Ali Baba – największy średnicą krater uderzeniowy na powierzchni Enceladusa[1], lodowego księżyca Saturna. Położony na północnej półkuli satelity, bezpośrednio sąsiaduje z mniejszym o 4 km kraterem Aladdin. W pobliżu znajduje się także krater Samad[2][3]. Część wnętrza formacji uderzeniowej stanowi zniekształcona kopuła o wysokości dorównującej jego krawędziom (1 km nad dnem)[4][5]; wypukłe dna są charakterystyczne dla kraterów powstałych w lodowych powierzchniach[6][7].

Ali Baba
Ilustracja
Ali Baba widoczny pośrodku, nad nim Aladdin. Fotografia wykonana za pomocą instrumentów sondy Cassini.
Ciało niebieskie

Enceladus (księżyc)

Średnica krateru

34,09 km

Głębokość krateru

1 km

Źródło nazwy

Ali Baba

Położenie na mapie Enceladusa
Mapa konturowa Enceladusa, u góry znajduje się punkt z opisem „Ali Baba”
Enceladus56,84°N 17,51°W/56,840000 -17,510000
Północna półkula Enceladusa z widocznymi kraterami

Pierwsze fotografie na których można wyróżnić Ali Babę zostały wykonane przez sondy Voyager podczas ich przelotu w pobliżu Enceladusa w latach 1980–1981[8][9][10].

Nazwę pochodzącą od Ali Baby – postaci z Księgi tysiąca i jednej nocy – zatwierdziła w 1982 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna. (Wszystkie formacje geologiczne na Enceladusie zawdzięczają swoją nazwę postaciom i miejscom z tego zbioru opowieści)[11].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Planetary Names, [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [online], IAU, USGS, NASA (ang.).
  2. Controlled Mosaic of Enceladus: Ali Baba, [w:] Planetary Photojournal (NASA) [online], German Aerospace Center, 2010 (ang.), mozaika zdjęć.
  3. Enceladus [online], Cassini Imaging Team, 2006 (ang.), mozaika zdjęć.
  4. Jeffrey S. Kargel, Stefania Pozio, The Volcanic and Tectonic History of Enceladus, „Icarus”, 119 (2), 1996, s. 397, DOI10.1006/icar.1996.0026, ISSN 0019-1035.
  5. Michael T. Bland i inni, Enceladus' extreme heat flux as revealed by its relaxed craters, „Geophysical Research Letters”, 39 (17), 2012, DOI10.1029/2012GL052736, ISSN 0094-8276 (ang.).
  6. E.M. Parmentier, J.W. Head, Viscous relaxation of impact craters on icy planetary surfaces: Determination of viscosity variation with depth, „Icarus”, 47 (1), 1981, s. 108, DOI10.1016/0019-1035(81)90095-6, ISSN 0019-1035.
  7. Paul M. Schenk, Jeffrey M. Moore, Volcanic constructs on Ganymede and Enceladus: Topographic evidence from stereo images and photoclinometry, „Journal of Geophysical Research”, 100 (E9), 1995, s. 19009, ISSN 0148-0227.
  8. Surface of Enceladus, Cassini Imaging Central Laboratory for Operations, 1981 (ang.).
  9. Filling in the Enceladus map: Cassini's 20th flyby [online], The Planetary Society (ang.).
  10. José Luis Alvarellos i inni, Fates of satellite ejecta in the Saturn system, II, „Icarus”, 284, 2017, s. 70–89, DOI10.1016/j.icarus.2016.10.028, ISSN 0019-1035 (ang.).
  11. Ali Baba, [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [online], IAU, USGS, NASA.

Linki zewnętrzne edytuj