Abd as-Salam al-Madżali

jordański polityk

Abd as-Salam Atalla al-Madżali (ur. 18 lutego 1926[1] w Karaku, zm. 3 stycznia 2023 w Ammanie[2]) – jordański lekarz i polityk, premier Jordanii w okresie od 30 maja 1993 roku do 7 stycznia 1995 roku oraz od 9 września 1997 roku do 20 lutego 1998 roku.

Abd as-Salam al-Madżali
‏عبد السلام المجالي‎
Ilustracja
Abd as-Salam al-Madżali podczas uroczystego podpisania izraelsko-jordańskiego traktatu pokojowego (siedzi pierwszy z prawej)
Pełne imię i nazwisko

Abd as-Salam Atalla al-Madżali

Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1926
Al-Karak

Data i miejsce śmierci

3 stycznia 2023
Amman

Premier Jordanii
Okres

od 30 maja 1993
do 7 stycznia 1995

Poprzednik

Zajd ibn Szakir

Następca

Zajd ibn Szakir

Premier Jordanii
Okres

od 9 września 1997
do 20 lutego 1998

Poprzednik

Abd al-Karim al-Kabariti

Następca

Fajiz at-Tarawina

Życiorys edytuj

Był absolwentem studiów medycznych na Uniwersytecie Damasceńskim, po czym został lekarzem wojskowym w Legionie Arabskim. W 1952 ukończył specjalizacyjne studia w zakresie otorynolaryngologii w Royal College of Surgeons and Physicians w Londynie i wrócił do praktyki w Legionie Arabskim[3]. W 1960 został dyrektorem generalnym służb medycznych w wojsku jordańskim[3].

W 1969 wszedł do rządu jako minister zdrowia. W roku następnym powierzono mu dodatkowo stanowisko ministra stanu, które sprawował przez rok[3]. Następnie przez pięć lat był rektorem Uniwersytetu Jordańskiego, w latach 1971–1973 był również profesorem na wydziale medycznym tej uczelni[4], po czym w 1976 został ministrem edukacji[3]. W 1980 został po raz drugi rektorem Uniwersytetu Jordańskiego[4].

W maju 1993 król Husajn mianował go po raz pierwszy premierem Jordanii. O jego nominacji przesądził m.in. fakt, że al-Madżali, podobnie jak monarcha, był zwolennikiem podpisania z Izraelem odrębnego traktatu pokojowego[5]. Innym zadaniem postawionym przed rządem było przygotowanie wyborów parlamentarnych w zmienionej sytuacji politycznej, z udziałem dziewięciu nowych partii[6]. Po wyborach rząd miała miejsce rekonstrukcja gabinetu. Nowo powstały rząd był pierwszym jordańskim gabinetem, który składał się wyłącznie z polityków niebędących parlamentarzystami. Gabinet otrzymał wotum zaufania 8 grudnia 1993[7].

W 1993 premier przewodniczył jordańskiej delegacji w rozmowach pokojowych, następnie rozmowy z premierem Izraela prowadził już osobiście Husajn[5]. Ostatecznie jordańsko-izraelski traktat pokojowy został podpisany 26 października 1994[8]. Wcześniej, w marcu 1994, rząd bez powodzenia starał się zablokować przeprowadzenie wyborów samorządowych w Ammanie, gdzie silne wpływy miały organizacje palestyńskie oraz islamiści. Dwa miesiące później al-Madżali ponownie rekonstruował gabinet[7]. Ostatecznie zrezygnował z kierowania rządem w styczniu 1995. W trudnej sytuacji gospodarczej nowym premierem Jordanii został po raz kolejny Zajd ibn Szakir[9].

Abd as-Salam al-Madżali został po raz drugi premierem Jordanii w marcu 1997. Jako szef rady ministrów zainspirował połączenie się partii centrowych w jedną Narodową Partię Konstytucyjną, co wpisywało się w politykę osłabiania i izolowania organizacji islamskich, w tym partii Islamski Front Działań[10]. Miał również udział we wprowadzeniu nowego prawa prasowego, które umożliwiało władzom ścisłą kontrolę mediów. Rząd al-Madżalego upadł w sierpniu 1998. Jego dymisja stanowiła gest króla w stronę opinii publicznej, oburzonej brakami w dostawach wody w Ammanie w poprzednim miesiącu[10].

W 2014 był przewodniczącym Akademii Nauk Świata Islamskiego[11].

W 1974 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Hacettepe[11].

Przypisy edytuj

  1. الباشا عبد السلام المجالي: لديه ما يكفي من التفاؤل حتى في أوقات الشدّة – صحيفة الرأي [online], alrai.com [dostęp 2020-12-05] (ang.).
  2. Former Prime Minister Abdel Salam Majali passes away. royanews.tv. [dostęp 2023-01-03]. (ang.).
  3. a b c d His Excellency Dr Abdul Salam Al-Majali. [dostęp 2014-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)].
  4. a b Prof. AbdulSalam AlMajali.
  5. a b Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 238, 240. ISBN 978-83-7436-276-4.
  6. Zdanowski J.: Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2010, s. 465. ISBN 978-83-04-05039-6.
  7. a b Zdanowski J.: Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2010, s. 466. ISBN 978-83-04-05039-6.
  8. Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 241. ISBN 978-83-7436-276-4.
  9. Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 242. ISBN 978-83-7436-276-4.
  10. a b Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 243–245. ISBN 978-83-7436-276-4.
  11. a b H.E. Dr. Abdul Salam Al-Majali. ecssr.ac.ae. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-30)].