Alaksandr Jakabson

polityk i samorządowiec białoruski, inżynier

Alaksandr Sierafimawicz Jakabson (biał. Аляксандр Серафімавіч Якабсон[a], ros. Александр Серафимович Якобсон, Aleksandr Sierafimowicz Jakobson, ur. 18 kwietnia 1951 w Homlu) – białoruski polityk i inżynier budownictwa, zajmujący liczne stanowiska w organach administracji państwowej Białoruskiej SRR i Republiki Białorusi; w swojej karierze politycznej był m.in. głową administracji miast Swietłahorsk i Homel, obwodu homelskiego, wielokrotnym deputowanym parlamentu; obecnie zajmuje posadę przewodniczącego Komitetu Kontroli Państwowej Republiki Białorusi.

Alaksandr Jakabson
Аляксандр Якабсон
Pełne imię i nazwisko

Alaksandr Sierafimawicz Jakabson

Data i miejsce urodzenia

18 kwietnia 1951
Homel

Przewodniczący Komitetu Kontroli Państwowej Republiki Białorusi
Okres

od 28 grudnia 2010

Poprzednik

Zianon Łomać

Członek Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi II, III i IV kadencji
Okres

od 19 grudnia 2000
do 28 grudnia 2010

Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji
Okres

od 27 listopada 1996
do 21 listopada 2000

Poprzednik

stanowisko utworzone

Deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII i XIII kadencji
Okres

od 1990
do 9 stycznia 2001
(od 27 listopada 1996 nie uczestniczył w pracach)

Przynależność polityczna

bezpartyjny, frakcja „Zgoda” (XIII kadencja)

Przewodniczący Homelskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego
Okres

od kwietnia 2010
do 28 grudnia 2010

Przewodniczący Homelskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego
Okres

od 17 marca 1998
do kwietnia 2010

Przewodniczący Swietłahorskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego
Okres

od 1986
do 1996

Odznaczenia
Order Ojczyzny III stopnia (Białoruś) Order Honoru (Białoruś)

Życiorys edytuj

Wykształcenie i praca edytuj

Urodził się 18 kwietnia 1951 roku w mieście Homel, w obwodzie homelskim Białoruskiej SRR, ZSRR. W 1973 roku ukończył Białoruski Instytut Inżynierów Transportu Kolejowego ze specjalnością „Budownictwo przemysłowe i cywilne”, uzyskując wykształcenie inżyniera budownictwa. W 1991 roku ukończył Miński Instytut Politologii i Zarządzania Społecznego KPB, uzyskując wykształcenie politologa. Ponad 10 lat pracował w branży budowlanej. W latach 1975–1977 był mistrzem budowlanym w zakładach „Kandałaksztransstroj” w mieście Kandałaksza w obwodzie murmańskim w Rosyjskiej FSRR, a także w Zakładach Nr 10 Ministerstwa Budownictwa Przemysłowego Białoruskiej SRR. Odbył służbę wojskową w szeregach Armii Radzieckiej. W latach 1977–1978 był majstrem, w latach 1978–1985 – starszym majstrem, głównym inżynierem Specjalizowanego Zarządu Budowlanego Nr 214 Zjednoczenia „Gomielsielstroj”. W latach 1985–1986 pełnił funkcję instruktora wydziału budownictwa Homelskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego Komunistycznej Partii Białorusi[1][2].

Działalność polityczna edytuj

W 1986 roku rozpoczął pracę w organach władzy państwowej. W latach 1986–1996 pracował jako przewodniczący Komitetu Wykonawczego Swietłahorskiej Miejskiej Rady Deputowanych, przewodniczący Swietłahorskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego[1][2]. W latach 1990–1995 był deputowanym do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji. Pełnił w niej funkcję członka Stałej Komisji ds. Architektury, Budownictwa, Produkcji Materiałów Budowlanych i Gospodarki Mieszkaniowo-Komunalnej Miasta i Wsi[1].

W drugiej turze wyborów parlamentarnych 28 maja 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji ze swietłahorskiego-leninskiego okręgu wyborczego nr 107[3]. 9 stycznia 1996 roku został zaprzysiężony na deputowanego[4]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka Stałej Komisji ds. Budownictwa Państwowego i Samorządu Lokalnego[5]. Był bezpartyjny[3], należał do popierającej prezydenta Alaksandra Łukaszenkę frakcji „Zgoda”. Od 3 czerwca był członkiem grupy roboczej Rady Najwyższej ds. współpracy z parlamentem Republiki Łotewskiej[6]. Poparł dokonaną przez prezydenta kontrowersyjną i częściowo nieuznaną międzynarodowo zmianę konstytucji. 27 listopada 1996 roku przestał uczestniczyć w pracach Rady Najwyższej i wszedł w skład utworzonej przez prezydenta Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji[7]. Należał w niej do Stałej Komisji ds. Budżetu i Finansów. Od maja 1997 do kwietnia 2001 roku pełnił funkcję pierwszego zastępcy przewodniczącego Homelskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego. Od 17 marca 1998 roku był przewodniczącym Homelskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego, od kwietnia 2001 roku – przewodniczącym Homelskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego[1]. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2000 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły[8]. Jego kadencja w Izbie Reprezentantów zakończyła się 21 listopada 2000 roku[9].

Od 19 grudnia 2000 roku był członkiem Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi II kadencji. Pełnił w niej funkcję członka Stałej Komisji ds. Polityki Regionalnej[10]. Od 15 listopada 2004 był członkiem Rady Republiki III kadencji. Reprezentował w niej obwód homelski, pełnił w niej funkcję członka Stałej Komisji ds. Polityki Regionalnej i Samorządu Lokalnego[11]. Od 31 października 2008 roku był członkiem Rady Republiki IV kadencji. Reprezentował ten sam obwód i pełnił w niej funkcję członka samej komisji. 28 grudnia 2010 roku przedterminowo zrzekł się członkostwa w Radzie Republiki[12]. Tego samego dnia został zdymisjonowany ze stanowiska przewodniczącego Homelskiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego i mianowany na przewodniczącego Komitetu Kontroli Państwowej Republiki Białorusi[2].

Odznaczenia i nagany edytuj

  • Order Ojczyzny III klasy;
  • Order Honoru;
  • 10 medali jubileuszowych;
  • Gramota Pochwalna Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi;
  • dwie Gramoty Pochwalne Rady Ministrów Republiki Białorusi[2], w tym jedna z 28 maja 2003 roku – za wieloletnią sumienną pracę i wielki osobisty wkład w organizację budowy pierwszego etapu Republikańskiego Naukowo-Praktycznego Centrum Medycyny Radiacyjnej i Ekologii Człowieka[13];
  • Tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Swietłahorska”;
  • Podziękowanie Prezydenta Republiki Białorusi;
  • Order Białoruskiego Kościoła Prawosławnego Św. Cyryla Turowskiego I klasy;
  • Order Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego Św. Równego Apostołom Wielkiego Księcia Włodzimierza III klasy;
  • Order Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego Świętego Mnicha Sergiusza Rodoneżskiego III klasy[2].

Alaksandr Jakabson otrzymał 10 lipca 2003 roku naganę od prezydenta za niewypełnienie poleceń Głowy Państwa dot. zabezpieczenia pełnej i terminowej wypłaty wypracowanej płacy pracownikom branży przemysłu rolnego republiki i spłaty zadłużenia wobec ludności i organizacji gospodarki wiejskiej za zdaną produkcję gospodarki wiejskiej, a także za falsyfikację danych sprawozdawczych dotyczących tego zagadnienia[14].

Życie prywatne edytuj

Alaksandr Jakabson jest żonaty, ma syna[1]. W 1995 roku mieszkał w Swietłahorsku[3].

Uwagi edytuj

  1. Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna forma zapisu, według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Аляксандар Серафімавіч Якабсон (czyt. Alaksandar Sierafimawicz Jakabson).

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Якобсон Александр Серафимович. who.bdg.by. [dostęp 2017-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-27)]. (ros.).
  2. a b c d e А. Лукашенко: Указ Президента Республики Беларусь от 28 декабря 2010 г. № 691. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2010-12-28. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-27)]. (ros.).
  3. a b c Спіс дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, выбраных у другім туры галасавання 28 мая 1995 года. Centralna Komisja Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. [dostęp 2019-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-05)]. (biał.).
  4. С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 9 января 1996 г. №4-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]. (ros.).
  5. С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 23 января 1996 г. №35-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-23. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-29)]. (ros.).
  6. С. Шарецкий: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 3 июня 1996 г. №345-XIII. bankzakonov.com, 1996-06-03. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)]. (ros.).
  7. А. Лукашенко: Закон Республики Беларусь от 27 ноября 1996 г. № 819-XIII. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi, 1996-11-27. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)]. (ros.).
  8. М. Грыб: Канстытуцыя 1994 года. Narodowy Internetowy Portal Prawy Republiki Białorusi, 1994-03-15. [dostęp 2020-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-28)]. (biał.).
  9. В. Попов: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 21 ноября 2000 г. №5-П2/I. pravo.levonevsky.org, 2000-11-21. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-18)]. (ros.).
  10. Якобсон Александр Серафимович. Rada Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2017-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-31)]. (ros.).
  11. Якобсон Александр Серафимович. Rada Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2017-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-31)]. (ros.).
  12. Якобсон Александр Серафимович. Rada Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2017-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-31)]. (ros.).
  13. Г. Навіцкі: Пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 23 мая 2003 г. № 686. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2003-05-28. [dostęp 2018-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-25)]. (biał.).
  14. А. Лукашенко: Указ Президента Республики Беларусь от 10 июля 2003 г. №303. laws.newsby.org, 2003-07-10. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-27)]. (ros.).