Adam Śmigielski (duchowny)

polski duchowny katolicki, biskup
(Przekierowano z Adam Śmigielski (biskup))

Adam Stefan Śmigielski[1] (ur. 24 grudnia 1933 w Przemyślu, zm. 7 października 2008 w Sosnowcu) – polski duchowny rzymskokatolicki, salezjanin, doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie w latach 1975–1981, przełożony prowincjalny inspektorii wrocławskiej św. Jana Bosko w latach 1986–1992, biskup diecezjalny sosnowiecki w latach 1992–2008.

Adam Śmigielski
Ilustracja
Adam Śmigielski (2005)
Da mihi animas
Daj mi dusze
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1933
Przemyśl

Data i miejsce śmierci

7 października 2008
Sosnowiec

Biskup diecezjalny sosnowiecki
Okres sprawowania

1992–2008

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

salezjanie

Śluby zakonne

2 września 1955

Prezbiterat

30 czerwca 1957

Nominacja biskupia

25 marca 1992

Sakra biskupia

30 maja 1992

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

30 maja 1992

Miejscowość

Sosnowiec

Miejsce

katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Konsekrator

Józef Glemp

Współkonsekratorzy

Franciszek Macharski
Stanisław Nowak

Życiorys

edytuj

Urodził się 24 grudnia 1933 w Przemyślu jako ósme dziecko Stanisława (zawodowego oficera, a później urzędnika kurii przemyskiej) i Józefy (absolwentki szkoły gospodarczej, zajmującej się wychowywaniem dzieci)[2]. Od 1946 kształcił się w miejscowym Liceum Ogólnokształcącym im. Kazimierza Morawskiego. W 1951 uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął nowicjat w Towarzystwie Salezjańskim[1]. Profesję zakonną złożył w 1952 w Kopcu[1], a śluby wieczyste 2 września 1955 w Krakowie[3]. W latach 1951–1953 odbył studia filozoficzne w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie, a w latach 1953–1956 studia teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie. 30 czerwca 1957 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie został wyświęcony na prezbitera przez miejscowego biskupa diecezjalnego Piotra Kałwę. W latach 1956–1959 studiował na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Sekcja Pisma św.), uzyskując magisterium z teologii i licencjat z Pisma św. Studia kontynuował w latach 1969–1971 na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie w 1971 uzyskał doktorat z teologii na podstawie dysertacji Rozwój idei Boga w Starym Testamencie. Specjalizację uzupełniał na studiach biblistycznych w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie w latach 1971–1974 i we Francuskiej Szkole Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie w latach 1974–1975[1].

W latach 1969–1971 był kapelanem Zgromadzenia Sióstr od Aniołów w Chylicach. W latach 1975–1981 piastował stanowisko przełożonego wspólnoty salezjanów w Krakowie, a w latach 1982–1986 w Oświęcimiu[3]. W latach 1986–1992 był przełożonym prowincjalnym inspektorii wrocławskiej św. Jana Bosko[1].

W latach 1959–1969 wykładał Pismo św. i języki biblijne w seminarium salezjańskim w Krakowie, w latach 1963–1966 był w nim prefektem studiów, a w latach 1975–1981 rektorem[1]. W latach 1971–1974 pełnił funkcję wychowawcy w Międzynarodowym Instytucie Salezjańskim w Rzymie[3]. Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu Polski ds. Seminariów, w latach 1966–1971 jako sekretarz, a w latach 1976–1991 jako członek[1].

25 marca 1992 został mianowany biskupem diecezjalnym nowo ustanowionej diecezji sosnowieckiej. 30 maja 1992 przyjął święcenia biskupie w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu i odbył ingres do kościoła katedralnego. Konsekrował go kardynał Józef Glemp, prymas Polski, któremu asystowali kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, i Stanisław Nowak, arcybiskup metropolita częstochowski[1]. Na zawołanie biskupie wybrał słowa „Da mihi animas” (Daj mi dusze)[4]. W 1992 powołał kurię biskupią, sąd biskupi, wyższe seminarium duchowne (z siedzibą w Krakowie), diecezjalny Caritas, a w 2000 Centrum Edukacji Młodzieży „Kana”[5], erygował także diecezjalne studium katechetyczne w Sosnowcu i studium teologiczne dla świeckich w Olkuszu[1]. Jako jeden z pierwszych biskupów w Polsce w kurii diecezjalnej utworzył wydział młodzieżowy, a w każdym dekanacie ustanowił księdza odpowiedzialnego za sprawy młodzieży[2]. W latach 2001–2004 przeprowadził I synod diecezjalny, który miał na celu ujednolicenie działalności duszpasterskiej[5] w diecezji powstałej z połączenia części trzech innych jednostek[6]. W 1999 gościł w Sosnowcu papieża Jana Pawła II podczas jego podróży apostolskiej do Polski[4]. Współpracował z przedstawicielami samorządu lokalnego, wykazując apolityczną postawę[2], dwa razy w roku organizował świąteczne spotkania dla samorządowców i działaczy organizacji z terenu diecezji[4]. Ustanowił 9 parafii, konsekrował 47 świątyń, wyświęcił 134 prezbiterów[2].

W strukturach Konferencji Episkopatu Polski był wiceprzewodniczącym Komisji ds. Misji i członkiem Komisji „Iustitia et Pax”[1].

Zmarł w wyniku choroby nowotworowej 7 października 2008 w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. św. Barbary w Sosnowcu[7]. 11 października 2008 został pochowany na placu przy katedrze sosnowieckiej[8].

Odznaczenia, wyróżnienia, upamiętnienie

edytuj

Nadano mu honorowe obywatelstwo Sosnowca (2007)[9], Będzina (2007)[10], Czeladzi (2008)[11], Jaworzna (2008)[12] i gminy Klucze (2003)[13]. Został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Miasta Sosnowca” (2005)[14].

Otrzymał tytuł Kawalera Znaku Polski Walczącej przyznany przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej (2000)[15], Order św. Stanisława nadany przez Bractwo Dam i Kawalerów Orderu Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika (2003)[16], Buławę Kasztelańską Będzina od starosty powiatu będzińskiego (2005)[17], Kryształowy Laur Umiejętności i Kompetencji za rok 2006[18] przyznany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach[19] i tytuł Honorowego Członka Towarzystwa Przyjaciół Będzina (2007)[20].

Jego imieniem nazwano ulice w Sosnowcu (2009)[21] i Będzinie (2017)[22].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 144–145. ISBN 83-7052-900-3.
  2. a b c d A. Górka: Życiorys ks. bpa Adama Śmigielskiego. zyciezakonne.pl, 2008-10-10. [dostęp 2019-01-06].
  3. a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 372. ISBN 83-911554-0-4.
  4. a b c J. Kwiecień: Nota biograficzna Adama Śmigielskiego na stronie diecezji sosnowieckiej. diecezja.sosnowiec.pl. [dostęp 2019-01-01].
  5. a b M. Trąba: Historia diecezji. diecezja.sosnowiec.pl. [dostęp 2019-01-06].
  6. I Synod Diecezji Sosnowieckiej zakończony. ekai.pl, 2004-12-11. [dostęp 2019-01-06].
  7. Zmarł biskup sosnowiecki Adam Śmigielski (aktualizacja). ekai.pl, 2008-10-07. [dostęp 2019-01-02].
  8. Tysiące wiernych na pogrzebie pierwszego biskupa sosnowieckiego. ekai.pl, 2008-10-11. [dostęp 2019-01-02].
  9. Uchwała Nr 146/XI/07 Rady Miejskiej w Sosnowcu. bip.um.sosnowiec.pl, 2007-04-19. [dostęp 2019-01-01].
  10. Uchwała Nr XIV/137/2007 Rady Miejskiej w Będzinie. bedzin.bip.info.pl, 2007-09-24. [dostęp 2019-01-01].
  11. Uchwała nr XXXIV/441/2008 Rady Miejskiej w Czeladzi. bip.czeladz.pl, 2008-03-27. [dostęp 2019-01-01].
  12. Uchwała Nr XXIII/280/2008 Rady Miejskiej w Jaworznie. bip.jaworzno.pl, 2008-06-28. [dostęp 2019-01-01].
  13. P. Lorenc. Biskup Śmigielski honorowym obywatelem Gminy Klucze. „Niedziela”. Nr 2/2004 (edycja sosnowiecka). ISSN 0208-872X. [dostęp 2019-01-01]. 
  14. Lista osób wyróżnionych odznaką „Zasłużony dla Miasta Sosnowca”. sosnowiec.pl (arch.). [dostęp 2019-01-06].
  15. Bp Śmigielski Kawalerem Znaku Polski Walczącej. ekai.pl, 2000-01-22. [dostęp 2019-01-02].
  16. Sosnowiec: bp Śmigielski odznaczony orderem św. Stanisława. ekai.pl, 2003-08-15. [dostęp 2019-01-02].
  17. Kasztelańska Buława Będzina dla biskupa sosnowieckiego. ekai.pl, 2005-03-07. [dostęp 2019-01-02].
  18. Laureaci A. D. 2006. „Wolny Rynek”, s. 7, luty 2007. Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach. ISSN 1424-610X. [dostęp 2021-03-26]. 
  19. P. Lorenc. Kryształowy Laur Umiejętności i Kompetencji dla bp. Adama Śmigielskiego. „Niedziela”. Nr 6/2007 (edycja sosnowiecka). ISSN 0208-872X. [dostęp 2019-01-06]. 
  20. Honorowi Obywatele Miasta Będzina. towarzystwo.bedzin.pl. [dostęp 2019-01-06].
  21. Uchwała Nr 545/XLI/09 Rady Miejskiej w Sosnowcu. bip.um.sosnowiec.pl, 2009-03-26. [dostęp 2016-10-18].
  22. Zmiana nazw ulic. bedzin.pl. [dostęp 2018-05-18].

Linki zewnętrzne

edytuj