Alv Kjøs (ur. 4 czerwca 1894, zm. 14 kwietnia 1990) – norweski polityk oraz oficer. Kjøs był przewodniczącym partii konserwatywnej między 1954–1962.

Alv Kjøs
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 czerwca 1894
Løten

Data śmierci

14 kwietnia 1990 (95 lat)

Przewodniczący Partii Konserwatywnej
Przynależność

Partia Konserwatywna

Okres urzędowania

od 1954
do 1962

Poprzednik

C.J. Hambro

Następca

Sjur Lindebrække

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Alv Kjøs był synem bankiera Andreasa Kjøsa (1855–1946) oraz Diny Krogstie (1858–1920). Alv ukończył szkołę oficerską w 1917 oraz szkołę gospodarstwa wiejskiego w 1925[1].

Kjøs posiadał farmę w Løten, od 1926 do 1956. W międzyczasie Kjøs robił karierę w wojsku, gdzie został kapitanem oraz dowódca kompanii w 1934. Już w 1940 został majorem, a w 1946 pułkownikiem oraz dowódcą regimentu piechoty, którym był aż do roku 1954[1].

Okres II wojny światowej

edytuj

Podczas kampanii norweskiej w 1940, brał udział w bitwie pod Dombås, gdzie został pojmany, po tym jak wjechał w niemiecką zasadzkę. Minister obronny Birger Ljungberg oraz wielu członków rządu znajdowało się w okolicy, ich plan zakładał ucieczkę na północ, a Kjøs został wysłany jako zwiadowca[2].

W 1942 Kjøs został internowany przez Niemców oraz osadzony w obozie jenieckim Grini. W 1943 został przetransportowany do obozu w Grune w Niemczech, później do Schildberg oraz Luckenwalde[3].

Działalność polityczna

edytuj

Kjøs został wybrany do parlamentu Norwegii w 1937 z okręgu Hedmark. Podczas kampanii wyborczej w 1945, partia konserwatywna rozpoczęła restrukturyzacje partii, wtedy padł pomysł aby parlamentarzystów którzy opowiedzieli się za abdykacją króla w 1940, usunięto ze struktur partyjnych. Z tej grupy jedynie Kjøs uniknął wydalenia, jedynie ze względu na jego wysoką pozycje w Hedemarku oraz wkład w walkach z Niemcami podczas kampanii norweskiej[4].

Kjøs angażował się głównie w politykę rolną, oraz uzyskał poparcie innych członków partii wraz z początkiem lat 50. Popierał politykę Partii Pracy, a najbardziej popierał inicjatywę aby ceny za produkty rolne były regulowane przez negocjacje rządu z rolnikami[5].

W 1954 lider partii C.J. Hambro poinformował, że nie będzie ubiegał się o reelekcje na stanowisko przewodniczącego partii konserwatywnej. Największą szanse na stanowisko przewodniczącego miał Sjur Lindebrække, jednak kiedy odmówił stanowisko zasugerowano Alvemu. Już jako przewodniczący zaangażował Partie Konserwatywną w swoją politykę rolną oraz restrukturyzacje partii po słabych wyborach samorządowych w 1955.

Po wyborach parlamentarnych w 1957, do parlamentu dostała się znacznie młodsze pokolenie Partii Konserwatywnej, które oczekiwało ustąpienia Kjøsa oraz powołania Johna Lynga na przewodniczącego. Z tego powodu podczas głosowania w sprawie budżetu na rok 1958, wszyscy posłowie Partii Konserwatywnej opowiedzieli się przeciwko Kjøsowi. Tego samego roku podczas zjazdu partyjnego wielu członków oczekiwało ustąpienia Kjøsa, a na pozycję Kjøsa zasugerowano Jo Benkowa. Jednak zmagania Lynga poszła na marne, ponieważ Kjøs wygrał reelekcję 217-137[6].

Zmiana w strukturach partyjnych nastąpiła dopiero w 1962. Kiedy to zarząd główny z Kjøsem na czele wszedł w konflikt z grupa parlamentarną, na której czele stał Lyng. Podczas kolejnego zjazdu partyjnego Kjøs zrezygnował ze sterowaniu partią, a jego miejsce zajął Sjur Lindebrække[5].

Po rezygnacji ze stanowiska przewodniczącego Kjøs nadal zajmował wysoką pozycje w partii do roku 1965, kiedy to nie uzyskał miejsca w parlamencie.

Odznaczenia

edytuj

W 1953 roku otrzymał Order Świętego Olafa 1. klasy oraz w 1964 uzyskał Komandora Z Gwiazdą. Inne odznaczenia, które uzyskał, to medale za służbę podczas II wojny światowej.

Przypisy

edytuj
  1. a b Biografi: Kjøs, Alv [online], Stortinget, 9 marca 2008 [dostęp 2020-11-18] (norw.).
  2. Nasjonalbiblioteket [online], www.nb.no [dostęp 2020-11-18].
  3. Nasjonalbiblioteket [online], www.nb.no [dostęp 2020-11-18].
  4. Nasjonalbiblioteket [online], www.nb.no [dostęp 2020-11-18].
  5. a b Nasjonalbiblioteket [online], www.nb.no [dostęp 2020-11-18].
  6. Nasjonalbiblioteket [online], www.nb.no [dostęp 2020-11-18].