Amphora pediculus
Amphora pediculus – gatunek okrzemek występujących w wodach mezotroficznych lub eutroficznych. Zasiedla siedliska oligosaprobowe i β-mezosaprobowe[2].
| Systematyka[1] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Supergrupa | |||
| Królestwo | |||
| Gromada | |||
| Klasa | |||
| Podklasa |
Bacillariophycidae | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Amphora pediculus | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Amphora pediculus (Kütz.) Grunow in Schmidt 1875 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia
edytuj- Ogólny kształt pancerzyków
Długość 7–15 μm, szerokość 2,5–4 μm, szerokość pancerzyków 6–10 μm. Okrywy półlancetowate, półeliptyczne do lekko półksiężycowatych, z wypukłym brzegiem grzbietowym i prostym lub lekko wklęsłym brzegiem brzusznym; wierzchołki czasami lekko odśrodkowo odchylone z szeroko zaokrąglonymi końcami. Krawędź wentralna lekko wklęsła lub prosta, nigdy wybrzuszona, krawędź dorsalna wypukła[2][3].
- Symetria
Izopolarne; przepasany widok całych stożków dwuwypukłych[3].
- Prążkowanie
Prążki strony brzusznej w liczbie 16–22 na odcinku 10 μm, w środku promieniste, następnie zbieżne w kierunku końców okryw, punkty w mikroskopie świetlnym niewidoczne. Krótkie i delikatnie okonturowane. Prążki strony grzbietowej: 18–24 w 10 μm, w środku równoległe, następnie promieniste, zawsze punktowane. Wyraźnie widoczne[2][3].
- Pole osiowe
Liniowe, wąskie, biegnące przez większą część długości okryw, bliżej do krawędzi brzusznej niż grzbietowej[3].
- Pole środkowe
Zróżnicowana szerokość[2]. Tworzy fascię rozciągającą się do krawędzi grzbietowej lub z bardzo krótkimi prążkami po stronie grzbietowej[3].
- Rafy
Ramiona rafy nitkowate, w przybliżeniu proste, co dotyczy też porów środkowych[2] i końców proksymalnych, podczas gdy końce dystalne są odchylone[3].
Ekologia
edytujGatunek kosmopolityczny występujący od stref podrównikowych po podbiegunowe[1]. W Europie Środkowej jest jednym z najszerzej rozprzestrzenionych i najliczniej występujących gatunków. Zasiedlając siedliska oligosaprobowe i β-mezosaprobowe, występuje w wodach o znacznie szerszym spektrum trofii, unikając wód o niskiej mineralizacji i kwaśnych[2].
Jako epifit występuje w wodach mezo- do eutroficznych Europy[2].
W polskim wskaźniku okrzemkowym do oceny stanu ekologicznego rzek (IO) nieuznany za gatunek referencyjny ani dla rzek o podłożu węglanowym, ani krzemianowym ze względu na brak klasyfikacji. Przypisano mu wartość wskaźnika trofii równą 2,8, natomiast wskaźnika saprobii 2,1, co odpowiada występowaniem w wodach średnio zanieczyszczonych[4].
Gatunki podobne
edytujPodobne taksony: Amphora inariensis i Amphora indistincta Levkov posiadają prążki dorsalne pozbawione punktów i zasiedlają wody ubogie w biogeny. Amphora minutissima W. Smith 1853 była jak dotąd pomijana i identyfikowana jako duża forma Amphora pediculus lub mała forma Amphora copulata. Posiada ona ostro zakończone końce, wygięte ku stronie wentralnej, ramiona rafy wygięte i często wybrzuszoną krawędź[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b M.D. Guiry, G.M. Guiry: Amphora pediculus (Kützing) Grunow in AWFSchmidt 1875: pl.. [w:] AlgaeBase [on-line]. National University of Ireland, Galway, 11 April 2002. [dostęp 2019-01-15]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Małgorzata Bąk i inni, Klucz do oznaczania okrzemek w fitobentosie na potrzeby oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Polsce [pdf], Warszawa: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2012 (Biblioteka Monitoringu Środowiska), s. 44, ISBN 978-83-61227-96-0 (pol.).
- ↑ a b c d e f W: Jüttner I. i inni, Freshwater Diatom Flora of Britain and Ireland ., „Amgueddfa Cymru - National Museum Wales.”, 2019 (ang.).
- ↑ Aleksandra Zgrundo, Łukasz Peszek, Anita Poradowska, Podręcznik do monitoringu i oceny rzecznych jednolitych części wód powierzchniowych na podstawie fitobentosu [pdf], Warszawa: Ocean Sense, 2018, s. 46 (pol.).