Adam Siemaszko

polski rzeźbiarz i grafik

Adam Siemaszko (ur. 26 marca 1905 w Moskwie, zm. 20 stycznia 1993 w Warszawie) – polski rzeźbiarz i grafik.

Adam Siemaszko
Data i miejsce urodzenia

26 marca 1905
Moskwa

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1993
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

rzeźba

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Strona internetowa

Życiorys edytuj

 
Plakat Do broni! Zwarci i zjednoczeni zwyciężymy wroga. widoczny na fotografii z 1939 roku.

Urodził się 26 marca 1905 w rodzinie Michała i Marii z Pisanków (1874–1933)[1][2]. W latach 1914–1921 mieszkał w Niżnym Tagilu, gdzie od 1918 pracował jako robotnik w miejscowej fabryce. W 1922 przyjechał do Warszawy, gdzie do1926 uczęszczał do Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Malarstwa[3]. Następnie w latach 1926–1933 uczył się u prof. Tadeusza Breyera w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Specjalizował się m.in. w karykaturach rzeźbiarskich. Od 1927 jego prace wystawiano w Zachęcie oraz w Instytucie Propagandy Sztuki. W 1928 jego rzeźba Jan Kilińska zdobyła IV nagrodę w konkursie na głowy wybitnych Polaków. W latach 1931–1932 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych w Śremie. W latach 19311939 był kierownikiem artystycznym czasopisma Podchorąży, w latach 19341939 pisma Promień Słońca. 22 czerwca 1933 ożenił się z Zofią z Budzyńskich[1]. Wraz z żoną w 1939 był współautorem dekoracji na statkach MS Sobieski i MS Chrobry. W 1937 uczest­niczył w Międzynarodowej Wystawie „Sztuka i Technika w obecnych czasach” w Paryżu, gdzie otrzymał Złoty Medal za wykonanie modelu twierdzy w Zamościu i Złoty Medal za Orły-Światowidy, rzeźby wykonane w blasze miedzianej do Pawilonu Polskiego. Zaprojektował plakat Do broni! Zwarci i zjednoczeni zwyciężymy wroga[3]. Był członkiem Związku Zawodowego Artystów Rzeźbiarzy.

Po agresji ZSRR na Polskę jako podporucznik rezerwy znalazł się w niewoli radzieckiej. Trafił do obozu w Starobielsku, ale w wyniku wymiany jeńców znalazł się w obozie oficerskim w Murnau, gdzie działał tu w teatrze obozowym, projektował scenografie do przedstawień, w latach 1940–1945 zaprojektował i wykonał drewniany ołtarz do kaplicy obozowej. Do Warszawy powrócił w 1946. W latach 1946–1970 pracował jako kierownik artystyczny i ilustrator w redakcji czasopisma Radio i Telewizja. Za projekt architektoniczny wnętrza i kolorystyki Pawilonu Przemysłu Ciężkiego na Wystawie Ziem Odzyskanych we Wrocławiu otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi[3]. W latach 1958–1974 kierował Pracownią Plastyczną w Studio Miniatur Filmowych w Warszawie, w latach 1960–1964 wykładał na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1962 współpracował przy projekcie ratowania świątyni Abu Simbel nad Nilem. W latach 1967–1970 był projektantem w Przedsiębiorstwie Państwowym „Jubiler”. Po przejściu na emeryturę wykonywał liczne prace w metalu i ceramice oraz medale[3].

Zmarł 20 stycznia 1993 w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 155b-1-8,9)[4]. Opiekę nad spuścizną po małżeństwie Siemaszków sprawują Marianna Sankiewicz-Budzyńska i Gustaw Budzyński[3].

Ordery i odznaczenia edytuj

Wybrane Dzieła edytuj

  • Hocki Klocki, 1930.
  • Karykatura Marszałka Józefa Piłsudskiego, 1931.
  • Jamnik, lata 50. XX wieku.
  • Medal z okazji nadania Szkole Podstawowej nr 9 w Warszawie imienia Generała Grota-Roweckiego, 1984.

Przypisy edytuj

  1. a b Stanisław Łoza (red.): Cy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 277. [dostęp 2021-10-01].
  2. Adam Siemaszko [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-10-01].
  3. a b c d e Muzeum prac ocalałych Zofii Budzyńskiej-Siemaszkowej i Adama Siemaszko [online], pl/index.php [dostęp 2021-01-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  4. Cmentarz Stare Powązki: ERYK BUDZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-22].
  5. M.P. z 1949 r. nr 94, poz. 1125 „za zasługi położone przy organizacji Wystawy Ziem Odzyskanych”.

Linki zewnętrzne edytuj