Andrzej Szwan
Andrzej Roch[1] Szwan (ur. 16 sierpnia 1938 w Warszawie) – polski artysta estradowy i fotomodel, występujący jako drag queen Lulla la Polaca.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód | |
| Lata aktywności |
od 2010 |
Życiorys edytuj
Urodził się 16 sierpnia 1938 w Warszawie, w rodzinie pochodzenia żydowskiego[2]. Jest synem Stefana Szwana i Feliksy z domu Czuksanow[3]. Po wybuchu II wojny światowej trafił do getta warszawskiego, z którego wyniesiono go przez mur[4]. Pierwotnie został przygarnięty przez rodzinę Zająców, a ostatecznie znalazł się pod opieką siostry swojego ojca, Janiny Stawskiej (1901–1963)[5]. Jej mąż, Apolinary (1901–1977), był członkiem Armii Krajowej i działaczem podziemia antyfaszystowskiego[6]. Szwan traktował przybranych rodziców jak biologicznych[4], a z biologicznymi nie utrzymywał kontaktów[7].
Po zakończeniu wojny wychowywał się na Pradze[8]. Był chorowitym dzieckiem, w młodości chorował m.in. na anemię[9]. W okresie gimnazjalnym uczęszczał na zajęcia młodzieżowego kółka teatralnego w Pałacu Kultury i Nauki[10]. W 1956 zdał maturę w IV LO im. Adama Mickiewicza w Warszawie, po czym starał się o przyjęcie na studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza, jednak nie zdał egzaminów[11]. Z powodu choroby matki był zmuszony zrezygnować z dalszej edukacji i podjął pracę w Stołecznym Przedsiębiorstwie Transportowym Handlu Wewnętrznego[12] jako ekonomista w dziale technicznym[13]. Pracował także w dziale ekonomicznym Zjednoczenia Transportu Samochodowego Łączności i w dziale chemicznym Zjednoczenia Przemysłu Chemicznego[14]. W późniejszym czasie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Jako urzędnik państwowy przebywał na kontraktach m.in. w Libii i Iraku[15][16]. W latach 90. pracował w kancelarii adwokackiej[17].
W 2012, za sprawą Kim Lee, zadebiutował na scenie jako drag queen[18]. Występuje w klubach i festiwalach związanych ze społecznością queer, na których prezentował m.in. widowisko Lulla Show[19]. Zdjęcia Szwana pojawiły się m.in. w magazynie „Vogue”, wziął też udział w kampanii Levi's Pride 2021[15]. Zagrał w teledyskach do piosenek Ralpha Kaminskiego: „2009” (2019), „Tata” (2021) i „Pies” (2022)[20], a także w teledysku Miuosh'a do utworu „Klucze” (2021). W czerwcu 2022 premierę w Teatrze Powszechnym w Warszawie miał spektakl w reż. Agnieszki Błońskiej Orlando. Biografie z gościnnym udziałem Szwana. W tym samym roku został głównym bohaterem polsko-czeskiego filmu dokumentalnego Bogny Kowalczyk Boylesque. W 2024 wydał książkę autobiograficzną pt. „Lulla la Polaca. Żyć to ja potrafię!” stanowiącą wywiad rzekę, który ze Szwanem przeprowadził Wiktor Krajewski.
Jest gejem[4][15] i działaczem na rzecz praw osób nieheteronormatywnych[21]. Mieszka na warszawskim Targówku[22].
Przypisy edytuj
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 110.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 51, 53.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 53.
- ↑ a b c Szwan Andrzej − Archiwum Historii Mówionej. Instytut Pileckiego. [dostęp 2020-08-09].
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 54, 154.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 54, 62, 167.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 72–76.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 93.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 94–97.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 94–117.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 113, 126–133.
- ↑ Aleksandra Czajkowska: Lulla la Polaca to najstarsza polska drag queen. 2020-08-30. [dostęp 2021-08-08].
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 141–142.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 144.
- ↑ a b c Anna Konieczyńska: Drag queen Lulla la Polaca, czyli Andrzej Szwan. 2021-06-29. [dostęp 2021-08-09].
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 165–167.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 243.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 20.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 22.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 39.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 251, 266.
- ↑ Krajewski i Szwan 2024 ↓, s. 12.
Bibliografia edytuj
- Wiktor Krajewski, Andrzej Szwan: Lulla La Polaca. Żyć to ja potrafię!. Wydawnictwo Znak, 2024. ISBN 978-83-240-9579-7.