Al-Malha

wyludniona palestyńska wieś

Al-Malha (arab. ‏المالحه‎, hebr. ‏אַל-מָאלִחָה‎) – nieistniejąca już palestyńska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela, 15 lipca 1948 roku.

Al-Malha
‏المالحه‎
ilustracja
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Wysokość

750 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


1940

Data zniszczenia

15 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

osiedle Malha, Zachodnia Jerozolima

Położenie na mapie Jerozolimy
Mapa konturowa Jerozolimy, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Al-Malha”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, w centrum znajduje się punkt z opisem „Al-Malha”
Ziemia31°45′08″N 35°10′55″E/31,752222 35,181944
Strona internetowa

Położenie

edytuj

Al-Malha leżała w północnej części wzgórz Judei, w odległości około 3 kilometrów na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 roku do wsi należały ziemie o powierzchni 6828 ha. We wsi mieszkało wówczas 1940 osób[1].

własność gruntów powierzchnia gruntów (hektary)
Arabowie 5798
Żydzi 922
publiczne 18
Razem 6 828
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie (hektary) Żydzi (hektary)
uprawy oliwek 1370 0
uprawy nawadniane 2613 5
uprawy zbóż 1013 246
nieużytki 2194 429
zabudowane 86 242

Historia

edytuj

W 1596 roku we wsi mieszkało 286 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, oliwek, owoców i hodowli kóz[2]. W okresie panowania Brytyjczyków al-Malha była dużą wsią. We wsi był jeden meczet Umar ibn al-Khattab i szkoła podstawowa dla chłopców[1].

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w 1948 roku mieszkańcy al-Malhy i pobliskich arabskich wiosek al-Kastal, Sur Bahir i Dajr Jasin podpisali pakt o nieagresji z żydowską organizacją paramilitarną Hagana[3]. Gdy jednak 9 kwietnia 1948 roku doszło do masakry w Dajr Jasin, mieszkańcy al-Malhy, al-Kastal i Sur Bahir zaczęli w popłochu uciekać[4]. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej w maju 1948 roku do wsi al-Malha wkroczyli egipscy żołnierze, którzy wsparli arabskie milicje działające w południowej części Jerozolimy. W dniu 14 lipca 1948 roku wieś zaatakowali żołnierze żydowskiej organizacji paramilitarnej Irgun. Kilka godzin później Arabowie przeprowadzili kontratak umacniając swoje pozycje. Wówczas siły Irgunu wsparli żołnierze Palmach, wchodzący w skład Brygady „Ecjoni”. Po ciężkich walkach zajęli oni wieś w dniu 15 lipca, jednak walki trwały jeszcze przez następny dzień. Mieszkańcy al-Malhy uciekli do pobliskiego miasta Betlejem. Po wojnie opuszczone domy zaczęli zajmować żydowscy imigranci z krajów Bliskiego Wschodu, najczęściej z Iraku. Następnie wieś przyłączono jako jedno z osiedli do aglomeracji miejskiej Jerozolimy.

Miejsce obecnie

edytuj

Tereny wioski al-Malha stanowią obecnie część osiedla Malha (‏מלחה‎). Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski al-Malha:

Większość domów nadal stoi i jest zajmowana przez żydowskie rodziny, chociaż kilka domów położonych w południowej części wsi zostało zniszczonych. Zamieszkałe domy zazwyczaj są dwukondygnacyjnymi budowlami wzniesionymi z kamienia wapiennego, z łukowatymi oknami i drzwiami. Niektóre domy mają balkony z dachami, które są podtrzymywane przez kolumny. Budynek szkoły jest opuszczony, a sale wypełnione śmieciami. Niektóre ulice są szerokie, podczas gdy inne uliczki są wąskie. W centrum wioski stoi meczet z wysokim okrągłym minaretem. Jest on zamknięty i zaniedbany. Ocalał także cmentarz wsi[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Welcome To al-Maliha. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-09]. (ang.).
  2. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 118.
  3. Morris 2004 ↓, s. 75 i 91.
  4. Morris 2004 ↓, s. 239.

Bibliografia

edytuj