznych ugrupowań wojsk Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Rozformowanie |
1943 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. płk Fiodor Kuzniecow |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Podległość | |
| Skład | |
Formowania i walkiEdytuj
W operacji Barbarossa jego oddziały walczyły z wojskami niemieckiej Grupy Armii „Północ” (Bitwa pod Rosieniami). W ciągu kilku pierwszych tygodni wojny niemiecko - radzieckiej wojska Frontu zostały wyparte z Litwy, Łotwy, Estonii oraz terenów rosyjskich na zachód od Leningradu. Porażka wojsk Frontu doprowadziła do blokady Leningradu. Pobite wojska Frontu zostały odrzucone aż na wyżynę Wałdaj, gdzie w skład Frontu została włączona (34 Armia). W kolejnych miesiącach 1941, pomimo kilku przeciwuderzeń, front nie poprawił swojego położenia. Dopiero zimą 1941/1942 w wyniku Operacji toropiecko-chołmskiej (por: Kontrofensywy sowieckie 1941/1942) wojska Frontu okrążyły pod Diemiańskiem wojska 16 Armii niemieckiej. Wiosną 1942 wojska niemieckie przebiły korytarz do okrążonych wojsk w wyniku czego powstał "występ diemiański". W tym czasie Front składał się z: 1 Armii Uderzeniowej, 11 Armii i 34 Armii.
W latach 1942-1943 jego głównym zadaniem była blokada tzw. „występu diemiańskiego”, aż do niemieckiej ewakuacji wiosną 1943 roku. Następnie do końca 1943 roku blokował Niemców w rejonie jeziora Ilmień, gdzie 20 listopada 1943 został rozformowany. Jego wojska (1 Armia Uderzeniowa, 22 Armia oraz 34 Armia) podporządkowano sąsiednim frontom.
I formowanieEdytuj
Po raz pierwszy sformowany w trakcie wojny ZSRR z Finlandią zimą 1939/1940. Powstał 7 stycznia 1940 na bazie dowództwa Leningradzkiego Okręgu Wojskowego w celu koordynacji działań 7 i 13 Armii. Po zakończeniu wojny zimowej Front Północno-Zachodni został z powrotem przekształcony w Leningradzki Okręg Wojskowy.
II formowanieEdytuj
Front został ponownie sformowany około 20 czerwca 1941 w wyniku przekształcenia dowództwa Nadbałtyckiego Specjalnego Okręgu Wojskowego[1].
Struktura organizacyjnaEdytuj
22 czerwca 1941 w skład frontu wchodziły:
- 8 Armia
- 11 Armia
- 27 Armia
- 5 Korpus Powietrznodesantowy (trzy brygady powietrznodesantowe, dywizjon artylerii i oddziały specjalne (w tym 50 czołgów lekkich))
- siły powietrzne (57 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego, 4., 6., 7. i 84 Mieszane Dywizje Lotnicze, 21 pułk lotnictwa myśliwskiego PWO, 312 lotniczy pułk rozpoznawczy).
Liczył on łącznie 25 dywizji (w tym cztery pancerne i dwie zmotoryzowane[2]), 1 brygadę strzelecką oraz 3 brygady powietrznodesantowe. Łącznie liczył 440 tysięcy żołnierzy, 7 467 dział i moździerzy, 1 514 czołgów oraz 1 814 samolotów[2].
Dowództwo frontuEdytuj
| Dowódcy frontu | ||
|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby |
| generał pułkownik | Fiodor Isidorowicz Kuzniecow | ok. 20 VI 1941 - 3 VII 1941 |
| generał major | Piotr Sobiennikow | 4 lipca 1941 — 23 lipca 1941 |
| generał porucznik/gen. płk | Pawieł Kuroczkin | 23 VIII 1941 — 5 X 1942 |
| marszałek Związku Radzieckiego | Siemion Timoszenko | 5 X 1942 - 14 III 1943 |
| generał pułkownik | Iwan Koniew | 14 III 1943 - 22 VI 1943 |
| generał pułkownik | Paweł Kuroczkin | 23 VI 1943 - 20 XI 1943 |
PrzypisyEdytuj
- ↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 146.
- ↑ a b Bieszanow 2009b ↓, s. 138.
BibliografiaEdytuj
- Путеводитель В двух томах, том I, red. Л.В.Двойных, Т.Ф.Каряева, М.В.Стеганцев, 1991
- Военная история Государства Российского, Великая Отечественная Действующая армия 1941-1945 гг., red. В. А. Золотарева, Москва 2005
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia t. 28 Moskwa 1978.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Władimir Bieszanow: Obrona Leningradu. Warszawa: Bellona, 2009. ISBN 978-83-11-11441-8.
- Władimir Bieszanow: Pogrom pancerny 1941. Warszawa: Bellona, 2009. ISBN 978-83-1111-530-9.
- Władimir Bieszanow: Czerwony blitzkrieg 1939-1940. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-1113-730-1.