5 Gwardyjska Armia Pancerna

5 Gwardyjska Armia Pancerna – związek operacyjny Armii Czerwonej.

5 Gwardyjska Armia Pancerna 5-я Гвардейская Танковая Армия
Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	22 lutego 1943
Dowódcy
Pierwszy	gen. por. Paweł Rotmistrow
Ostatni	gen. mjr. M. D. Sinienko
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne

Formowanie

Rozkazem Naczelnego Wodza z 22 lutego 1943 r. rozpoczęto formowanie armii pancernej pod dowództwem gen. por. wojsk pancernych Pawła Rotmistrowa, która miano gwardyjskiej otrzymała od samego początku swojego istnienia.

Skład:

• 3 Gwardyjski Korpus Pancerny
• 29 Korpus Pancerny
• 5 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany

Operacje

• Operacja Uran (XI-XII 1942 r.);
• Operacja woroszyłowgradzka (I-II 1943 r.);
• biełgorodzko-charkowska operacja obronna (VII 1943 r.);
• biełgorodzko-charkowska operacja zaczepna (VIII 1943 r.);
• Operacja kremieńczudzka (IX 1943 r.);
• Operacja kirowogradzka (I 1944 r.);
• Operacja korsuń-szewczenkowska (I-II 1944 r.);
• Operacja humańsko-batoszańska (III-IV 1944 r.);
• Operacja Bagration (VI-VIII 1944 r.);
• Operacja ryska (IX-X 1944 r.);
• Operacja kłajpedzka (X 1944 r.);
• Operacja wschodniopruska (I-IV 1945 r.).

Dowódcy

• gen. por. wojsk pancernych, od października 1943 r. gen. płk wojsk pancernych, od lutego 1944 r. marszałek wojsk pancernych ZSRR Pawieł Rotmistrow (luty 1943 r. – sierpień 1944 r.);
• gen. por. wojsk pancernych M. D. Sołomatin (sierpień 1944 r.);
• gen. por. wojsk pancernych, od października 1944 r. gen. płk wojsk pancernych W. T. Wolski (sierpień 1944 r. – marzec 1945 r.);
• gen. mjr. wojsk pancernych M. D. Sinienko (marzec – maj 1945 r.)

Bibliografia

• Wasilij Iwanowicz Czujkow: Początek drogi. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963.
• Igor Drogowoz: Czerwona nawałnica. T. 1: Przygotowania. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2000.
• Igor Drogowoz: Czerwona nawałnica. T. 2: Wojna. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2001.
• Andrej Antonowicz Grieczko: Siły zbrojne państwie radzieckiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Andrej Antonowicz Grieczko: Historia drugiej wojny światowej 1939 – 1945 w dwunastu tomach. T. 4-10. Warszawa: 1976-1983.
• W. Iwanowski: Operacje okrążające II wojny światowej na europejskim TWD (studium historyczno-wojskowe). Warszawa: 1973.
• Izmienenija v organizacji tankovogo korpusa v gody VOV
• Michał Kazakow: Nad mapą minionych bitew. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
• Kniak A., Armii RKKA
• Kniak A., Kavalerijskije divizii RKKA
• Kniak A., Tankovyje divizii RKKA
• Mikołaj Popiel: Czołgi ruszyły na zachód. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1963, s. 404.
• Potapov Valeri, The Structure and Organization of the Red Army’s Tank Forces,
• Franciszek Skibiński: The Structure and Organization of the Red Army’s Tank Forces. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982.,
• Svirin M., Quantity and condition of tanks in Red Army
• Michaił Kozłow: Великая Отечественная война 1941-1945: энциклопедия. Moskwa: 1985.
• Fryderyk Zbiniewicz: Armia radziecka w wojnie z hitlerowskimi Niemcami. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988. ISBN 83-11-07489-5.