Agatangel (patriarcha Konstantynopola)

Agatangel (ur. w latach 60. XVIII w., zm. 1832 w Adrianopolu) – grecki biskup prawosławny, być może pochodzenia bułgarskiego, patriarcha Konstantynopola w latach 1826–1830.

Agatangel
Αγαθάγγελος
Patriarcha Konstantynopola
Ilustracja
Kraj działania

Imperium Osmańskie

Data i miejsce urodzenia

lata 60. XVIII w.
okolice Adrianopola

Data i miejsce śmierci

1832
Adrianopol

Patriarcha Konstantynopola
Okres sprawowania

1826–1830

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Patriarchat Konstantynopolitański

Śluby zakonne

do 1800

Diakonat

do 1800

Prezbiterat

do 1800

Chirotonia biskupia

1815

Wybór patriarchy

1826

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

1815

Miejscowość

Konstantynopol

Miejsce

Sobór św. Jerzego

Konsekrator

Cyryl VI

Życiorys

edytuj

Pochodził z okolic Adrianopola, według bizantynologa Iwana Sokołowa mógł pochodzić z rodziny miejscowych Słowian (Bułgarów)[1]. W młodości wstąpił do monasteru Iwiron na Athosie i tam został postrzyżony na mnicha. W 1800 wzmiankowany jest jako duchowny służący w greckojęzycznej parafii prawosławnej w Moskwie. W 1815 przyjął chirotonię biskupią i został metropolitą Belgradu. W tym charakterze brał udział w Zgromadzeniu Narodowym w listopadzie 1817, które ogłosiło Miłosza Obrenovicia księciem Serbii. Metropolita Agatangel zgodził się po tym wydarzeniu, by protoprezbiterem soboru w Belgradzie został, w miejsce Greka, kapłan pochodzenia serbskiego. Jako metropolita belgradzki Agatangel opłacił również wykonanie nowego ikonostasu do głównej cerkwi monasteru Ljubostinja oraz rozbudowę klasztorów Tuman i Kalenić[2].

Był jednym z najlepiej wykształconych greckich biskupów prawosławnych swoich czasów, biegle posługiwał się językami bułgarskim, tureckim, francuskim i rosyjskim[2].

Podczas wojny o niepodległość Grecji. Patriarcha

edytuj

W 1821 metropolita Agatangel został aresztowany przez Turków i uwięziony jako zakładnik w związku z trwającym powstaniem niepodległościowym Greków. Po czteroletnim uwięzieniu nie wrócił już do Belgradu, lecz objął w sierpniu 1825 katedrę chalcedońską. Rok później objął urząd patriarchy konstantynopolitańskiego, zastępując usuniętego z niego i zesłanego Chryzanta[2].

Jako patriarcha wydał kilka listów pasterskich w sprawach kanonicznych i społecznych (małżeństwo, chrzest, majątek cerkiewny, budowa szpitali, wyłączne prawo Patriarchatu Konstantynopolitańskiego do warzenia mira)[2].

Po podpisaniu traktatu adrianopolskiego w 1829, gdy władze osmańskie rozpoczęły prześladowania ludności chrześcijańskiej, Agatangel wezwał Greków do odstąpienia od walki zbrojnej. Wystąpienie to zostało bardzo źle przyjęte przez Greków, którzy oskarżyli go o kolaborację z Turkami i prowadzenie antynarodowej polityki. Agatangela oskarżano również o to, że skarżył się sułtanowi na niektórych podległych sobie biskupów oraz na znacznych przedstawicieli greckiej społeczności w Konstantynopolu, zarzucano mu nieudolność w zarządzaniu Kościołem, przywłaszczenie sobie jego majątku i bezzasadne wtrącanie się w sprawy Patriarchatu Jerozolimskiego. W 1830 został usunięty z urzędu i zmuszony do wyjazdu do Adrianopola, gdzie zmarł dwa lata później[2].

Przypisy

edytuj
  1. I. Sokołow, Константинопольская церковь въ XIX вѣкѣ. Опытъ историческаго изслѣдованія, Petersburg 1904, t. I, s. 505.
  2. a b c d e АГАФАНГЕЛ