Gej
Etymologia i użycie
Słowo gej pochodzi od angielskiego gay, które pierwotnie było stosowane jako przymiotnik w znaczeniu beztroski, szczęśliwy, wesoły, skłonny do żartów, barwny, kolorowy. Słowo to zaczęło przyjmować seksualną konotację pod koniec XVII wieku. Po raz pierwszy słowa gay w odniesieniu do osób homoseksualnych użyto w latach 20. XX w., jednak dopiero w połowie wieku zaczęto go używać wobec nieheteroseksualnych mężczyzn, początkowo w kontekście kampowego wyglądu opisywanych przez nie osób. W latach 60. XX wieku społeczność LGBT zaczęła stosować słowo gay w odniesieniu do samej siebie, z pozytywną konotacją. Zdaniem filozofa Michela Foucaulta, jest to wyraz „walki o nową świadomość, niezależną tożsamość i społeczne uznanie”[1], natomiast Jeffrey Weeks, brytyjski historyk seksualności, twierdzi, że słowo gej to auto-etykietka tych, którzy pogodzili się ze swoją orientacją homoseksualną i nie obawiają się okazywać jej zewnętrznemu światu[2].
W języku polskim słowo gay zaczęło pojawiać się w piśmie w drugiej połowie lat 80. Spolszczeniu uległo w połowie lat 90., kiedy przybrało formę gej i stało się synonimem homoseksualisty[3], zaś odpowiednikiem osoby homoseksualnej płci żeńskiej jest słowo lesbijka. W języku angielskim określenie gay odnosi się często również do homoseksualnych kobiet, stając się synonimem osoby homoseksualnej, niezależnie od płci. Podobne znaczenie ma przymiotnik gejowski, który bywa stosowany ogólnie w kontekście orientacji odmiennych od heteroseksualnej. Antonimem słowa gej jest przymiotnik straight używany do określenia osoby heteroseksualnej. Współcześnie społeczność lesbijek, gejów, transseksualistów i osób biseksualnych określana jest skrótowcem LGBT, który jest też używany szerszym znaczeniu, jako określenie osób nieheteroseksualnych i niecisseksualnych.
Określenia mężczyzn homoseksualnych
Słowo gej jest uznawane za najbardziej neutralne określenie mężczyzny o orientacji homoseksualnej. Inne określenie – homoseksualista (ang. homosexual) – spotyka się z krytyką i bywa uznawane za obraźliwe, gdyż posiada wydźwięk kliniczny i jest szczególnie używane przez środowiska antygejowskie. Między innymi GLAAD, Associated Press, The New York Times oraz The Washington Post zalecają ograniczenie jego stosowania[4]. Zdaniem Grupy Edukatorów Seksualnych „Ponton” mniej negatywny wydźwięk mają sformułowania osoba homoseksualna i osoba o orientacji homoseksualnej podkreślające podmiotowość osoby, o której mowa[5].
Popularne organizacje gejowskie
- LGBT ang. Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender – nieformalna organizacja, całościowo odwołująca się do problematyki tożsamości, odmienności i równouprawnienia na tle seksualnym
- Międzynarodowe Stowarzyszenie Lesbijek i Gejów ang. International Lesbian and Gay Association (ILGA)
- Gay Liberation Front (GLF) – nazwa licznych grup ruchu Gay Liberation
- Gay Games – zawody sportowe organizowane od roku 1982
Gejowskie serwisy społecznościowe
- PlanetRomeo (poprzednio: GayRomeo) – serwis społecznościowy dla gejów
- „Gejowski Samochód Roku w Europie”, ang. European Gay Car of the Year[6] – wybory organizowane przez francuski serwis społecznościowy
- „Przyjazny dla LGBT przewodnik samochodowo-krajoznawczy”, ang. The LGBT-friendly car and travel guide[7] – amerykański serwis społecznościowy
Zobacz też
- lesbijka – kobieta o orientacji homoseksualnej
- przyjazny homoseksualistom (ang. gay-friendly)
Przypisy
- ↑ Michael Foucault, Historia seksualności, PWN, Warszawa 2000, s. 45, ISBN 83-07-02771-3
- ↑ Ewa Mazierska, Geje heterykom, heterycy gejom, Lewica.pl, dostęp 2008-09-03
- ↑ Słownik Języka Polskiego PWN: gej
- ↑ OFFENSIVE TERMS TO AVOID (ang.). GLAAD. [dostęp 4 grudnia 2010].
- ↑ Grupa Edukatorów Seksualnych „Ponton”: Płeć i mniejszości seksualne – słownik
- ↑ European Gay Car of the Year (ang.). ledorga.fr. [dostęp 2019-06-30].
- ↑ GAYWHEELS - The LGBT-friendly car & travel guide (ang.). gaywheels.com. [dostęp 2019-06-30].