Aleksander Nosarzewski
Aleksander Nosarzewski (ur. 15 sierpnia 1898 w Kamienskoje, zm. między 16 a 19 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[2].
major | |
Data i miejsce urodzenia |
15 sierpnia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
między 16 a 19 kwietnia 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
–1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
32 Pułk Piechoty |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa] |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujBył synem Franciszka i Julii ze Skalskich[3]. Członek Polskiej Organizacji Wojskowej. Został przyjęty do Wojska Polskiego z „grupy byłych Legionów Polskich”. Żołnierz 1 pułku piechoty Leg. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. W 1922 był oficerem 32 pułku piechoty[4]. W 1924 służył w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 873 lokatą w 75 pułku piechoty[5]. 1 stycznia 1928 został awansowany do stopnia kapitana (starszeństwo z dniem awansu i 109 lokatą)[6]. Na początku 1935 został przeniesiony z 75 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza[7][8]. Ukończył kurs dla dowódców kompanii (1934)[3]. Do stopnia majora awansował ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937[9]. Był komendantem obwodu przysposobienia wojskowego oraz wykładowcą w Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie[3]. Zajmował się sportem strzeleckim. Pisał artykuły do gazet[10]. W marcu 1939 był komendantem oddziału wojskowego na Akademii Wychowania Fizycznego[9].
Podczas kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów. Początkowo był jeńcem obozu w Putywlu. Polski Czerwony Krzyż 12 listopada 1939 przekazał wiadomości o pobycie majora w putywlskim obozie. Następnie został przewieziony do Kozielska. 26 lutego 1940 rodzina otrzymała kartę pocztową z Kozielska. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu kozielskiego. Między 7 a 9 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[1] – lista wywózkowa 017/3 poz 52, nr akt 2310[11] z 14.04.1940[1]. Został zamordowany między 9 a 11 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[1]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. Krewni do 1957 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.
Życie prywatne
edytujŻonaty z Jadwigą z Nowakowskich, miał córki: Krystynę, Ewę i Barbarę[3]. Ślub został zawarty w grudniu 1924[12].
Upamiętnienie
edytuj- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)[13][14]
- Krzyż Walecznych[15]
- Złoty Krzyż Zasługi (1938)[16]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 537.
- ↑ Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, 1991, s. 177 .
- ↑ a b c d Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 432 .
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych, Warszawa 1922, s. 81
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa 1924, s. 299, 381 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.9, nr 6), 19 marca 1928, s. 52 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.16, nr 6), Warszawa, 18 kwietnia 1935, s. 46 .
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, Warszawa 1935, s. 62 .
- ↑ a b Rybka R. , Stepan K. , Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006, s. 29, 452 .
- ↑ „Polska Zbrojna” (R.10, nr 332), Warszawa, 5 grudnia 1931, s. 8 .
- ↑ J. Tucholski , op cit, s. 637 .
- ↑ Muzeum Katyńskie – Mediateka [online], www.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2019-03-25] .
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rocznik oficerski, Warszawa 1932, s. 65 .
- ↑ „Polska Zbrojna” (R.1, nr 48), Warszawa, 26 listopada 1921, s. 3 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.19, nr 3), Warszawa, 11 listopada 1938, 24 „za zasługi na polu pracy społecznej” .
Bibliografia
edytuj- Dzienniki Personalne, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych.
- Rocznik Oficerski 1923, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.