Adam Tuczemski, do 1929 Adam Mryc (ur. 16 grudnia 1892 we Lwowie, zm. we wrześniu 1939 w Warszawie[1]) – rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, działacz sportowy, przedsiębiorca.

Adam Tuczemski
Adam Mryc
rotmistrz rotmistrz
Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1892
Lwów

Data i miejsce śmierci

wrzesień 1939
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

2 Pułk Szwoleżerów,
O. III SG,
10 Pułk Strzelców Konnych

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi
Grób Adama Tuczemskiego na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Urodził się 16 grudnia 1892 we Lwowie jako Adam Mryc. Ukończył gimnazjum w Kołomyi. W latach 1909–1913 był zawodnikiem Czarnych Lwów[1]. Jego wynik na 30 000 metrów – 2:06.09.0 uzyskany 3 października 1909 został w grudniu 1921 zweryfikowany jako pierwszy rekord Polski na tym dystansie[2]. 23 maja 1914 został jako działacz Czarnych Lwów sekretarzem nowo powołanego Polskiego Kolegium Lekkoatletycznego na b. Galicję[3].

W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, w szeregach 2 pułku ułanów[1]. Rozkazem Wodza Naczelnego Wojsk Polskich z 27 marca 1918 został mianowany na stopień porucznika[4]. Po zakończeniu I wojny światowej, jako były oficer Legionów Polskich został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony do stopnia podporucznika[5]. Został awansowany na stopień rotmistrza jazdy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6]. Jako oficer nadetatowy 2 pułku szwoleżerów służył w Oddziale III Sztabu Generalnego Wojska Polskiego[7]. W 1924 był oficerem 10 pułku strzelców konnych[8]. Po przeniesieniu w stan spoczynku pod koniec lat 20. zamieszkiwał w Warszawie[9][10].

W 1920 został członkiem zarządu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki[1]. Na początku lat 20. był członkiem zarządu budowy boiska, jak również klubu Legii Warszawa[11]. Był delegatem Sekcji Narciarskiej Czarnych Lwów na zjazd Polskiego Związku Narciarskiego, w kadencji 1920/1921, 1921/1922 i 1922/1923 był sekretarzem zarządu głównego PZN, w kadencji 1923/1924 i 1924/1925 drugim wiceprezesem PZN, w 1924 wszedł w skład komisji ds. wydania rocznika PZN[12][13][14]. W 1923 działał w zarządzie WOZPN[15]. Od 10 lipca 1923 pełnił stanowisko zastępcy redaktora naczelnego tygodnika sportowego Stadjon[16]. Był jednym z założycieli Yacht Klubu Polskiego w 1924[17].

Był żonaty[18]. Na mocy pisma Komisariatu Rządu m. st. Warszawy z 6 września 1929 otrzymał zgodę na zmianę nazwiska rodowego „Mryc” na nazwisko „Tuczemski”[19][20]. Wraz z Jerzym Henrykiem Henrykiem Lasockim został zarządcą zarejestrowanego 9 kwietnia 1931 podmiotu pod nazwą „Tuczemski i Ska. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”, zajmującej się produkcją i instalowaniem wyrobów betonowych[21]. Był autorem artykułu pt. Zastosowanie betonu do budowy kanałów wentylacyjnych w domach mieszkalnych, opublikowanego w czasopiśmie „Cement” numer 6-10/1931[22]. W wydaniu socjalistycznego dziennika „Robotnik” numer 239 z 14 lipca 1934 donoszono, iż Adam Tuczemski, prowadzący firmę Wyroby Betonowe Solec, wyzyskuje robotników, płacąc im skrajnie niskie wynagrodzenie i nie płacąc za godziny nadliczbowe[23].

Według jednego źródła Adam Tuczemski zginął w obronie Warszawy we wrześniu 1939[1]. Według inskrypcji nagrobnej poległ w 1943[24]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 125-3-24)[24].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski: Od Adamczaka do Zasłony - Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego - mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2004, s. 151. ISBN 83-9136-63-9-1.
  2. Polski Związek Lekkiej Atletyki. Rocznik jubileuszowy 1968, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1969, s. 15
  3. Księga pamiątkowa poświęcona 35-leciu działalności Lwowskiego Klubu Sportowego "Pogoń" 1904–1939, wyd. Lwów 1939, s. 60.
  4. Mianowania. „Wiarus”. Z. 14, s. 330, 10 maja 1918. 
  5. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 78.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 681.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 10, 597.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 595, 604.
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 906.
  10. Ogłoszenie. „Kurier Warszawski”. Nr 160, s. 24, 13 czerwca 1929. 
  11. Historia Legii Warszawa 1918–1930. legia.com. [dostęp 2018-08-19].
  12. Rafał Kołodziej: Polski Związek Narciarski 1919–1939. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010, s. 146, 166–167. ISBN 978-83-7338-543-6.
  13. Życie sportowe. Zjazd narciarski P.Z.N.. „Kurier Warszawski”. Nr 326, s. 10, 27 listopada 1922. 
  14. Leon Rak. Wewnętrzne uwarunkowania działalności organizacyjnej Sekcji Narciarskiej I Lwowskiego Klubu Sportowego „Czarni” w latach 1920–1939. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”. Tom XIV, nr 2, s. 51, 53, 2015. 
  15. Życie sportowe. Piłka nożna. „Kurier Warszawski”. Nr 90, s. 18, 31 marca 1923. 
  16. Osobiste. „Stadjon”. Nr 11 (15), s. 15, 11 lipca 1923. 
  17. Z życia klubów wioślarskich. „Wioślarz Polski”. Nr 1, s. 31, 1925. 
  18. Doroczny bal reprezentacyjny Klubu Sportowego „Polonia”. „Kurier Warszawski”. Nr 29, s. 9, 29 stycznia 1925. 
  19. Wpisy do rejestru handlowego. „Obwieszczenia Publiczne. Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 55a, s. 11, 11 lipca 1931. 
  20. Wpisy dodatkowe. „Polska Gospodarcza”. Nr 26, s. XII, 1932. 
  21. Wpisy do rejestru handlowego. „Obwieszczenia Publiczne. Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 70, s. 51–52, 2 września 1931. 
  22. Z wydawnictw periodycznych. „Gazeta Lwowska”. Nr 239, s. 8, 16 października 1931. 
  23. Niedopuszczalny wyzysk robotników. „Robotnik”. Nr 252, s. 5, 14 lipca 1934. 
  24. a b Cmentarz Stare Powązki: JERZY LASOCKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-08-28].
  25. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.

Bibliografia edytuj