Allodaposuchus
Allodaposuchus – rodzaj krokodylomorfa z grupy Eusuchia żyjącego w późnej kredzie (kampan-mastrycht) na terenach Europy (Hiszpania, Rumunia, Francja). Fragmentaryczne szczątki odnalezione w Valioara, w basenie Hațeg w Rumunii[1], początkowo zidentyfikowano jako należące do gatunku Crocodilus affuvelensis Matheron, 1869[2], którego szczątki znaleziono we Francji. Oba gatunki uznawano za synonimy, jednak C. affuvelensis w 2008 roku został przeniesiony do odrębnego rodzaju Massaliasuchus[3].
| Allodaposuchus | |||
| Nopcsa, 1928 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| (bez rangi) | Eusuchia | ||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzaj |
Allodaposuchus | ||
| Gatunki | |||
| |||
W 2001 roku opisano kompletną czaszkę pochodzącą z mastrychtu Oarda de Jos w Rumunii. Analiza filogenetyczna przeprowadzona wówczas przez Angelę Buscalioni i współpracowników zasugerowała, że Allodaposuchus jest taksonem siostrzanym krokodyli[4]. W 2008 roku Jeremy Martin opisał odnalezione we Francji skamieniałości, które przypisał do rodzaju Allodaposuchus. Według Martina rodzaj ten ma w rzeczywistości bardziej zaawansowaną pozycję filogenetyczną niż w badaniach Buscalioni i in. i może należeć do grupy Alligatoroidea, jednak jego pokrewieństwo z innymi bazalnymi aligatoroidami, takimi jak Leidyosuchus, Diplocynodontinae oraz bazalnymi przedstawicielami kladu Globidonta pozostaje niejasne[5]. Z kolei według kolejnej analizy przeprowadzonej przez Buscalioni i współpracowników (2011), Allodaposuchus jest taksonem siostrzanym dla grupy Hylaeochampsidae, zaś klad Allodaposuchus + Hylaeochampsidae jest siostrzany dla Crocodylia[6]. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Puértolas-Pascuala, Canudo i Moreno-Azanzę (2013) potwierdziła bliskie pokrewieństwo Allodaposuchus i Hylaeochampsidae oraz bliskie pokrewieństwo obu tych taksonów z Crocodylia; ponadto autorzy ci na podstawie skamieniałej czaszki odkrytej w osadach późnokredowej (późny mastrycht) hiszpańskiej formacji Conqués opisali drugi gatunek należący do rodzaju Allodaposuchus, A. subjuniperus[7]. Narváez i współpracownicy (2016) przenieśli jednak A. subjuniperus do odrębnego rodzaju Agaresuchus[8]. W latach 2014–2015 opisane zostały kolejne dwa gatunki z rodzaju Allodaposuchus żyjące w mastrychcie na obszarze dzisiejszej Hiszpanii: A. palustris[9] i A. hulki[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Franz Nopcsa. Paleontological notes on Reptilia. 7. Classification of the Crocodilia. „Geologica Hungarica, Series Palaeontologica”. 1, s. 75–84, 1928. (ang.).
- ↑ Franz Nopcsa. Die Dinosaurier der siebenbürgischen landesteile Ungarns. „Mitteilungen Aus Dem Jahrbuche Der KGL. Ungarischen Geologischen Reichsanstalt”, s. 1–24, 1915–16. (niem.).
- ↑ Jeremy E. Martin, Éric Buffetaut. Crocodilus affuvelensis Matheron, 1869 from the Late Cretaceous of southern France: a reassessment. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 152 (3), s. 567–580, 2008. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2007.00358.x. (ang.).
- ↑ A.D. Buscalioni, F. Ortega, D.B. Weishampel, C.M. Jianu. A revision of the crocodyliform Allodaposuchus precedens from the Upper Cretaceous of the Hateg Basin, Romania. Its relevance in the phylogeny of Eusuchia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 21 (1), s. 74–86, 2001. DOI: 10.1671/0272-4634(2001)021[0074:AROTCA]2.0.CO;2. [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04]. (ang.).
- ↑ Jeremy E. Martin. Allodaposuchus Nopsca, 1928 (Crocodylia, Eusuchia), from the Late Cretaceous of southern France and its relationships to Alligatoroidea. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (3), s. 756–767, 2010. DOI: 10.1080/02724631003758318. (ang.).
- ↑ Angela D. Buscalioni, Paolo Piras, Romain Vullo, Marco Signore, Carmela Barbera. Early eusuchia crocodylomorpha from the vertebrate-rich Plattenkalk of Pietraroia (Lower Albian, southern Apennines, Italy). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 163 (s1), s. S199–S227, 2011. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2011.00718.x. (ang.).
- ↑ E. Puértolas-Pascual, J. I. Canudo i M. Moreno-Azanza. The eusuchian crocodylomorph Allodaposuchus subjuniperus sp. nov., a new species from the latest Cretaceous (upper Maastrichtian) of Spain. „Historical Biology: An International Journal of Paleobiology”, 2013. DOI: 10.1080/08912963.2012.763034. (ang.).
- ↑ I. Narváez, C.A. Brochu, F. Escaso, A. Pérez-García i F. Ortega. New Spanish Late Cretaceous eusuchian reveals the synchronic and sympatric presence of two allodaposuchids. „Cretaceous Research”. 65, s. 112–125, 2016. DOI: 10.1016/j.cretres.2016.04.018. (ang.).
- ↑ Alejandro Blanco, Eduardo Puértolas-Pascual, Josep Marmi, Bernat Vila i Albert G. Sellés. Allodaposuchus palustris sp. nov. from the Upper Cretaceous of Fumanya (South-Eastern Pyrenees, Iberian Peninsula): Systematics, Palaeoecology and Palaeobiogeography of the Enigmatic Allodaposuchian Crocodylians. „PLoS ONE”. 9 (12), s. e115837, 2014. DOI: 10.1371/journal.pone.0115837. (ang.).
- ↑ Alejandro Blanco, Josep Fortuny, Alba Vicente, Àngel H. Luján, Jordi Alexis García-Marçà i Albert G. Sellés. A new species of Allodaposuchus (Eusuchia, Crocodylia) from the Maastrichtian (Late Cretaceous) of Spain: phylogenetic and paleobiological implications. „PeerJ”. 3, s. e1171, 2015. DOI: 10.7717/peerj.1171. (ang.).